ابتكار در اجلاس بين‌المللي آب‌و‌هوا در پاريس پيشنهاد داد
برآورد اثرات «ردپاي كربن» در سلاح‌هاي جنگي، هديه صلح و ثبات به جهان
اعتماد| اجلاس تغييرات آب و هوايي پاريس موسوم به كُپ 21 (COP21) آغاز به كار كرد، اين اجلاس، بيست و يكمين اجلاس بين‌المللي آب و هواست كه اين‌بار در منطقه پروژه، شمال پاريس برگزار شده است، با حضور ۱۸۳ كشور عضو سازمان ملل و به مدت ۱۲ روز ادامه خواهد داشت. اين كنفرانس روز گذشته با حضور سران 150 كشور جهان تحت تدابير شديد امنيتي كار خود را آغاز كرد تا توافقي براي محدود كردن ميزان افزايش جهاني دماي كره زمين به 2 درجه تا سال 2100 ميلادي، حاصل شود. معصومه ابتكار، رييس سازمان حفاظت محيط زيست و معاون رييس‌جمهور، به عنوان نماينده ايران در اين اجلاس، حضور پيدا كرد. او در سخنراني‌اش كه ساعاتي پس از افتتاحيه اين همايش، آغاز شده بود، بر ضرورت صداقت در تعهدات و جبران تعهدات گذشته در توافقنامه پاريس تاكيد كرد. رييس سازمان حفاظت محيط زيست گفت: ضروري است، توافقنامه پاريس از نوآوري در الزامات و ابزارهاي اجرا، مبتني بودن بر رويكردهاي تشويقي براي مشاركت تمامي كشورهاي عضو كنوانسيون، همچنين عنصر بسيار كليدي، صداقت در تعهدات و جبران تعهدات گذشته از امروز تا قبل از سال 2020 برخوردار باشد. ابتكار ضمن تاكيد بر نقش مهم اين اجلاس در تدوين رژيم نوين حقوقي جهاني بر تغييرات آب و هوا و ابعاد گسترده و پيچيده آن، گفت: براي تضمين توفيق توافقنامه پاريس در انتهاي كُپ 21، رعايت چند نكته ضروري است. توافقنامه آتي بايد متوازن در تمامي عناصر شش گانه ADP باشد و ذيل اصول و مفاد كنوانسيون تغييرات آب و هوا، به ويژه «اصل مسووليت مشترك ولي متفاوت با توانمندي‌هاي متناظر» به نتيجه برسد. وي با يادآوري ضرورت برخورداري توافقنامه آتي از نوآوري در الزامات و ابزارهاي اجرا، همچنين مبتني بودن بر رويكردهاي تشويقي براي مشاركت تمامي كشورهاي عضو كنوانسيون، خاطرنشان كرد: صداقت در تعهدات و جبران تعهدات گذشته از امروز تا قبل از سال 2020 بسيار كليدي است. ابتكار ضمن تاكيد بر ضرورت قابل اجرا بودن توافقنامه، تصريح كرد: توافقنامه پاريس بايد به گونه‌اي باشد كه همه كشورها با افتخار به آن ملحق شوند و در مقابل نسل‌هاي حاضر و آتي به آن افتخار كنند كه لازمه اين امر، عدم ناديده گرفتن كشورها اعم از آسيب‌پذيرترين كشورهاي كوچك جزيره‌اي و كمتر توسعه‌يافته تا كشورهاي ثروتمند پيشرفته در توافقنامه آتي است. او در ادامه گفت: بايد اطمينان حاصل كنيم كه توافقنامه آتي، بر مشاركت داوطلبانه اعلامي كشورهاي در حال توسعه در قالب INDC، واكنشگرا باشد. اين دستاورد مهم همكاري صادقانه كشورهاي در حال توسعه را كه از سال 1992 تا امروز در پاريس، بي‌نظير است، به عنوان بزرگ‌ترين سرمايه معنوي اين توافقنامه قلمداد و روي آن پايه‌هاي تلاش واقع‌بينانه خود را استوار سازيم. براي كشورهاي در حال توسعه همواره INDC و براي توسعه‌يافته‌ها NDC خواهد بود. رييس سازمان حفاظت محيط زيست خاطرنشان كرد: توافقنامه آتي بايد ابزار و شتاب لازم براي سير به سمت اقتصاد كم‌كربن و مقاوم در برابر تغييرات شديد آب و هوايي را براي همگان و به ويژه كشورهاي در حال توسعه اثرگذار، براي سرمايه‌گذاري خارجي براي دستيابي به تعديل و سازگاري در خود جاي داده باشد. دولت‌ها در اين مورد بايد راهبري پيشتازانه‌اي را عهده‌دار شوند و بخش خصوصي را به تحرك درآورند.
