شكست مركل در آزمون سخت انتخابات محلي
ميثم سليماني / در آلمان زنان نقشي تعيين‌كننده دارند؛ چه در مقام رهبر حزب حاكم و صدراعظم، چه به عنوان رهبر حزب رقيب و چه به عنوان يك مساله. زنان در هر سه بعد، انتخابات محلي در آلمان را تحت تاثير قرار داده‌اند، انتخاباتي كه سنگ محكي براي سياست‌هاي آنجلا مركل در زمينه مهاجرت است. انتخاباتي كه در سه ايالت آلمان روز يكشنبه برگزار شد و نتايج جالب توجهي را نيز، به خصوص براي حزب صدر اعظم آلمان، در پي داشت؛ با تاكيد بر مساله زنان، يك زن را به عنوان شخصيت سياسي جديد آلمان معرفي كرد. انتخابات محلي در ايالت‌هاي زاكس آنهالت، بادن وورتمبرگ و رايلند فالتس كه در مجموع حدود 17 ميليون نفر و حدود يك پنجم از جمعيت آلمان را نمايندگي مي‌كنند؛ خانم فرائوكه پتري، رهبر حزب آلترناتيو آلمان را با شعار ضد مهاجرتي «امنيت بيشتر براي زنان و دختران» به جامعه آلماني معرفي كرد، زني كه توانست يك پيام هشدار آميز براي دولت آلمان ارسال كند.
بر اساس نتيجه اين انتخابات، حزب آلترناتيو آلمان كه موجوديت خود را سال2013 در آلمان اعلام كرده، اكنون به عنوان يكي از احزاب تاثيرگذار در اين كشور معرفي شده است. اين حزب كه سياست خود را بر مبناي مخالفت با سياست‌هاي مهاجرتي دولت قرار داده تا پيش از اين هيچ جايگاهي در سياست آلمان نداشت و در پارلمان‌هاي قانونگذاري ايالتي نيز هيچ كرسي‌اي را نتوانسته بود به دست بياورد. اما حالا پس از انتخابات روز يكشنبه شرايط براي اين حزب متفاوت شده است. حزب آلترناتيو آلمان توانسته براي نخستين‌بار در هر سه ايالتي كه انتخابات در آنها برگزار شد حد نصاب 10 درصد را به دست آورد و وارد مجالس قانونگذاري ايالتي شود. حزب آلترناتيو در ايالت زاكس آنهالت با 24درصد آرا توانست در جايگاه دوم اين ايالت قرار گيرد و در دو ايالت ديگر در جايگاه سوم ايستاد.
فرائوكه پتري، رهبر اين حزب راست افراطي پس از اين انتخابات با اشاره به سياست‌هاي مهاجرپذيري دولت آلمان گفت: سياست‌هاي فاجعه‌آميز آنجلا مركل چشم مردم را باز كرده است. اين تنها دليل موفقيت ما در راهيابي به پارلمان‌هاي اين ايالات با درصد دو رقمي است. در ايالت زاكس آنهالت ما حتي به دومين حزب پرقدرت تبديل شده‌ايم.
حزب مركل پيروز در يك ايالت
نتايج كلي انتخابات در سه ايالت آلمان نشان مي‌دهد كه حزب دموكرات مسيحي يعني حزب حاكم آلمان تنها از سه ايالت در يك ايالت پيروز ميدان شده است. در ايالت بادن وورتمبرگ حزب سبزها با 3/30 درصد آرا بر حزب اتحاد دموكرات مسيحي به رهبري صدر اعظم اين كشور برتري يافته و به عنوان نخستين حزب اين ايالت به پارلمان راه پيدا كرده است. حزب اتحاد دموكرات مسيحي ۲۷ درصد آرا را در اين ايالت كه خاستگاه اين حزب تلقي مي‌شود از آن خود كرده و حزب آلترناتيو براي آلمان نيز با 1/15 درصد آرا در جايگاه سوم قرار گرفته است. همچنين در ايالت رايلند فالتس سوسيال دموكرات‌ها توانستند با 5/36درصد آرا به عنوان حزب اول به پارلمان ايالت راه پيدا كنند و حزب دموكرات مسيحي را شكست دهند. اما در تنها ايالتي كه حزب آنجلا مركل پيروز رقابت شد ايالت زاكس آنهالت بود كه با 30درصد آرا اكثريت پارلمان محلي اين ايالت را به دست آورد. با نتايج به دست آمده از اين سه ايالت به نظر مي‌رسد كار براي ائتلاف بسيار سخت خواهد بود زيرا به نظر نمي‌رسد حزب ائتلاف براي آلمان يا حتي احزاب رقيب علاقه‌مند به ائتلاف با يكديگر باشند و اين شرايط را در مجالس قانونگذاري اين ايالت‌ها قطعا سخت خواهد كرد.
