معترضان هنگ‌كنگي به ساختمان خبرگزاري دولت چين حمله كردند
نگراني از آثار آشوب هنگ‌كنگ
شهاب شهسواري
پنج ماه بعد از آغاز اعتراضات در هنگ‌كنگ كه به قانون استرداد متهمان به خاك چين آغاز شد، شنبه شب مناطق مختلف اين كانون تجارت شرق آسيا شاهد خشونت و تخريبي بي‌سابقه در طول هفته‌هاي اخير بود. معترضان هنگ‌كنگي در تازه‌ترين اقدام خود به ساختمان خبرگزاري دولتي شينهواي چين حمله كردند و دفتر اين خبرگزاري را تخريب كردند. صبح روز يكشنبه نيروهاي خدماتي شهر هنگ‌كنگ، پاكسازي مناطق مختلف شهر را به ويژه در منطقه شهر جديد هنگ‌كنگ، از جمله در محله‌هاي تاي‌پو، توئن مون و شاتين، كه شاهد بيشترين خشونت‌ها و تخريب‌ها بود آغاز كردند. به گفته پليس هنگ‌كنگ، دست‌كم 200 نفر در تظاهرات شبانه شنبه بازداشت شده‌اند. با گذشت 5 ماه از آغاز اعتراضات گسترده در هنگ‌كنگ كه از سوي رسانه‌هاي غربي از آن با عنوان اعتراضات دموكراسي‌خواهانه ياد مي‌شود، اقتصاد هنگ‌كنگ با ركود كم‌سابقه‌اي مواجه شده كه از سوي كارشناسان با ركود اقتصادي يك دهه پيش در دوران ركود اقتصادي جهاني مقايسه مي‌شود.
هر چند در طول پنج ماه گذشته حملات به اماكن مربوط به دولت چين يا تاسيساتي كه متعلق به نهادهاي هوادار چين تلقي مي‌شوند، در جريان اعتراضات اتفاق افتاده بود، اما حمله و تخريب ساختمان خبرگزاري دولتي چين به عنوان يكي از نمادهاي حضور دولت مركزي چين در شهر هنگ‌كنگ بي‌سابقه است. خبرگزاري چين، حمله به دفتر خود در هنگ‌كنگ را محكوم كرده و آن را اقدام «گروهي اوباش وحشي» توصيف كرده است كه درها را شكسته‌اند، دستگاه‌هاي امنيتي را از بين برده‌اند و در راهروهاي اين خبرگزاري بمب‌هاي آتش‌زا و شيشه‌هاي رنگ پرتاب كرده‌اند. انجن روزنامه‌نگاران هنگ‌كنگ هم با محكوم كردن اين اقدام «هرگونه اقدام خرابكارانه عليه رسانه‌ها» را محكوم كرده است.
اعتراضات 5 ماهه
همزمان با حمله به ساختمان خبرگزاري دولتي چين، گروهي از تظاهركنندگان در مراكز تجاري نيز با پليس هنگ‌كنگ درگير شدند. بر اساس گزارش رويترز، درگيري گروهي از معترضان كه در يك مركز تجاري بزرگ در هنگ‌كنگ اقدام به ايجاد زنجير انساني كرده بودند، با پليس باعث به جا ماندن چندين مجروح شد. به نوشته رسانه‌ها، 6 نفر از جمله يك نماينده شوراي محلي در اين اعتراضات زخمي شده‌اند. به نوشته بي‌بي‌سي، اين نماينده شوراي محلي بر اثر حمله با چاقو، گوش خود را از دست داده است. با وجود شدت درگيري‌ها ميان معترضان با پليس هنگ‌كنگ، در پنج ماه گذشته تاكنون كسي بر اثر درگيري‌ها كشته نشده است. تاكنون شليك گلوله به سينه يك معترض كه باعث جراحت شديد او شد، تخليه چشم معترض ديگر به دليل شليك گلوله لاستيكي و پارگي گردن يك پليس به دليل حمله با چاقو، در طول هفته‌هاي اعتراض مهم‌ترين تلفات اعتراضات در هنگ‌كنگ بوده‌اند. ارتش آزادي‌بخش خلق چين هم با وجود در اختيار داشتن پايگاه نظامي در هنگ‌كنگ و حتي كشيده شدن اعتراضات نزديكي ورودي‌هاي اين پايگاه، از هرگونه دخالت عليه معترضان خودداري كرده است.