لزوم اتخاذ رويكرد منطقي در توافقنامه پاريس
ابتكار ضمن يادآوري اهميت برخورداري توافقنامه آتي از رويكردي منطقي، گفت: اين نياز هم‌اكنون مهم‌ترين نياز دو هفته آينده بوده كه رهبران سياسي كشورها در ترسيم «بسته عملي پاريس» كه هر دو مقطع پيش و پس از 2020 را در برمي‌گيرد، مشاركت بلند پروازانه از خود نمايان سازند. بنابراين اعتقاد و حمايت سياسي راستين طلب مي‌كند. بايد اطمينان حاصل كنيم كه توافق آتي، نيازهاي بلادرنگ اثر اجراي آن را در اقتصاد كشورهاي در حال توسعه و به ويژه اقدامات واكنشي و فعاليت‌هاي تبعي آن را در اهداف توسعه پايدار و رشد اقتصادي اين كشورها را علاوه بر خسارت و ويراني مانند پديده ريزگردها را دربرگيرد. رييس سازمان حفاظت محيط زيست ضمن تاكيد بر پايبندي ايران به آرمان‌هاي 17گانه توسعه پايدار تصريح كرد: بسته 15 گانه سياست‌هاي كلي محيط زيست ابلاغي رهبر معظم انقلاب را تكليف قانوني خود در سطح قانون اساسي دانسته و آن را دنبال خواهيم كرد. وي اشاره‌اي هم به اقدامات تعديلي ايران قبل از 2020 داشت و اظهار كرد: براي پتانسيل ميانگين كاهش انتشار گازهاي گلخانه‌اي سالانه بالغ بر يكصد ميليون تن در بازه زماني 2030- 2021 تلاش خواهيم كرد و در سال افق به بالغ بر دويست ميليون تن خواهيم رسيد. ابتكار پيشنهادي هم براي سازمان ملل داشت و گفت: براي هديه دادن صلح، ثبات و حيات رو به تعالي به نسل‌هاي بعد، برآورد تخميني از اثرات «ردپاي كربن» توليد سلاح، كاربرد و اثرات جاري هر گونه جنگ، نزاع و خشونت داشته باشيم. ابتكار در پايان، اشاره‌اي هم به حوادث تروريستي اخير در پاريس كرد و ضمن ابراز انزجار از جان‌سپاري و زخمي شدن مردم بي‌گناه، اظهار كرد: بي‌شك مقابله با خشونت و افراط گرايي نيازمند عزم جهاني است. جمهوري اسلامي ايران كه خود بارها قرباني تروريسم بوده، با درك نياز جهاني براي مقابله با جنگ و خشونت، آمادگي همه‌جانبه خود براي تلاش در راستاي مقابله با تروريسم براي حفظ صلح، آرامش، ثبات و پايداري در منطقه و جهان به ويژه در اين مقطع كه عده‌اي جنايتكار با سوءاستفاده از دين رحماني و صلح‌طلب اسلام در تلاش براي ترسيم چهره‌اي كاملا غيرواقعي از اسلام هستند را اعلام مي‌كند.
