سه‌گانه انيميشن اشتوتگارت فرصتي كه نبايد از دست داد
اشكان رهگذر
جشنواره انيميشن اشتوتگارت يكي از مهم‌ترين و قديمي‌ترين جشنواره‌هاي انيميشن است كه هر ساله در شهر اشتوتگارت آلمان برگزار مي‌شود، اما آنچه اين رويداد را برجسته‌تر مي‌كند، برگزاري دو رويداد ديگر در كنار جشنواره انيميشن اشتوتگارت است: رويدادهاي FMX و Animation Business Days. اين دو رويداد به صورت موازي با جشنواره، از تاريخ ۶ تا ۱۱ ماه مه برگزار مي‌شوند.
جشنواره FMX و بيزينس‌دي
رويداد FMX شايد يكي از مهم‌ترين گردهمايي‌هاي حوزه تكنولوژي، هنرهاي ديجيتال و گرافيك رايانه‌اي باشد. ساختار اين رويداد با برگزاري مستركلاس‌ها و كنفرانس‌هاي متعدد شكل مي‌گيرد. اين نشست‌ها با موضوعاتي چون گفت‌وگو درباره جلوه‌هاي ويژه جديدترين توليدات سينمايي و انيميشن و همچنين مباحث هنري مرتبط با انيميشن برگزار مي‌شوند.
هوش مصنوعي در خدمت انيميشن
امسال در اين رويداد، يكي از مهم‌ترين رويكردها، بررسي تاثير هوش مصنوعي و معرفي امكانات و شيوه‌هاي مواجهه صنعت انيميشن و جلوه‌هاي ويژه با اين فناوري بود؛ به طوري كه چندين كنفرانس با سخنرانان مختلف به اين موضوع اختصاص داشت. در كنار اين، تحليل جلوه‌هاي ويژه سريال «خاندان اژدها» فيلم سينمايي «Dune» و آثار ديگر ازجمله برنامه‌هايي بودند كه طي آنها، سخنرانان به توصيف نحوه اجراي پروژه‌ها با استفاده از جديدترين روش‌هاي جلوه‌هاي ويژه پرداختند.
كلاس بازيگري براي انيماتورها
اما در اين ميان، يكي از مهم‌ترين و جالب‌‌توجه‌ترين رويدادها، برگزاري مستركلاس بازيگري براي انيماتورها با اد هوكس، استاد بزرگ بازيگري در هاليوود و برادوي و همچنين مدرس بازيگري انيماتورهاي دريم‌وركس و ديزني بود. اين مستركلاس طي دو روز، هر روز به مدت چهار ساعت برگزار شد. اين مستركلاس كه علاوه بر بازيگري بر قصه‌گويي و توسعه شخصيت در فيلمنامه نيز تمركز داشت بسيار مورد توجه مخاطبان قرار گرفت، چراكه شخصيت عميق و در عين حال عاشقانه اد هوكس، مخاطبان را در طول اين مستركلاس چهار ساعته از زمان و مكان جدا مي‌كرد و با آموزه‌هاي اين استاد بزرگ همراه مي‌ساخت.
سينماي كوتاه در مركز توجه
اما در كنار رويدادFMX ، جشنواره انيميشن اشتوتگارت نيز مورد توجه است؛ جايي كه هر ساله مهم‌ترين آثار انيميشن كوتاه به نمايش درمي‌آيد. بايد گفت اين جشنواره تمركز بيشتري بر انيميشن‌هاي كوتاه دارد تا انيميشن‌هاي بلند سينمايي، به گونه‌اي كه تنها ۵ يا ۶ انيميشن سينمايي در بخش مسابقه اين جشنواره شركت داده مي‌شوند؛ عددي كه در مقايسه با جشنواره‌هايي مانند انسي، بسيار ناچيز است. در مورد آثار كوتاه نيز عمدتا آثاري انتخاب مي‌شوند كه مخاطباني خاص‌تر دارند يا از ساختارهاي تجربي‌تري برخوردارند. به اين ترتيب، اين جشنواره تلاش مي‌كند در مقايسه با جشنواره انسي، ذائقه‌اي متفاوت را به مخاطبان خود ارائه كند.
