استقبال خارجي‌ها از امضاي پيمان‌هاي پولي با ايران
در حالي پيمان‌هاي پولي عمر كوتاهي را در ايران سپري كرده و همزمان با ورود به فضاي اقتصادي در آستانه لغو تحريم‌هاي بين‌المللي قرار گرفته است كه به اعتقاد كارشناسان اين شرايط مي‌تواند فرصت مناسبي براي پيگيري جدي‌تر اين سياست و همچنين ارتقاي جايگاه پول ملي در دنيا باشد. حدود يك‌سالي است كه پاي پيمان‌هاي پولي به جمع سياست‌هاي پولي و بانكي ايران باز شده است؛ به طوري‌كه در سال گذشته معاون ارزي بانك مركزي از ورود اين بانك به انعقاد قرارداد دوجانبه با سه كشور تركيه، عراق و روسيه خبر داده بود. طي سال‌هاي اعمال محدوديت‌هاي بين‌المللي به ويژه حدود 10 سال گذشته كه تحريم‌ها از شدت بيشتري برخوردار بود و مبادلات بين‌المللي به ويژه در حوزه بانكي تحت فشار قرار گرفت، با وجود انتقادات نسبت به عدم ورود جدي بانك مركزي و ساير سازمان‌هاي ذي‌ربط به انعقاد پيمان‌هاي پولي براي كاهش كاربرد دلار در تجارت، اين بانك دلايلي از جمله نبودن تعادل تجاري بين ايران و كشورهاي مقابل و فراهم نبودن ساير شرايط لازم را مانعي براي انعقاد پيمان‌هاي پولي اعلام مي‌كرد. اما سرانجام اواخر سال گذشته بانك مركزي ايران با سه كشور وارد پيمان‌هاي پولي شد. در سال جاري با مذاكرات هسته‌اي انجام شده و توافق براي لغو تحريم‌ها عليه ايران برخي اين نگراني را مطرح مي‌كنند كه با توجه به فراهم شدن شرايط و سهل شدن مبادلات بين‌المللي و جابه‌جايي منابع ارزي، آيا پيمان‌هاي پولي بار ديگر به فراموشي سپرده خواهد شد؟ پيمان‌هاي پولي به عنوان ابزار كاهش ريسك و همچنين كاهش هزينه نقل و انتقال ارز در دنيا به كار برده شده و به اعتقاد كارشناسان هر چند در شرايط تحريمي مي‌تواند از اولويت‌هاي اول براي مبادلات تجاري محسوب شود ولي در مجموع ارتباط چنداني با تحريم ندارد كه قرار باشد با لغو آن، حذف و كنار گذاشته شود. از سوي ديگر مساله مورد توجه برخي كارشناسان داخلي قدرت رواج پول ملي در سطح بين‌الملل و حداقل در سطح منطقه است كه با پيمان‌هاي پولي قابل دسترسي خواهد بود؛ به گونه‌اي كه هر چه با كشورهاي بيشتري اين پيمانها منعقد شود از سهم دلار در مبادلات تجاري ايران و ساير كشورها كمتر شده و پول ملي جايگزين خواهد شد. اين در حالي است كه اكنون با توجه به توافقات هسته‌اي و لغو تحريم‌ها پيش‌بيني مي‌شود در آينده‌اي نزديك فضا به شكل مثبت‌تري نسبت به گذشته براي كشور رقم خورده و در شرايطي كه اكنون تيم‌هاي خارجي براي ارتباطات اقتصادي و بانكي در حال مذاكره با ايران هستند فرصت براي گسترش پيمان‌هاي پولي بيش از پيش فراهم شود. بايد يادآور شد كه تا پيش از مذاكرات و پايداري تحريم‌ها، آن‌طور كه عنوان مي‌شد برخي كشورها به دليل هراس از اعمال فشارهاي احتمالي از سوي تحريم كنندگان ايران تمايلي براي ورود به اين قرارداد نداشتند، اما اكنون با برداشته شدن اين تحريم‌ها به طور يقين كشورهاي بيشتري براي انعقاد پيمان‌هاي پولي اعلام آمادگي خواهند كرد.