سال شلوغ آقاي نقاش

از روز گذشته منتخبي از آثار كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان در سالن سينما‌تك موزه هنرهاي معاصر تهران به نمايش درآمده است. در نخستين روز اين برنامه كه ديروز بود و قرار است نه روز ادامه داشته باشد، فيلم‌هاي «يك نقطه سبز»، «سياه پرنده» و «آنكه خيال بافت و آنكه عمل كرد» از مرتضي مميز، «رهايي» از ناصر تقوايي، «حوزه استحفاظي» از آراپيك باغداساريان، «انتظار» از امير نادري و فيلم «رنگين‌كمان» از نفيسه رياحي نمايش داده شد. حالا قرار است در ادامه برنامه نمايش فيلم‌هاي كانون پرورش فكري كودكان ونوجوانان، شش فيلم از نورالدين زرين‌كلك، شش فيلم از علي‌اكبر صادقي، 10 فيلم از فرشيد مثقالي، هشت فيلم از عباس كيارستمي و همچنين فيلم‌هايي از ابراهيم حقيقي، سهراب شهيد ثالث، محمدرضا اصلاني، شاپور قريب، مسعود كيميايي و داريوش مهرجويي نمايش داده شود اما در دومين روز از نمايش منتخبي از فيلم‌هاي كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان هم امروز ساعت 17، فيلم‌هاي «زمين بازي بابوش» (1350)، «چشم تنگ دنيادار» (1361)، «مير حمزه» (1356)، «دنياي ديوانه ديوانه ديوانه» (1354)، «تداعي» (1352) و «اتل متل توتوله» (1352) از نورالدين زرين‌كلك نمايش داده شود. برنامه نمايش منتخبي از فيلم‌هاي كانون در روز چهارشنبه به نمايش آثار علي‌اكبر صادقي اختصاص دارد. در اين روز قرار است انيميشن‌هاي «زال و سيمرغ» (۱۳۵۶)، «رخ» (۱۳۵۳)، «گلباران» (۱۳۵۱)، «ملك خورشيد» (۱۳۵۴)، «من آنم كه» (۱۳۵۲) و «هفت شهر» (۱۳۵۰) از اين نقاش در سالن سينماتك موزه هنرهاي معاصر تهران نمايش داده شود. علي‌اكبر صادقي هم از جمله نقاشان ايراني است كه در سال‌هاي طلايي فعاليت دانشكده هنرهاي زيباي تهران در سال ۱۳۳۷ به اين دانشكده وارد شد و به‌تدريج صاحب سبك ويژه‌اي در تصويرسازي و نقاشي با حال‌وهواي ايراني شد. او در سال‌هاي ابتدايي دهه پنجاه اين سبك را در فيلم‌هاي انيميشن دنبال كرد و آثاري را خلق كرد كه هنوز به عنوان يكي از بهترين نمونه‌هاي انيميشن‌هاي ساخته شده در ايران شناخته مي‌شود. نقاشي‌هاي صادقي از عناصر مشتركي مانند داستان‌هاي ملي و نگارگري (مينياتور) ايراني بهره گرفته‌اند. سبك نقاشي او يادآور نقاشي‌هاي قهوه‌خانه‌اي با فضاي سوررئال است. اين فضاي سوررئال يكي از دلايل تفاوت آثار صادقي است كه در كنار توجه به ديگر عناصر ايراني، مهم‌ترين مولفه‌هاي سبك او به‌شمار مي‌رود و فيلم‌هاي انيميشن او ادامه همين سبك در نقاشي است. علي‌اكبر صادقي از جمله نقاشاني است كه عادت به نمايش آثارش ندارد. صادقي اما در طول چند ماه گذشته فعاليت بيشتري داشته و اين‌بار با انتشار سه جلد از مجموعه آثارش اين كم‌كاري را جبران كرد. چندي پيش مراسم رونمايي از مجموعه آثار