تلفات 5/18 درصدي شبكه توزيع و انتقال برق
گروه اقتصادي| بررسي تلفات توزيع و انتقال برق در بين سال‌هاي 80 تا 91 نشان مي‌دهد بيشترين تلفات برق در شبكه توزيع است و در سال 89 كمترين تلفات رخ داده است. همچنين از سال 80 تا 84 نرخ فزاينده تلفات برق وجود داشته و پس از آن روند نزولي شده و از سال 90 روند ثابتي در تلفات مشاهده مي‌شود.
ماهيت شبكه‌هاي توزيع، گستردگي و آسيب‌پذيري آن، فرسودگي نزديك به 30 درصد شبكه‌هاي توزيع، سوءاستفاده از انرژي برق به ويژه در مناطق گرمسيري و حاشيه شهرها از مهم‌ترين عوامل موثر در تلفات برق هستند. در طي سال‌هاي 80 تا 91 روند تلفات شبكه توزيع همواره بالاي 14 درصد در نوسان بوده و در سال 84 به بالاترين ميزان يعني 1/18 درصد رسيده است. بيشترين تلفات برق در شبكه‌هاي توزيع صورت مي‌گيرد. هر يك درصد تلفات در شبكه انتقال و توزيع برق كشور به معناي در اختيار قرار گرفتن بيش از يك درصد ظرفيت اسمي نيروگاه‌هاي كشور توسط تلفات است كه حداقل 700 ميليون دلار ارزش دارد. مقايسه تلفات شبكه توزيع برق ايران و كشورهاي جهان در سال 2011 نشان مي‌دهد كه تلفات ايران در اين شاخص نسبت به جهان 5/2 برابر است. اين روند مغاير با سياست‌هاي كلي اقتصاد مقاومتي است و بايد براي رفع آن برنامه‌ريزي جدي جهت بهينه‌سازي تلفات برق صورت گيرد.
مجموع ظرفيت اسمي نيروگاه‌هاي كشور در سال 1392 به 70 هزار و 279 مگاوات رسيده است. با وجود اين ظرفيت نيروگاهي، تحميل هر يك درصد تلفات در شبكه برق كشور به معني هدررفت حداقل يك درصد ظرفيت نيروگاهي كشور است. به عبارت ديگر هر يك درصد تلفات حداقل حدود يك درصد سرمايه‌گذاري انجام شده براي ايجاد نيروگاه‌هاي كشور را در اختيار خود مي‌گيرد. بنابراين با توجه به وجود 70 هزار و 279 مگاوات نيروگاه در سال 1392، يك درصد تلفات يعني هرزرفت 79/701مگاوات نيروگاه است. با توجه به هزينه حدود يك ميليون دلار براي ايجاد يك مگاوات نيروگاه ملاحظه مي‌شود كه در سال 1392 بيش از 702 ميليون دلار سرمايه‌اي كه براي ايجاد نيروگاه‌هاي كشور هزينه شده، براي هر يك درصد تلفات هدر رفته است. اين ميزان تلفات در ساعت پيك به‌طور مضاعف افزايش مي‌يابد.
از طرف ديگر در پايان سال 1392 مصرف سوخت نيروگاه‌هاي كشور شامل 36 ميليارد و 641 ميليون مترمكعب گاز، 11 ميليارد و 680 ميليون ليتر نفت گاز، 7/76 سنت و هر ليتر نفت كوره 7/56 سنت بوده است و اگر قيمت گاز مصرفي هم برابر قيمت گاز وارداتي منظور شود ملاحظه مي‌شود ارزش سوخت نيروگاه‌هاي كشور در بازه زماني تا پايان 1392 حدود 8/29 ميليارد دلار بوده است كه هر يك درصد تلفات به معني هدررفت حدود 300 ميليون دلار يا 9000 ميليارد ريال سوخت مصرفي نيروگاه‌هاست. سومين زيان وارده از محل تلفات شبكه‌هاي انتقال و توزيع، هدررفت برق تحويلي به شبكه انتقال و توزيع كشور است كه براي هر يك درصد تلفات در سال 1393 بيش از دو ميليارد كيلووات ساعت برآورد مي‌شود كه با توجه به قيمت متوسط جديد با 24 درصد افزايش مي‌تواند بيش از 1000 ميليارد ريال زيان به كشور وارد كند.
با توصيف فوق ملاحظه مي‌شود كه كاهش هر يك درصد تلفات شبكه برق كشور چگونه مي‌تواند بيش از 30 هزار ميليارد ريال براي كشور منافع حاصل كند درحالي كه افزايش 24 درصدي قيمت برق فقط حدود 20 هزار ميليارد ريال درآمد و احتمالا نارضايتي بخشي از مردم و مشكل براي بخشي از توليد كشور به همراه خواهد داشت.