آثار و تبعات جنگ‌ها را بر تغييرات اقليمي لحاظ كنيد
ابتكار همچنين، پيش از شروع مراسم رسمي و سخنراني مقامات، در حاشيه اجلاس، پيشنهاد داد سازمان ملل آثار و تبعات جنگ‌ها و درگيري‌هاي مسلحانه را بر تغييرات اقليمي و محيط زيست لحاظ كند. او با تاكيد بر اينكه اجلاس امروز پاريس يك اعلام رسمي براي اقدام عملي در برابر تغييرات آب و هوايي است، افزود: كشورهاي صنعتي و توسعه يافته امروز يك مسووليت تاريخي دارند و آن اينكه در سال‌هاي گذشته به مسووليت‌هاي خود عمل نكرده و خسارت‌هايي كه وارد شده را جبران نكرده‌اند. ابتكار پذيرش داوطلبانه سهم كشورها در توليد گازهاي گلخانه‌اي را اتفاقي جديد براي مقابله با گرم شدن زمين دانست و گفت: به همين دليل حدود ۱۸۰ كشور جهان برنامه‌هاي خود را در اين زمينه به صورت مكتوب ارايه كرده‌اند. اقدامات دواطلبانه از طرف كشورهاي صنعتي بايد به صورت تعهدي الزام‌آور پذيرفته شود، كشورهاي صنعتي سهم بيشتري در توليد گازهاي گلخانه‌اي و گرم شدن زمين دارند به همان تناسب هم بايد مسووليت‌هاي بيشتري را در كمك به حل اين مشكل بپذيرند. به گفته ابتكار، در حال حاضر نگراني اصلي افزايش گرماي زمين بيش از دو درجه است كه اگر تحقق يابد طبق نظر متخصصان و كارشناسان عواقب و عوارض بسياري براي زمين خواهد داشت به همين خاطر همه تلاش‌ها به اين سمت است كه گرماي زمين و انتشار گازهاي گلخانه‌اي به حد اعلام شده نرسد. وي انتقال فناوري از كشورهاي صنعتي به كشورهاي در حال توسعه را بسيار مهم و اساسي در كاهش انتشار گازهاي گلخانه‌اي توصيف كرد و افزود: در اين زمينه اجلاس پاريس بايد به دنبال تدوين سازوكارهاي حقوقي و همين‌طور مشوق‌هاي اقتصادي باشد كه موضوع بسيار مهمي است زيرا برايند آن كاهش تغييرات اقليم را در پي خواهد داشت. رييس سازمان محيط زيست كشورمان با بيان اينكه جمهوري اسلامي ايران هم برنامه خود را به اجلاس پاريس اعلام كرده است، گفت: براساس هماهنگي‌هاي دستگاه‌هاي مختلف و تصميم دولت چهار درصد كاهش انتشار گازهاي گلخانه‌اي در برنامه جمهوري اسلامي ايران قرار گرفته و به اين اجلاس اعلام شده است كه در صورت رفع كامل تحريم‌ها و همكاري‌هاي بين‌المللي اين رقم به ۱۲درصد افزايش خواهد يافت. فرانسوا اولاند، رييس‌جمهور فرانسه، ساعت 8 صبح به وقت پاريس در محل برگزاري كنفرانس حضور يافت و از سران كشورهاي مدعو به اين كنفرانس استقبال كرد. اين كنفرانس بدون در نظر گرفتن مجمع عمومي سازمان ملل متحد، بزرگ‌ترين كنفرانس ديپلماتيك دنيا محسوب مي‌شود. مراسم رسمي افتتاحيه در ساعت 11 به وقت پاريس، در سالن اصلي و با يك دقيقه سكوت براي گراميداشت قربانيان حملات تروريستي 13 نوامبر پاريس انجام شد و پس از آن، اولاند و «بان كي مون» دبيركل سازمان ملل متحد سخنراني كردند. اين مراسم با ضيافت ناهار ادامه يافت و پس از آن هر يك از مقامات سه دقيقه براي بيان موضع خود در مورد تغييرات آب و هوايي زمان سخنراني داشتند. كنفرانس آب و هوايي پاريس پس از امضاي بيانيه جهاني حقوق بشر در پاريس در سال 1948 ميلادي، بزرگ‌ترين كنفرانسي محسوب مي‌شود كه تاكنون در پاريس برگزار شده است. لوران فابيوس، وزير امور خارجه فرانسه رياست اين كنفرانس را بر عهده دارد. پيش‌بيني مي‌شود هر روز 45 هزار نفر از اين نمايشگاه كه دو هزار و 800 پليس نظامي و انتظامي تامين امنيت آن را برعهده دارند، بازديد كنند. كنفرانس آب و هوايي پاريس در محلي به مساحت 160 هزار مترمربع، پذيراي 40 هزار نفر شامل نمايندگان 195 كشور جهان و اعضاي اتحاديه اروپا، نمايندگان 20 هزار انجمن و سازمان غيردولتي، نزديك به 30 هزار خبرنگار و 20 هزار بازديدكننده خواهد بود. مقامات فرانسه انتظار دارند كه از اين كنفرانس برخلاف كنفرانس 2009 كپنهاك، نتيجه‌اي ملموس و توافقي الزام آور حاصل شود.