اين نتيجه چرا به وجود آمد؟
بسياري معتقدند كه انتخابات روز يكشنبه آلمان شبيه به يك زلزله كوچك نه فقط براي مركل بلكه براي ديگر احزاب آلماني است كه حزب آلترناتيو در حال درو كردن سبد راي آنها در ايالت‌هاي مختلف است. تيلمان ماير، استاد علوم سياسي دانشگاه بن آلمان مي‌گويد، بحران اقتصادي فقط يك دليل افزايش آراي حزب آلترناتيو است ولي دليل اصلي اين افزايش راي را مي‌توان مسائل مربوط به سياست‌هاي مهاجرتي دولت دانست. ماتياس كورتمن، استاد علوم سياسي دانشگاه مونيخ نيز معتقد است كه راي‌دهندگان در شرق بيشتر با مساله مهاجرت درگير هستند و احساسات عمومي در اين خصوص به اين مناطق منتقل شده است. تاكنون بيش از يك ميليون مهاجر و پناهجو وارد آلمان شده است و دولت اين كشور بيش از هر كشور ديگري پناهجو پذيرفته است. پيتر فري يكي از سردبيران شبكه ZDFآلمان معتقد است كه بذر ترس از مهاجران در دل مردم آلمان كاشته شده است. با اين حال اين ترس به آساني قابل تحليل نيست زيرا اين احساسات در مناطقي كه كمتر با موضوع پناهندگان درگير بوده‌اند، متفاوت است.
اكنون احتمال مي‌رود آلمان كه در ابتداي بحث مهاجران يكي از پيشتازان پذيرش پناهجو بود، با شنيدن زنگ خطر در مناطق مختلف و افزايش احتمال از دست دادن راي حزب حاكم، سخت‌گيري‌ها را براي پذيرش مهاجرين افزايش دهد.
اكنون برخي سياستمداران آلماني با ديدن نتايج حضور مهاجران در اين كشور معتقدند كه آلمان مسووليت بقاي مردم خود را دارد. همچنين يكي از شعارهايي كه باعث شد حزب آلترناتيو بتواند پيروز ميدان شود «امنيت بيشتر براي زنان و دختران» بود. اين حزب مانور فراواني روي افزايش ترس و جرايم مربوط به حضور مهاجران در شهرهاي آلمان داد و اين موضوع جواب خوبي به اين حزب داد و مردم شعارها را پذيرفتند.
تحليلگران آلماني معتقدند كه اين انتخابات براي آنجلا مركل پيش از انتخابات فدرال در اكتبر سال 2017 بسيار نگران‌كننده است. اگرچه كماكان تحليلگران اين موضوع را خطر قريب‌الوقوع براي مركل نمي‌دانند اما مي‌تواند روي دولت و شخص مركل فشار بيشتري وارد كند تا سياست‌هاي مهاجرپذيري خود را تغيير دهد.
واكنش مركل به شكست
آنجلا مركل، صدر اعظم آلمان پس از گذشت يك شب سخت در انتخابات گفت: نتايجي كه از سه ايالت به دست آمد نشان داد كه مردم احساس رضايت در مورد راه‌حل‌هاي مهاجرتي ندارند. او همچنين تاكيد كرد كه من قانع شدم كه امروز روز سوال كردن نيست بلكه ما به يك راه‌حل اروپايي نياز داريم كه اين موضوع نيازمند زمان بيشتر است.