آنجلا مركل، صدراعظم آلمان روز گذشته خود را به آنكارا رساند تا ماموريت جديد خود از سوي بروكسل را تمام كند. براساس آخرين نشست سران اتحاديه اروپا در بروكسل، اين اتحاديه تصميم گرفته است براي مهار بحران پناهجويي از تركيه كمك بگيرد. اتحاديه اروپا اعلام كرده است انتظار دارد تركيه اقدامات بيشتري براي مقابله با پناهجوياني كه از درگيرهاي خاورميانه از جمله در سوريه مي‌گريزند، اتخاذ كند. اما آنكارا مي‌گويد در قبال اين مسووليت كه بروكسل بر دوش اين كشور مي‌گذارد، انتظاراتي دارد.
تركيه پل عبور به اروپا
براي بيشتر پناهجويان از كشورهاي بحران زده خاورميانه، تركيه دروازه ورود به اروپاست. بر اساس برخي آمارهاي غيررسمي اكنون بيش از دو ميليون نفر كه در شرايطي موقت در تركيه به سر مي‌برند، مصمم هستند كه يا از راه بلغارستان يا از راه پرخطر درياي مديترانه خود را به خاك اروپا برسانند. اين در حالي است كه حدود ۶٠٠ هزار پناهجو در سال جاري خود را اغلب از طريق تركيه و يونان به اتحاديه اروپا رسانده‌اند و اين مساله به بحران بزرگي در مرزهاي اتحاديه اروپا منجر شده است. كشورهاي عضو اتحاديه از سويي با مقاومت داخلي براي عدم پذيرش پناهجويان روبه‌رو هستند و از سوي ديگر با فشار افكار عمومي كه نسبت به زندگي سخت پناهجويان در مرزهاي اين اتحاديه توجه مي‌كنند.
اين بحران موجب ايجاد اختلاف بزرگ و عميق در ميان اعضاي اتحاديه اروپا شده تا جايي كه قانون شنگن را تحت تاثير قرار داده است. برخي از كشورها از جمله آلمان در مديريت بحران پناهجويان مشاركت مي‌كنند اما برخي كشورها، به ويژه كشورهاي اروپاي شرقي كه شرايط سياسي- اقتصادي سختي دارند، مرزهاي خود را روي پناهجويان بسته‌اند. بر اين اساس اعضاي اتحاديه اروپا درصدد حل بحران از كانون آغاز برآمده‌اند. سران اتحاديه هفته گذشته در چهارمين نشست فوري براي مهار بحران پناهجويان تصميم گرفتند، از تركيه كمك بگيرند.
پيشنهادهاي بروكسل به آنكارا
رهبران اتحاديه اروپا موافقت كرده‌اند كه در قبال همكاري تركيه با اين اتحاديه در حل بحران پناهجويان، تسهيلاتي در اختيار آنكارا قرار دهند. بر اين اساس پيشنهاد شده در ازاي اسكان دو ميليون پناهجو در تركيه، كمك سه ميليارد يورويي به آنكارا ارايه شود.
در همين حال اتحاديه خود را موظف كرده است ويزاي شنگن را زودتر از موعد مقرر قبلي در اختيار آن دسته از شهروندان تركيه بگذارند كه خواهان سفر به اتحاديه اروپا هستند و در عين حال بروكسل مذاكرات با آنكارا را براي پيوستن به اتحاديه اروپا از سر بگيرد.
واكنش ترك‌ها
رجب طيب اردوغان، رييس‌جمهوري تركيه در واكنش به رجوع اتحاديه اروپا به اين كشور خيلي زود واكنش نشان داد و با طعنه گفت كه اروپايي‌ها دير به اهميت تركيه در حل اين بحران پي بردند.