سفر لام به چين
همزمان با ادامه اعتراضات در هنگ‌كنگ، كري لام، رييس اجرايي اين شهر خودمختار كه در حال حاضر در سفري كاري به شانگهاي رفته است، امروز به پكن مي‌رود تا با مقامات چيني در مورد «تسهيل مجوز كار براي شهروندان هنگ‌كنگ در سرزمين اصلي چين» گفت‌وگو كند. حاكميت هنگ‌كنگ كه تا سال 1997 در استعمار بريتانيا قرار داشت، 22 سال است كه به دولت چين واگذار شده است، اما حكومت مركزي پكن، بر اساس توافق انتقال حاكميت تا 50 سال حاكميت نظام «يك كشور، دو حكومت» را در هنگ‌كنگ پذيرفته است. بر اساس اين نظام، شهروندان هنگ‌كنگي تا سال 2047 مي‌توانند بدون دخالت حكومت مركزي چين، از سيستم مستقل حكومتي خود برخوردار باشند، اما معترضان هنگ‌كنگي اعتقاد دارند كه دولت چين به تدريج با افزايش نفوذ خود در دولت خودمختار هنگ‌كنگ در حال از بين بردن بنيان‌هاي دموكراسي در اين منطقه خودمختار است و تلاش مي‌كند كه به سرعت آن را به بخشي از نظام كمونيستي حاكم در سراسر چين بدل كند. كري لام قرار است در سفر خود به چين در اجلاس «خليج كبير جنوبي» شركت كند كه پروژه دولت مركزي چين براي توسعه 9 شهر منطقه جنوبي چين در كنار دو منطقه خودمختار ماكائو و هنگ‌كنگ است.حزب كمونيست چين، روز جمعه با صدور بيانيه‌اي تاكيد كرد ساز و كارهاي قانوني جديدي عليه دخالت دولت‌هاي خارجي براي ترويج احساسات جدايي‌طلبانه در كشورشان تصويب مي‌كند. پكن تاكنون بارها به دولت‌هاي ايالات متحده امريكا و پادشاهي بريتانيا به دليل دخالت در امور هنگ‌كنگ اعتراض كرده است. بر اساس بيانيه حزب كمونيست چين «ساز و كارهاي تقويت شده جديد و نظام قانوني مشخصي براي جلوگيري از ترويج اقدامات جدايي‌طلبانه، براندازي، نفوذ و خرابكاري توسط قدرت‌هاي خارجي» تصويب خواهد شد.
ركود اقتصادي هنگ‌كنگ
ادامه اعتراضات در هنگ‌كنگ بر اقتصاد اين مركز تجاري شرق آسيا تاثير بسزايي گذاشته است. بر اساس آمار رسمي، ميزان ورود توريست‌ها به اين شهر در ماه آگوست سال جاري 40 درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل كاهش يافته است. هنگ‌كنگ در سه ماه سوم سال جاري ميلادي منتهي به ماه سپتامبر 3.5 درصد رشد منفي اقتصادي تجربه كرده است و پيش‌بيني مي‌شود ميزان رشد منفي سالانه اقتصاد هنگ‌كنگ در سال جاري به نزديك 3 درصد برسد. به گفته كارشناسان اقتصادي با ركود بيشتر بر اقتصاد جهاني، پيش‌بيني مي‌شود كه در ماه‌هاي پيش‌رو اقتصاد هنگ‌كنگ بيش از پيش با كاهش مواجه شود. جولين اوانز پريچارد، كارشناس اقتصاد چين به گاردين مي‌گويد: «هيچ راه‌حل فوري در دورنماي مسائل هنگ‌كنگ وجود ندارد و پيش‌بيني مي‌شود كه اين اعتراضات آثار ماندگاري بر اقتصاد اين منطقه بگذارند، چراكه اعتبار اين شهر را به عنوان يك هاب تجاري خودمختار، مستقل و باثبات براي هميشه از بين مي‌برند.
نگراني در سنگاپور
آثار اين رويدادها در مناطق همسايه كنگ‌كنگ هم احساس مي‌شود. به نوشته فايننشيال تايمز، رهبران سنگاپور به شدت نگران اين هستند كه اعتراضات در هنگ‌كنگ به اين كشور هم سرايت كند. هر چند سنگاپور حاكميتي مستقل از چين دارد و نظام حاكميتي متفاوتي در آن حاكم است. اما استمرار اعتراضات در هنگ‌كنگ باعث نگراني شديد در قشر سياسي سنگاپور به ويژه حزب حاكم اين كشور شده است كه در 54 سالي كه از استقلال سنگاپور مي‌گذرد حزب «اقدام خلق» در اين كشور به صورت پيوسته قدرت متمركز را در اختيار خود داشته است و اين نگراني وجود دارد كه احساسات دموكراسي‌خواهانه در ميان جوانان و دانشجويان ساكن سنگاپور هم نفوذ كند و اين شهر-كشور آرام و باثبات شرق آسيا هم دچار مسائل مشابهي شود. به نوشته فايننشيال تايمز، گروهي از كارشناسان سياسي معتقدند كه اظهار نگراني حزب «اقدام خلق» سنگاپور در مورد احتمال سرريز شدن اعتراضات هنگ‌كنگ به سنگاپور ممكن است تاكتيك تبليغاتي اين حزب باشد تا مردم را نسبت به آينده كشور نگران كرده و تلاش كند در انتخابات سال آينده راي آنها را به نخبگان محافظه‌كارتر جذب كند.