رونمايي از فرهنگ پاسخگويي
مهدي پازوكي
كارشناس اقتصادي
استعفاي محمدابراهيم امين، رييس كل سابق بيمه مركزي كشور، در عين تلخ بودن، نكات مثبت بسياري دارد. اين استعفا تلخ است؛ چون آقاي امين، مديري كاربلد، بافهم و سالم بودند. اتفاقات رخ داده در زمينه حقوق چند 10 ميليوني برخي مديران بيمه هم به ايشان ربطي نداشته است؛ چرا كه بخش مهمي از نظام اداري ايران به معناي واقعي كلمه ناكارآمد هستند. او در حالي حاضر شد كه مسووليت رياست بيمه مركزي را برعهده گيرد كه پيش از آن در يكي از شركتهاي خصوصي بيمه مدير بود و حقوقي معادل دو برابر آنچه در سمت رياست بر سازمان بيمه مركزي دريافت ميكرد را ميگرفت اما احساس مسووليت او به كشور و مشكلات آن سبب شد كه او پيشنهاد دولت را بپذيرد. من به عنوان كسي كه او را 27 سال است ميشناسد، تقاضا دارم كه دولت او را در سمت ديگري مشغول به كار كند، تا كشور در شرايط بغرنج كنوني از داشتن مديران توانا بيبهره نماند.
علاوه بر اين استعفاي آقاي امين نكته مثبتي را هم در خود دارد. در ايران فرهنگ مسووليتپذيري كم است و بارها ديده شده كه مديران يا مسوولان مختلف وقتي در مجموعه دچار مشكلاتي ميشوند از دادن استعفا خودداري ميكنند؛ حال آنكه در بريتانيا يا كشورهاي توسعهيافته ديگر، اگر يكي از نمايندگان پارلمان از موقعيت خود سوءاستفاده كند، بهقطع رييس پارلمان استعفا ميدهد. اميد ميرود كه اين استعفا تبديل به يك فرهنگ در ميان مسوولان كشور شود كه هر گاه نتوانستند زير دستان خود را به درستي كنترل كنند، مسوولانه استعفا دهند و با اين كار نشان دهند كه تشنه پست و مقام نيستند.
مساله ديگر ناعادلانه بودن سيستمهاي حقوق و دستمزد در ايران است. پيش از ادغام سازمان امور اداري در سازمان برنامه، سيستم اداري ايران يكي از منضبطترين سيستمهاي اداري بود و در آن زمان نه وزير ميتوانست مدرك جعلي ارايه دهد و نه سطوح مزدي تفاوت چنداني با يكديگر داشت. متاسفانه قانون خدمات مديريت كه از سال 1388 به شكل آزمايشي اجرا شده يكي از ناكارآمدترين قوانين ممكن است و خود تبديل به يكي از معضلات امروز دولت شده كه از گذشته به ارث رسيده است. به همين روي تغيير اين و اصلاح اين نظام اداري ميتواند به جلوگيري از فساد و عادلانهتر شدن نظام مزدي در كشور منجر شود. مثلا مسوول كارگزيني يكي از نهادها دو برابر بيش از مسوول كارگزيني وزارتخانهها حقوق ميگيرد و اين مهم در حالي رخ ميدهد كه هر دو طرف سابقه كاري و تحصيلي مشابهي هم دارند.