معاون وزير جهاد كشاورزي پيشنهاد كرد
توسعه تجارت محصولات كشاورزي
با ابزارهاي مالي
گروه اقتصادي|با توجه به وضعيت تامين منابع مالي و نقدينگي بخش كشاورزي كه واقعا براي دولت مشكل آفرين است، بورس كالا در حوزه تامين مالي بخش كشاورزي يك راهكار براي دولت به شمار مي‌رود. كشف قيمت و ايجاد شفافيت يكي از ابزارهاي مهم در بازار محصولات كشاورزي است كه بورس كالا مي‌تواند آن را ايجاد كند. بورس كالا، شرايطي را مهيا مي‌كند تا رقابت كامل بين تمام مشتريان و عرضه كنندگان به وجود آيد و قيمت‌ها به شكل رقابتي كشف شود كه اين موضوع منافع همزمان توليدكننده و مصرف كننده را تامين خواهد كرد.
يكي ديگر از مشكلات امروز مساله قاچاق است و وجود بستري همچون بورس كالا مي‌تواند تا حد زيادي اين مشكل را حل كند. اگر چه در سال‌هاي اخير بورس كالا با فراز و نشيب‌هاي فراواني رو به رو بوده است اما به نظر مي‌رسد اعتماد بازيگران و كشاورزان به اين بازار بيشتر شده و ابزارهاي جديد مالي براي توسعه آن ايجاد شده است. همچنين اين احتمال وجود دارد كه محصولات كشاورزي ديگري به اين بازار اضافه شوند.
بازگشت زعفران به صدر
علي اكبر مهرفرد، معاون وزير جهاد كشاورزي در مراسم آيين راه‌اندازي معاملات گواهي سپرده كالايي و قراردادهاي آتي زيره سبز در بورس كالاي ايران مي‌گويد: با توجه به معاملات مطلوب زعفران طي يك سال گذشته و آغاز معاملات زيره در بورس كالاي ايران، با جديت به دنبال تبديل شدن به مرجع نخست زعفران دنيا و يكي از مراجع قيمتي زيره به وسيله بورس كالا هستيم. او مي‌گويد: زيره جزو يكي از گياهان دارويي صادراتي ايران است و در سال زراعي جاري ۱۲ هزار و ۵۰۰ تن زيره سبز در ايران كشت شده كه نسبت به سال پيش از آن با رشد 3 هزار تني در توليد اين محصول همراه شده است. همچنين صنايع تبديلي اين محصول نيز هنوز چندان توسعه پيدا نكرده و جاي كار بسياري دارد. معاون وزير جهاد كشاورزي ادامه مي‌دهد: بعد از هند و سوريه سومين توليدكننده در دنيا هستيم اما پنجمين صادركننده در جهان به شمار مي‌رويم چراكه زيره ايران در صادرات با نام ديگر كشورها صادر مي‌شود.
عبور از تحريم
شرايط كنوني در بازار محصولات كشاورزي به دليل مشكلات ناشي از تحريم‌ها، سخت و بحراني است. معاون وزير جهاد كشاورزي مي‌گويد تلاش مي‌كنيم كه كالاها به طور كامل تامين شود اما كالاهايي مثل زيره و زعفران كه استفاده اوليه در مصرف مردم ندارند حساسيت چنداني براي كنترل قيمت ندارند و به اين ترتيب امكان عرضه و صادرات اين گونه محصولات از طريق بورس كالا وجود دارد. او ادامه مي‌دهد براي اينكه يك كالا بتواند توسعه يابد بايد تجارت آن توسعه پيدا كند در غير اين صورت توليد آن محصول از چرخه خارج مي‌شود؛ در اين زمينه با روش‌هاي سنتي امكان توسعه وجود ندارد كه به كمك بورس كالاي ايران امكان توسعه تجارت فراهم مي‌شود.
به گفته او، بورس كالا مي‌تواند تجارت محصولات كشاورزي را شفاف كرده و در استانداردسازي و برندسازي نقش موثري داشته باشد. همچنين ما از طريق بورس كالا مي‌توانيم با بازارهاي بين‌المللي ارتباط برقرار كرده و در كشف قيمت در اين بازارها نيز نقش ايفا كنيم كه اين امر به معناي مرجعيت قيمت كالاهاي ايران در بازارهاي منطقه‌اي از مسير بورس كالا است. معاون وزير جهاد كشاورزي ادامه مي‌دهد: بورس كالا مي‌تواند در زعفران به صورت صد درصدي به عنوان مرجع قيمت باشيم و براي زيره نيز اين امكان وجود دارد تا به عنوان يكي از مراجع قيمتي در دنيا معرفي شويم. عملكرد بورس كالا در عرضه محصولات مختلف و معرفي ابزارهاي متنوع با موفقيت همراه بوده و بررسي عملكرد آن از نظر تئوري و نظري نشان مي‌دهد كه اين بورس هيچ چيزي از بورس‌هاي كالايي دنيا كم ندارد و مي‌تواند در دنيا به عنوان مرجع قيمتي بسياري از كالاها معرفي شود.