شهر در آغوش انيميشن
نمايشگر LCD غول‌پيكر ميدان شارلوت نيز يكي ديگر از جاذبه‌هاي اين جشنواره است. اين نمايشگر هر روز از ساعت ۱۱ صبح تا ۹ شب، آثار انيميشن در قالب‌هاي مختلف را پخش مي‌كند. همچنين در ميان هياهوي شهر و زندگي روزمره مردم، مهماناني در فضاي باز اين ميدان وسيع درباره انيميشن و آخرين فيلم‌هاي خود صحبت مي‌كنند؛ موضوعي كه توجه مردم عادي را نيز به خود جلب مي‌كند و براي چند روز، انيميشن در بافت مهم‌ترين مركز شهر تنيده مي‌شود.
بازاري كوچك، اما مهم
در پايان، رويدادAnimation Business Days كوچك‌ترين اما در عين حال يكي از مهم‌ترين رويدادهاي انيميشن در آلمان بود. در طول سه روز از تاريخ برگزاري جشنواره انيميشن، صنعت انيميشن آلمان و اروپا گرد‌هم مي‌آيند و به معرفي آخرين پروژه‌هاي خود مي‌پردازند. روال اين بخش به اين صورت است كه ماه‌ها پيش از شروع رويداد، پروژه‌ها توسط تهيه‌كننده‌ها ارسال مي‌شوند و پس از تاييد، روي وب‌سايت قرار مي‌گيرند. شركت در اين رويداد بسيار گرانقيمت است و تنها تهيه‌كنندگان و صاحبان كسب و كارهاي انيميشن اجازه ورود به آن را دارند، چراكه تمامي قرارها و جلسات از قبل تعيين شده‌اند و تهيه‌كنندگان و سرمايه‌گذاران به صورت هدفمند در اين جلسات از پيش برنامه‌ريزي شده شركت مي‌كنند. البته ناگفته نماند كه با وجود برنامه‌ريزي دقيق و جذابيت‌هاي تجاري مناسب براي انيميشن، بازار انيميشن اشتوتگارت فاصله بسيار زيادي با بزرگ‌ترين و مهم‌ترين بازار انيميشن جهان، يعني Mifa دارد؛ بازاري كه هر ساله در كنار جشنواره انسي برگزار مي‌شود.
جاي خالي ايران در ميان بزرگان
در جمع‌بندي بايد بگويم متاسفانه حضور انيميشن ايران در اين رويدادها بسيار ضعيف بود. در اين دوره جشنواره، تقريبا هيچ انيميشن ايراني را نديدم و حتي يك نفر از صنعت انيميشن يا جلوه‌هاي ويژه ايران در رويداد FMX حضور نداشت. اين در‌حالي است كه حضور هنرمندان و متخصصاني از كشورهايي مثل هند و كشورهاي عربي كاملا مشهود بود. قطعا دلايلي مانند دشواري دريافت ويزا و هزينه‌هاي بالا براي فيلمسازان و هنرمندان ايراني ازجمله موانع اين حضور كمرنگ هستند. از‌سوي ديگر، شايد اين رويدادها هنوز در ايران به اندازه كافي شناخته شده نيستند و هنرمندان ما همچنان بيشتر تمركز خود را روي مهم‌ترين رويداد سالانه انيميشن جهان، يعني جشنواره انسي قرار داده‌اند؛ جشنواره‌اي كه امسال نيز حضور چشمگير انيميشن ايران، هم در بخش‌هاي مختلف و هم در بخش داوري، مورد توجه قرار گرفته است. نويسنده و كارگردان انيميشن