«كليات سعدي» در حافظه جهاني يونسكو ثبت شد
تبريك براي فهم و درك تازه
اديب برومند
ثبت جهاني «كليات سعدي» در حافظه يونسكو، چيزي به ارزشها و اهميت سعدي اضافه نميكند. سعدي بزرگتر از هر اتفاقي از اين دست است. بزرگي سعدي نه در كلام ميگنجد و نه حتي در واقعه جهاني اينچنيني. سعدي بزرگ، شاعري است با زبان فصيح كه با فصاحت و قدرتمندي شعر خود، راه و رسم زندگي سالم را به انسان ميآموزد و در همين «كليات سعدي»، نشانههاي يك انسان سالم، صحيح با سلامت روحي را با زباني سليس و روان براي ما به ميراث ميگذارد. زبان سعدي آسان و روان است. در اندرزهايش با نرمش و ملايمت حرف ميزند، در عاشقانههايش با معصوميت و نجابت؛ شاعري شجاع كه سر بندگي به حاكمان زمان خود خم نميكند و حكيمانه، مخاطبانش را به مسيرهاي درست هدايت ميكند. سعدي، معلم تربيت ملي ماست. اگر سعدي نبود و اگر بزرگاني نظير او، فرهنگ ملي ما، هيچ نداشت. با شعرهاي سعدي و اندرزهاي اوست كه فرهنگ ما در تمام قرنهاي گذشته دوام آورده است و ما ايرانيهاي امروزي دچار سردرگمي و بيهدفي نشدهايم. اينچنين است كه وقتي از سعدي حرف ميزنيم، بايد بدانيم كه تمام اين بزرگي و توجه به آن، نه از براي بزرگي شاعر كه از براي دريافتهاي درست و صحيح خودمان است. آشنايي با سعدي، هيچ به بزرگي او اضافه نميكند. اما آنهايي كه سعدي را ميشناسند، شعرهايش را ميخوانند و به دنبال شناخت كامل او ميروند، از بركت اين شناخت، به آگاهي ميرسند. اينچنين است كه ثبت جهاني «كليات سعدي» در حافظه يونسكو هم اتفاق بزرگي براي جهان ميشود و نه براي سعدي. سعدي، خارج از مرزهاي سرزمين ايران 500 سال است كه شناخته شده و اين ثبت جهاني، در مسير حركتي براي شناخت بيشتر اين شاعر است. حركتي كه بايد براي فهم و درك آن به يونسكو تبريك گفت و از آن نشانهاي گرفت براي نسل جوان امروزي كه شبيه گذشته، سعدي را درك نكردهاند و نميشناسند. جوانان امروز كتاب نميخوانند و به دنبال ادبيات كلاسيكي كه فرهنگ ايران از آن آمده نيستند.
اين جوانها را بايد با سعدي آشنا كرد، بايد شعرهاي سعدي را گلچين شده براي آنها خواند و با حرف زدن و تكرار تمام آنچه از اين شاعر بزرگ ميدانيم، اين جوانها را به مسير درست هدايت كرد. جاي خالي زبان و شعر و نگاه سعدي، ضربههاي بزرگي به فرهنگ ما ميزند و چقدر خوب كه به بهانه همين نگاه درست يونسكو، بارديگر به بازشناسي سعدي در جامعه جوان اين روزها نگاه كنيم و نه براي سعدي، كه براي ايران و فرهنگ ايراني، راهي پيدا كنيم.