اردوغان گفت كه كشورهاي اروپايي تنها زماني به عمق بحران پناهجويان پي بردند كه تصوير جنازه كودك خردسال يك مهاجر عازم اروپا را در رسانه‌ها مشاهده كردند و افزود: مدت‌ها پيش از آن، ما فرياد مي‌زديم و هشدار مي‌داديم. در حال حاضر، تركيه ميزبان دو ميليون و دويست مهاجر سوري و سيصد هزار مهاجر عراقي است. رييس‌جمهور تركيه تاكيد كرد كه امنيت و ثبات غرب و اروپا وابسته به امنيت و ثبات تركيه است و افزود كه در ملاقاتي كه با مقامات اتحاديه اروپا داشته، آنان به اين موضوع اذعان داشته‌اند. در همين حال فريدون سينيرلي اوغلو، وزير خارجه تركيه، در آستانه سفر صدر اعظم آلمان به آنكارا در سخناني گفت كه مبلغ پيشنهادي اتحاديه اروپا به تركيه براي كمك به پناهجويان بايد خيلي بيشتر از مبلغ كنوني باشد. وزير خارجه تركيه در عين حال از اشاره به مبلغ مورد درخواست تركيه خودداري كرد؛ اما گفت كه اختصاص مبلغ سه ميليارد يورو از سوي اين اتحاديه در مرحله اول قابل قبول خواهد بود.
واكنش منتقدان اردوغان
خبر تفاهم ميان اتحاديه اروپا و تركيه براي كمك به اين كشور، كمتر از دو هفته مانده به انتخابات پارلماني تركيه منتشر مي‌شود و برخي منتقدان اردوغان و حزب عدالت و توسعه مي‌گويند نه كردها و نه پناهجويان از سفر صدراعظم آلمان به تركيه سودي نخواهند برد، بلكه همه‌چيز به نفع رييس‌جمهور اردوغان است كه خود را براي انتخاب مجدد آماده مي‌كند.
يادآوري مي‌شود پس از آنكه حزب حاكم عدالت و توسعه در انتخابات ماه ژوئن سال جاري تركيه نتوانست اكثريت لازم را كسب كند و دولت جديد را تشكيل دهد، انتخابات زودهنگامي در ماه نوامبر برگزار خواهد شد كه تكليف دولت جديد تركيه را روشن مي‌كند.
حمله نئونازي‌ها به يك سياستمدار آلماني
آلمان از زماني كه مرزهاي خود را به روي چند هزار پناهجو گشوده است، شاهد افزايش تحركات بيگانه‌ستيزانه نئونازي‌ها است. در يكي از چنين تحولاتي، يك مرد 44 ساله به هنريته ركه، يك نامزد انتخابات شهرداري‌ها در شهر كلن آلمان، كه طرفدار همبستگي با پناهجويان بوده، حمله كرده و او را به‌شدت مجروح ساخته است.
بنا به گفته پليس آلمان، فرد ضارب كه يك بيكار آلماني است، بازداشت شده و انگيزه اين كار خود را نژادپرستي عنوان كرده است. به گفته دادستان شهر كلن، شخص حمله‌كننده كه بلافاصله توسط پليس دستگير شده، يك نقاش و رنگرز است كه از سال‌ها بيكاري رنج مي‌برد. اين فرد كه از دولت كمك اجتماعي دريافت مي‌كند، نسبت به سياست‌هاي كنوني دولت آلمان در قبال خارجيان به خصوص در موضوع پناهجويان اعتراض داشته و اين اعتراض انگيزه اصلي او براي اين حمله بوده است.
حالت فوق‌العاده در مرز اسلووني
بحران پناهجويان در اروپا شبيه يك دمينو شده كه هر بار يكي از كشورها را گرفتار مي‌كند. بر اساس آخرين گزارش‌ها به دنبال بسته شدن مرزهاي مجارستان و كرواسي، اكنون سيل پناهجويان به مرز اسلووني رسيده است چرا كه در پي بسته شدن مرز مجارستان با كرواسي، بسياري از پناهجويان براي رسيدن به اروپاي مركزي به ناچار روانه مرز اسلووني شده‌اند. به همين سبب ميرو سرار، نخست‌وزير اسلووني خواستار آمادگي ارتش اين كشور براي سازماندهي روند عبور پناهجويان از اسلووني شده است.
اين در حالي است كه سازمان‌ها و نهادهاي كمك‌رساني به پناهجويان از سرگردان شدن آنها در كشورهاي منطقه بالكان همزمان با فرارسيدن فصل سرما و شرايط بد جوي ابراز نگراني كرده‌اند.