عرضه گندم و آرد
مهرفرد در خصوص عرضه گندم و آرد در بورس كالاي ايران نيز گفت: در حوزه عرضه محصولاتي مثل گندم و آرد سختي‌هاي زيادي وجود دارد و سيكل دولتي از جمله مباحث مربوط به يارانه دولتي مشكلاتي را در اين رابطه ايجاد مي‌كند. زيرا كالايي كه يارانه‌اي باشد دخالت و نظارت و كنترل دولت در آن وجود دارد اما با وجود همه اين موانع به مرور و در سال‌هاي آينده شاهد عرضه انواع محصولات همچون گندم و آرد در بورس خواهيم بود. ايران با روسيه و قزاقستان داراي توافقي است كه اين كشورها خط اعتباري ارايه كنند و ما آرد توليد كرده و صادر كنيم در اين زمينه بورس كالا مي‌تواند ورود پيدا كرده و به وزارت جهاد كشاورزي كمك كند.
سهم بيشتر به كشاورزان
شاپور محمدي نيز در اين نشست درباره افزايش سهم بورس كالا در افزايش معامله زعفران مي‌گويد: سال گذشته زعفران به ميزان ۲۸ تن مورد معامله قرار گرفت اين در حالي است كه از ابتداي سال جاري تاكنون ميزان معاملات ۱۱ تن بوده است. رييس سازمان بورس و اوراق بهادار ادامه مي‌دهد: زعفران در دنيا يك صنعت 8 ميليارد دلاري است كه از اين ميزان فقط ۳۰۰ تا ۴۰۰ ميليون دلار عايد كشاورزان مي‌شود،؛ اكنون در تلاشيم تااز طريق فعال كردن معاملات محصولات كشاورزي در بورس كالا شرايط كشاورزان را بهبود ببخشيم.يكي از اهداف عرضه محصولات كشاورزي به بورس كالا و انجام معاملات كالايي در اين بورس رسيدن كشاورزان به حق خود و پرداخت قيمت عادلانه به آنها است.
رييس سازمان بورس و اوراق بهادار اظهار داشت: زيره از جمله كالاهاي معروفي است كه ايران به عنوان مرجع قيمت‌گذاري اين كالا در دنيا محسوب مي‌شود و تلاش‌هاي زيادي از سوي مسوولان اين بورس به منظور فراهم شدن زمينه معاملات آن صورت گرفته است.
توسعه ابزارهاي تازه
حامد سلطاني‌نژاد در ادامه اين نشست اعلام كرده به زودي تعداد انبارهاي پذيرش شده زيره سبز در بورس كالا افزايش مي‌يابد تا با رونق معاملات گواهي سپرده زيره شاهد كشف قيمت بهينه‌تر و توسعه تجارت اين محصول باشيم. مديرعامل بورس كالاي ايران با اشاره به راهبردهاي اين بورس در حوزه محصولات كشاورزي مي‌گويد: اقداماتي همچون اوراق بهادارسازي محصولات، توسعه ابزارهاي مشتقه، ايجاد و به كار‌گيري ابزارهاي تامين مالي و معاملاتي متناسب با نياز مشتريان به گسترش اندازه و عمق بازار محصولات كشاورزي در بورس كالا كمك مي‌كند كه در نتيجه كشف قيمت بهينه‌تر، تبديل شدن به مرجع قيمتي و توسعه تجارت در بازار اين محصولات حاصل مي‌شود. مديرعامل بورس كالاي ايران ادامه مي‌دهد: هم اكنون در حوزه اوراق بهادارسازي و توسعه ابزارهاي مشتقه امكان استفاده از ابزارهايي همچون گواهي سپرده كالايي، قراردادهاي آتي و اختيار معامله زعفران در بورس فراهم شده است.
او با اشاره به اينكه گواهي سپرده كالايي يكي از بازارهاي نوين مالي است، مي‌گويد: معاملات گواهي سپرده كالايي در بورس كالا در سال ۹۴ با معاملات سكه طلا راه‌اندازي شده كه تا به امروز نماد گواهي سپرده سكه از نظر حجم و ارزش با رشد قابل توجهي روبه رو شده است. بعد از آن، گواهي سپرده زعفران و پسته راه‌اندازي شد و امروز شاهد راه‌اندازي گواهي سپرده زيره سبز هستيم.