از آنجايي كه بالا رفتن هزينههاي توليد در سال جديد امكان فعاليت را براي برخي فيلمسازان خصوصا قشر جوان سخت و مشقت بار كرده و برخي از آنها نميتوانند سرمايه فيلمشان را با افزايش هزينهها هماهنگ كنند، با مهدي صباغزاده، كارگردان و تهيهكننده سينما گفتوگو كرديم و از او درباره ابعاد اين مشكل پرسيديم.
بحث بالا رفتن هزينههاي توليد (از دستمزد بازيگران گرفته تا عوامل پشت دوربين) چالشي است كه سينماي ايران در سال جديد با آن روبهرو است. بنا به گفته برخي از سينماگران پرداخت دستمزدهاي بيرويه و بالا به برخي بازيگران مهمترين دليل افزايش هزينههاي توليد است. آيا شما به عنوان تهيهكننده با اين بحثها موافقيد؟
من با ورود سرمايه به سينماي ايران هيچ مشكلي ندارم. به نظر من مهم آن تهيهكنندهاي است كه در كنار سرمايهگذار قرار ميگيرد و بايد ببينيم از اين سرمايه چگونه استفاده ميكند. سرمايهگذار از توليد فيلم و مناسبات سينما چيزي نميداند. اين تهيهكننده است كه بايد همه چيز را تحت كنترل خود داشته باشد و توليد فيلم را مديريت كند. كما اينكه با مديريت درست ميتواند از سرمايه وارد شده دو فيلم توليد كند. وقتي تهيهكننده بدون هيچ معياري و بر اساس هيچ ضابطهاي به بازيگران دستمزدهاي كلان پرداخت ميكند، همين باعث تورم و مشكلات مالي در سينما ميشود. هر چند به اين مساله هم بايد توجه كرد كه توليد فيلم در شرايط امروز با ديروز كاملا فرق ميكند و شرايط اقتصادي كشور با سال گذشته قابل مقايسه نيست اما پرداخت دستمزدهاي بيجا با مبالغ بالا به عدهاي، خودبهخود هزينههاي ساخت فيلم بيحساب و كتاب را بالا ميبرد.
پرداخت دستمزدهاي كلان روي توليد فيلم شما هم تاثير داشته است؟ يعني خودتان با اين موضوع دست و پنجه نرم كردهايد؟
بله؛ پسرم كاوه چند وقت است كه ميخواهد فيلم دوم خود را بسازد و به خاطر همين افزايش قيمتها نتوانسته فيلم بسازد. نه تنها پسر من بلكه خيلي از جوانها را ميشناسم كه درگير ساخت فيلم خود هستند اما عملا نميتوانند توليد فيلم را به سرانجام برسانند.
آيا به نظر شما افزايش بيرويه دستمزدهاي بازيگران، عوامل پشت دوربين را هم تحت تاثير قرار ميدهد؟
قطعا همين طور است. اين توقع براي آنها هم پيش ميآيد كه آنها هم به يك اندازه در توليد فيلم زحمت ميكشند و آنها هم خواهان افزايش دستمزد هستند. مقصر تمام اين آشفتگيها تهيهكننده است كه اگر حرفهاي نباشد فضاي سينما را به هم ميريزد. متاسفانه در سينماي حال حاضر ما هم چند بازيگر هستند كه ميدان را دست خود گرفتهاند و هر طور كه ميتوانند و هر مبلغي كه بخواهند تهيهكنندهها به آنها ميپردازند.
تمام اين اوضاع بلبشو را ميتوانيم به پولشويي نسبت دهيم؟
اينكه پول از كجا و از چه طريقي وارد سينما ميشود من و امثال ما مسوول نيستيم و واقعا ميگويم كه نميدانيم از كجا و چه طريقي اين سرمايهها وارد سينما ميشود. وظيفه حلال بودن منابع مالي يك سرمايهگذار به قوه قضاييه بر ميگردد اما من به عنوان تهيهكننده ميتوانم اوضاع را مهار كنم و بيحساب و كتاب به بازيگران دستمزد ندهم.
راهحل چيست؟
به نظر من صنف تهيهكنندگان نبايد اجازه كار به هر كسي را بدهد. اين مساله به دولتي و غير دولتي بودن هم مربوط نيست. آدمهاي بيتجربه كه به سادگي وارد اين حرفه ميشوند نبايد مسووليت برعهده بگيرند. وزارت ارشاد بايد ورود كند و جلوي اين قضايا را بگيرد.
نكته مهمي كه اينجا مطرح است اين است كه ورود سرمايههاي مشكوك سينما را به دو قطب تبديل كرده. عدهاي كه مدام و پشت سر هم در حال توليد فيلم هستند و در مقابل آنها عدهاي فيلمساز جوان قرار ميگيرند كه نميتوانند فيلم بسازند و براي تهيه سرمايه فيلم خود به هر دري ميزنند.
با صحبت شما موافقم اما آن همكاران هم در حال حاضر نميتوانند گيشه فيلمشان را تامين كنند. مشكل ساخت چنين فيلمهايي اين است كه سرمايه اوليه را بر نميگردانند و به شكست منجر ميشوند. اينجا نام نميبرم اما خودمان ميدانيم فيلم براي برگشت سرمايه بايد فروشي به مراتب بيشتر از هزينه توليد اوليه خود داشته باشد.
ظاهرا يك فيلم كمدي «كلوپ همسران » ساختيد كه قرار است به زودي اكران شود.
من از بين 25 فيلم اجتماعي كه ساختهام تغيير ژانر دادم و تمايل داشتم فيلم كمدي هم بسازم. كسي نميتواند از فيلم من ايراد بگيرد. به نظرم فيلم خوبي شده و متناسب با ذائقه مخاطب عام است. احتمالا شهريور اين فيلم را اكران ميكنم. ضمن اينكه با برگشت سرمايه اين فيلم ميخواهم تهيه فيلم پسرم كاوه يا جوانان ديگر را قبول كنم.