اين نقاش كه توسط علي بختياري جمع‌آوري شده در گالري شيرين برگزار شد. نخستين جلد از اين مجموعه «كتاب زندگي» بود كه مروري داشت بر كارهاي اوليه علي‌اكبر صادقي از سال 1330 تا اواسط دهه پنجاه. دومين كتاب اين مجموعه «كتاب عشق» بود كه نقاشي‌هاي علي‌اكبر صادقي را از نخستين مجموعه او يعني «اسطوره و رياضي» تا آخرين كارهايش كه سي سال بعد خلق كرده و شامل سيزده مجموعه مجزا بود بررسي مي‌كرد. در اين كتاب مجموعه آثار ديگر او مانند استتار، ميخ‌ها، تولدي ديگر و ائتلاف هم شيوه سوررئاليستي او را بررسي كرده بود. اما سومين كتاب اين مجموعه داستان ديگري داشت. «كتاب گم‌گشتگي» مجموعه اشعاري را شامل مي‌شد كه علي‌اكبر در طي يك دوره افسردگي شديد بين سال‌هاي ۱۳۸۴ و ۱۳۸۵ سروده بود. او در آن دوره به جاي نقاشي كردن ترجيح مي‌داد در كنار اين شعرها طرح‌هايي را هم اتود بزند كه در اين كتاب در كنار شعرهايش به چاپ رسيده است. صادقي اما در طول اين سال‌ها همواره در آتليه‌اش كار كرده و ترجيح داده به جاي تدريس در دانشگاه فضاي شخصي خودش را حفظ كند. او در مراسم رونمايي از آثارش در صحبت‌هاي كوتاهي در اين‌باره هم توضيح داده بود: «سال 39 – 38 بود كه يك كلاس كنكور طراحي را با رضا جودت برگزار كرديم. پس از آن هيچ‌وقت حوصله شاگرد داشتن نداشتم. هرچند سال 57 سه ماه در دانشكده هنرهاي تزييني فيلمسازي انيميشن تدريس كردم. با اين حال سال‌هاي سال است كه دانشجويان و هنرمندان به آتليه من مي‏‌آيند و من آنچه را بلد هستم با آنها در ميان مي‏‌گذارم و حتي درباره پايان‎نامه‎هاي دانشجويان نيز نظر مي‏‌دهم. كتاب‎هاي من خودشان يك دانشكده‏ هستند؛ مي‎توان صنعت هنر را ياد گرفت اما در هنر بايد خلاقيت داشت.» در بخش ديگري از اين مراسم رونمايي از مجموعه آثار، پنج انيميشن ساخته‌شده توسط علي‌اكبر صادقي به مدت يك هفته در گالري شيرين نمايش داده شد و حالا قرار است موزه هنرهاي معاصر تهران در برنامه نمايش توليدات كانون اين پنج انيميشن را به نمايش بگذارد. اما علي‌اكبر صادقي قرار است آبان‌ماه امسال نمايشگاهي را هم در لس‌آنجلس برگزار كند. او كه به واسطه روحياتش در طول اين سال‌ها نمايشگاه انفرادي‌اي را در خارج از كشور برگزار نكرده يكي دو سالي است توسط برنامه‌هايي كه گالري شيرين براي اين هنرمند ترتيب داده به چهره تازه شناخته شده هنر ايران در خارج از كشور تبديل شده است. چندي پيش آثاري از علي‌اكبر صادقي در آرت‌دوبي توسط شيرين پرتوي، مدير گالري شيرين شركت داده شد. اين گالري كه پيش‌تر آثاري از صادقي را در نمايشگاه هنر استانبول و نمايشگاه هنر مائني در امريكا هم به نمايش گذاشته بود، در حال حاضر مشغول برنامه‌ريزي نمايشگاهي از آثار علي‌اكبر صادقي در لس‌آنجلس است كه آبان‌ماه در موزه «لاكما»ي اين شهر برگزار مي‌شود.