مهمانهاي كوپا از كجا ميآيند؟
از خاورميانه به امريكايجنوبي
حسين طالبپور اردكاني
هفته اول كوپا آمهريكا تمام شد و ميتوان با نگاهي كلي به 6 بازي برگزار شده، متوجه شد كدام تيمها مدعي قهرماني در اين تورنمنت جمع و جور هستند. در گروه اول مسابقات برزيل ميزبان سه بر صفر بوليوي را شكست داد و ونزوئلا و پرو بدون گل مساوي به كارشان پايان دادند. در گروه دوم كلمبيا موفق شد در مهمترين ديدار اين هفته با ارايه يك بازي تماشايي از سد آرژانتين مدعي با دو گل عبور كند. قطر كه با دو گل از پاراگوئه عقب افتاده بود، با يك كامبك ديدني و با سوپرگل معز علي يك تساوي ارزشمند در اولين بازي تاريخ خودش در اين تورنمنت دشت كرد. در گروه سوم هم اروگوئه موفق شد 4 بر صفر اكوادور را شكست بدهد و ژاپن، ديگر مهمان اين دوره از رقابتها، با همين نتيجه پرگل از شيلي مدافع عنوان قهرمان باخت. اما ژاپن و قطر در اين تورنمنت چه كار ميكنند؟ چرا بايد دو تيم از آسيا در رقابتهاي جام ملتهاي امريكايجنوبي حاضر باشند؟ چرا ژاپن و قطر به عنوان تيمهاي مهمان انتخاب شدند؟
كوپا آمهريكا تورنمنتي بسيار نامنظم و عجيب است. در طول 103 سال اخير اين چهل و چهارمين دوره برگزاري اين مسابقات است و همين موضوع نشان ميدهد هيچ نظمي در برگزاري وجود ندارد. اوايل كشورهاي كمي از امريكايجنوبي عضو كنمبول بودند و به صورت رفت و برگشتي با يكديگر مسابقه ميدادند. بعد از چندي كه اعضاي اين كنفدراسيون بيشتر شد، رقابتها در قالبي شبيه به ليگ قهرمانان فعلي برگزار ميشد و چندين ماه به طول ميانجاميد. بعدها شيوههاي ديگري براي برگزاري مسابقات امتحان شد كه هيچ كدام پاسخگو نبودند، درنهايت تصميم گرفته شد تا از سال 1993 رقابتها با حضور 12 تيم برگزار شود.
باتوجه به اينكه اين كنفدراسيون تنها 10 عضو دارد، در هر دوره دو كشور به عنوان مهمان افتخاري در رقابتها حاضر خواهند بود. از آن دوره تا دوره قبلي كه سال 2016 برگزار شد، مكزيك همواره يكي از مهمانها بوده و با دو نايبقهرماني و سه عنوان سومي پرافتخارترين مهمان اين تورنمنت محسوب ميشود. ايالاتمتحده امريكا چهاربار در اين تورنمنت حاضر بوده و دوبار به عنوان چهارمي رسيده است. هندوراس موفق شده يكبار بهعنوان سومي اين رقابتها برسد. كاستاريكا هم پنجبار در اين تورنمنت حاضر بوده كه هيچ عنواني به دست نياورده است. اولين تيمي كه خارج از قاره امريكا به اين تورنمنت دعوت شد، ژاپن بود كه در سال 1993 در دور گروهي حذف شد. هاييتي، جاماييكا و پاناما هم از كشورهايي هستند كه از امريكاي مركزي در كوپا آمهريكا بازي كردهاند.
اشاره كرديم كه اين تورنمنت، بسيار بينظم است، اما گويا قرار است كه از سال آينده اين بينظميها تمام شود و كوپا آمهريكا تقويم جام ملتهاي اروپا را دنبال كند. در همين راستا سال آينده و در تابستان 2020 دوباره شاهد كوپا آمهريكا هستيم و از آن پس هر چهار سال اين بازيها برگزار خواهد شد. در كوپا آمهريكاي سال آينده استراليا و قطر از آسيا به عنوان مهمان حضور خواهند داشت. جالب است كه در طول 5 سال و از سال 2015 تا 2020 چهاربار شاهد برگزاري اين تورنمنت هستيم.