صدور حكم تيرباران براي پسر قذافي
روز گذشته دادگاه تجديدنظر ليبي در خصوص راي دادگاه بدوي سيفالاسلام قذافي پسر ديكتاتور سابق اين كشور تشكيل جلسه داد و وي را به تيرباران محكوم كرد. اين دادگاه كه به صورت غيابي برگزار شد، علاوه بر سيف الاسلام هشت تن ديگر از اعضاي ارشد رژيم سابق ليبي كه در سال 2011 سقوط كرد را هم به اعدام محكوم كرده است.
سيفالاسلام قذافي به جنايات جنگي و سركوب تظاهرات مسالمتآميز در طول انقلاب مردمي اين كشور متهم شده است. نخستين جلسه محاكمه
سيف الاسلام قذافي در آوريل 2014 و پيش از درگيري ميان جناحهاي رقيب اين كشور و كشمكش ميان طرفين منجر به تشكيل يك دولت در طرابلس و يك دولت در طبرق شد.
اما فرد مهم ديگري كه در اين محاكمه به اعدام محكوم شد، عبدالله سنوسي داماد معمر قذافي و رييس سابق اطلاعات ليبي است كه عملا يكي از افراد نزديك معمر قذافي به حساب ميآيد. بغدادي علي محمودي، نخست وزير قذافي نيز از ديگر مقاماتي است كه در اين دادگاه محكوم شده است.
صلاح باكوش، يك تحليلگر سياسي در طرابلس به خبرگزاري الجزيره گفته است كه او انتظار ندارد اين احكام به تغييرات اساسي در ليبي منجر شود. وي ميافزايد ليبي در حال حاضر با مشكلات بسيار زيادي روبهروست كه با اين محاكمه چيزي حل نميشود.
با اين حال انس گوماتي، يكي ديگر از تحليلگران سياسي در ليبي معتقد است كه همهچيز در اين دادگاه عادلانه و صادقانه بوده است.
به گفته ناظران عدم وجود يك دولت مركزي مستقل و قدرتمند ضربه مهلكي را به سيستم قضايي اين كشور وارد كرده و روند قضايي در اين كشور را زير سوال برده است. ضمن اينكه هنوز هيچ نشانهاي براي توافق ميان دو دولت در طبرق و طرابلس وجود ندارد كه اميد را براي وجود يك سيستم قضايي مستقل زنده نگه دارد.
اعتراض به حكم
وكيل انگليسي سيفالاسلام قذافي حكم صادر شده در خصوص او را ناعادلانه خوانده است. او در طول سالهاي گذشته تلاشهاي فراواني كرد كه دادگاه سيفالاسلام قذافي را به ديوان داوري بينالمللي لاهه بكشاند، زيرا اگر به اين دادگاه كشيده ميشد هيچگونه حكم اعدامي براي او در نظر گرفته نميشد اما تلاش او بينتيجه ماند و در نهايت سيستم قضايي ليبي توانست به صورت مستقل حق داوري داشته باشد. حتي با وجود مشكلات داخلي در ليبي باز هم دادگاه
سيف الاسلام قذافي در داخل ليبي برگزار شد و هم در دادگاه بدوي و تجديد نظر نيز به اعدام محكوم شد. دادستاني ليبي وعده داده بود كه در جلسات دادگاه ناظران بينالمللي حضور داشته باشند و معتقد است اين حق مردم ليبي است كه بتوانند سيف الاسلام را محاكمه كنند. اما ديوان كيفري بينالمللي و ديگر سازمانهاي حقوق بشري در مورد عادلانه بودن نظام قضايي ليبي نگران هستند.
سيف الاسلام كه اكنون در زندان شهر زنتان تحت تدابير شديد امنيتي به سر ميبرد تنها سه بار به صورت ويديو كنفرانس در جلسات دادگاه حضور داشته است. اين در حالي است كه سيستم قضايي ليبي بهشدت ابراز نگراني ميكند كه با توجه به آشفتگي اوضاع داخلي در ليبي سيف الاسلام از زندان فرار كند اما از طرفي ديگر اگر وي به خارج از زندان منتقل شود محاكمه او نتيجه مناسبي در پي نخواهد داشت.
سيف الاسلام كيست؟
سيف الاسلام قذافي فرزند دوم از همسر دوم معمر قذافي ديكتاتور سابق ليبي است. او در 5 جولاي 1972 به دنيا آمده است. او اگرچه مقام رسمي در دوران معمر قذافي نداشته اما يكي از شناخته شدهترين فرزندان وي به شمار ميآيد. او از نفوذ زيادي در حكومت برخوردار بود و ميتوان گفت كه نفر دوم حكومت پس از معمر قذافي به حساب ميآمد. بسياري معتقدند كه سيف الاسلام قذافي نقش بسزايي را در برچيده شدن برنامه هستهاي ليبي ايفا كرده است و از طرف ديگر روابط بسيار نزديكي را با سران كشورهاي اروپايي از جمله ايتالياو فرانسه برقرار كرد كه حتي گفته ميشد خانواده قذافي از كمپين ساركوزي در انتخابات سراسري در سال 2007 حمايت مالي كرده است و بسياري منتظر بودند تا معمر قذافي خود را پس از چهار دهه حكمراني بر ليبي بازنشسته كند و امور را به طور رسمي به پسرش بسپارد. اما با شروع اعتراضهاي مردمي در سال 2011 در ليبي و كشتار و دستگيريهاي سراسري در ليبي سيف الاسلام كه در آن دوران به عنوان فرماندهي حفظ امنيت طرابلس ايفاي نقش ميكرد باعث سركوب و كشتار سراسري در پايتخت ليبي شد. امادر نهايت با حمايتهاي بينالمللي مردم ليبي توانستند به چهاردهه حكومت قذافي در اين كشور پايان دهند و ابتدا معمر قذافي به دست مخالفاني كه به دنبال او بودند كشته شد اما سيفالاسلام توانست از دست انقلابيون ليبي بگريزد و در نهايت در مرز ليبي با نيجر به همراه تعدادي از مشاوران و همراهانش دستگير شد و به زندان زنتان منتقل شد. اما از آنجايي كه
سيف الاسلام قذافي و معمر قذافي به جرم جنايت عليه بشريت تحت پيگرد قضايي بينالمللي قرار گرفته بودند اتحاديه اروپا مدعي شد كه سيفالاسلام بايد به دادگاه لاهه فرستاده شود تا محاكمهاي عادلانه و در امنيت كامل براي او برگزار شود كه دادستان ليبي آن را نپذيرفت. حال با توجه به شرايط داخلي در ليبي و حكم صادر شده در خصوص تيرباران وي، بايد منتظر اين باشيم چه زماني اين حكم اجرايي خواهد شد.