خيلي دور؛ خيلي نزديك
براي همين ميگويند «از دل برود، هر آنكه از ديده برفت...» منطقهاي كه از آن صحبت ميكنيم، ميتواند بهشت گردشگري ايران باشد و هيچ جاي نقص و محروميتي نداشته باشد. مثلثي كه از «سرباز»، «خليجگواتر» و «گِلافشان» در غرب چابهار تشكيل ميشود، فرصتي بينظير است؛ فرصتي كه امروز گرفتار كمبرخورداري است؛ از بيآبي گرفته تا بسياري نقصهاي ديگر. زيستگاه يك گونه نادر كه برخلاف گونههاي ديگر حياتوحش در ايران، به لطف فرهنگ مردمان بلوچ و احترام به آب هنوز زنده است. ديدنش بسيار هيجانانگيز است و زندگياش فرصتي گردشگري-پژوهشي است كه ميتواند مقصد بسياري از زيستشناسان و علاقهمندان به طبيعت باشد. در وصف اين زيستگاه منحصر به فرد كه درنهايت به جنگلهاي حرا و خليجگواتر و كوههاي مينياتوري ختم ميشود، كم نگفتهاند، اما مشكل همان دوري است. چگونه ميتوان در عصر تكنولوژي و ارتباطات اين فاصله دور را شكست؟ موضوعي كه مدتهاست مطرح ميشود ولي كسي به آن نميانديشد. پيشنهادي برگرفته از تجربه ديگران در توسعه گردشگري. سالها تركها به پروازهاي اروپايي به مقصد تركيه يارانه پرداخت كردند. به اين شكل كه بليت سفر به تركيه بسيار ارزان درميآمد و دولت تركيه ميدانست مسافري كه به تركيه بيايد و در هتل اقامت كند و در رستورانهاي شهر غذا بخورد يا از بازارهاي تركيه خريد كند بخواهد يا نخواهد به درآمد ناخالص كشور كمك كرده است. الان سفر به زيستگاه گاندوها با وجود جاذبههاي بكر و طبيعي بسيار گران است. دورترين مقصد از تهران است و گرانترين بليت هواپيما را دارد. گاه حتي سفرهاي خارجي براي ايرانيها ارزانتر درميآيد تا به چابهار بروند و در آنجا اقامت كنند و بعد از چند روز بازگردند. حال تصور كنيد دولت در يك دوره
10 ساله به شركتهاي هواپيمايي يارانه بدهد و بهاي هر صندلي به مقصد چابهار يا ايرانشهر را (يكي در جنوب منطقه و ديگري در شمال مثلث موصوف اين يادداشت) به حداقل ممكن برساند. اگر دولت به شركتهاي هواپيمايي يارانه بدهد، درآمد حاصل از ورود هر گردشگري كه به چابهار برود از طريق اقامت، تردد، صرف غذاي محلي در رستورانها و مواردي از اين دست خواه ناخواه به توسعه منطقه كمك ميكند. درآمد چابهار وقتي افزايش پيدا كند سرمايهگذاري هم در آن افزايش پيدا ميكند. اين كار فقط با تخصيص يارانه به بليت هواپيما به مقصد چابهار ممكن است و تحولي عجيب رقم ميزند. مثلا اگر قرار شود هر بليت هواپيما به چابهار كمي ارزانتر از قيمت فعلي براي مسافر تمام شود او در آنجا بسيار بيشتر از آنچه دولت فكرش را بكند به توسعه منطقه كمك ميكند و نيازي نيست از محلهايي نظير صندوق توسعه ملي يا درآمدهاي ارزي براي توسعه آنجا هزينه شود، پس توسعه آنجا خيلي نزديك است اگر دولتمردان ما بخواهند و اگر «ما» بخواهيم.