موضوع انتخاب رایزنان بازرگانی
کیومرث کرمانشاهی
انتخاب رایزنان بازرگانی؛ طی سه دهه اخیر بر اساس ضوابط و دستورالعملی است که برخی از نکات آن به شرح ذیل است:
رایزنان بازرگانی باید کارمند دولت باشند و به سازمان توسعه تجارت ایران معرفی شوند.
بررسی و انتخاب رایزنان توسط کارگروهی در سازمان توسعه تجارت که نمایندگان دستگاههای مرتبط از جمله وزارت خارجه، اتاق ایران و... در آن حضور دارند، تحت نظارت سازمان انجام میشود.
آموزش توسط سازمان توسعه تجارت ایران انجام و سپس رایزن به محل ماموریت اعزام میشود.
در محل ماموریت در محل سفارت مستقر و تحت نظارت، مستقیم و ضوابط سفارت و شخص سفیر محترم فعالیت میكنند.
پرداخت حقوق توسط سازمان توسعه تجارت انجام میشود.
ارزیابی عملکرد توسط سازمان توسعه تجارت صورت میپذیرد.
مشکل اصلی تناقضی است که میتواند بین سفارت و سازمان به وجود آید.
اگر شخص سفیر در حوزه تجارت آگاهی و همراهی لازم را با تجار محترم داشته باشد، مشکلات به مراتب کمتر است.
توضیح اینکه فرآیند انتخاب رایزنان بازرگانی در کشورهای توسعهیافته؛ هدفمند، از نظر کمی به مراتب بیشتر و از نظر کیفیت به علت عدم محدودیت در نحوه انتخاب بهتر و با توجه به تخصص و اشراف کافی در هر حوزه، تخصصی است و انتخاب توسط بخش خصوصی صورت میگیرد و معمولا محل استقرار در خارج از سفارت است و تحت نظر سازمان تجارت خارجی اعزامکننده قرار دارند.
به نظر میرسد بعد از گذشت حدود 30 سال و ارزیابی عملکرد رایزنان بازرگانی؛ وقت آن رسیده باشد تا اصلاحاتی در این فرآیند صورت پذیرد.