جهان در غم درگذشت عباس كيارستمي
بهار سرلك
«اسطوره سينما ما را تنها گذاشت.» پس از درگذشت عباس كيارستمي اين جمله تيتر بسياري از رسانه‌هاي خارجي شد و خيل عظيم پيام‌هاي تسليت از سوي هنرمندان و هنردوستان براي تسلي غم از دست‌دادن اين اسطوره منتشر شد و روزنامه‌هاي معتبر اروپايي و امريكايي در ستايش اين فيلمساز بزرگ ايراني نوشتند. ژوليت بينوش، بازيگر فرانسوي كه در فيلم «كپي برابر اصل» كيارستمي بازي كرد در صفحه شخصي توييترش با انتشار عكس‌هايي از سفرش به اصفهان به همراه عباس كيارستمي نوشت: «در اتومبيل در ايران و در راه اصفهان پيش از فيلمبرداري «كپي برابر اصل.» به‌شدت دلم برايت تنگ شده. ژوليت.» همچنين اين بازيگر عكس مترجم و دستيار كيارستمي را منتشر كرده و نوشته است: «دو زن فوق‌العاده‌اي كه در زندگي كيارستمي ارزشمند بودند؛ معصومه مترجم او و حميده دستيارش.»
فرانسوا اولاند، رييس‌جمهوري فرانسه در پيام تسليت خود اين كارگردان بين‌المللي را براي «شكل دادن روابط هنري نزديك و دوستي عميق» با فرانسه ستود و كيارستمي را هنرمندي بزرگ كه فيلم‌هايش تاريخ سينما را تحت تاثير قرار داده، خواند.
ژان- مارك آيرو، وزير امور خارجه فرانسه نيز در بيانيه‌اي از شنيدن خبر درگذشت كيارستمي ابراز ناراحتي و تاثر كرده و نوشته است: «فرانسه به اين هنرمند كمال‌يافته‌اي كه با حس منحصر به فرد شاعرانگي‌اش تجسم موج نوي سينماي ايران است، اداي احترام مي‌كند. او نگاه ويژه‌اش از ايران را در سراسر جهان گسترش داد و مهر خود را بر تاريخ سينما زد. به خانواده و دوستان او تسليت مي‌گويم. فرانسه يك دوست و جهان هنرمندي بزرگ را از دست داد.»
اما مارتين اسكورسيزي در پيام تسليت خود ابراز ناراحتي كرده و درباره موضوعي كه سبك كيارستمي را از ديگر فيلمسازان جدا مي‌كند، نوشت: «او يكي از هنرمندان نادري بود كه دانشي ويژه از دنيا داشت و به تعبير ژان رنوآر «حقيقت هميشه جادو مي‌كند. » از نظر من اين گفته رنوآر در كارنامه كاري خارق‌العاده كيارستمي جمع مي‌شود.
برخي او را كارگردان ميني‌مال يا ميني‌ماليست مي‌خوانند اما دقيقا برعكس است: تمامي صحنه‌هاي «طعم گيلاس» و «خانه دوست كجاست؟» سرشار از زيبايي و شگفتي است و با حوصله و ظرافت تصويربرداري شده. عباس را طي 10 يا 15 سال اخير شناختم. او انساني خاص بود: آرام، متين، خوش‌سخن و كاملا هوشيار بود؛ فكر نمي‌كنم خصوصيات او چيزي كم داشت. مسير ما به ندرت با يكديگر تلاقي مي‌كرد و من هميشه از اين تلاقي‌ها خوشحال مي‌شدم.»
ميرا ناير، فيلمساز هندي نيز در صفحه توييترش نوشت: «عباس كيارستمي، در صلح و زيبايي و پيچيدگي كه با سينماي فراموش‌نشدني‌ات به دنيا هديه دادي آرام بگير.»
كليم آفتاب، خبرنگار روزنامه بريتانيايي اينديپندنت با تيتر «عباس كيارستمي: فيلمسازي كه به مخاطبان به خصوص غربي‌ها، پنجره‌اي به زندگي ايراني‌ها گشود» به بررسي آثار و سبك اين فيلمساز پرداخت.
ريچارد برادي، روزنامه‌نگار مجله امريكايي نيويوركر نيز با تيتر «بعدالتحرير: عباس كيارستمي 2016- 1940» كيارستمي را يكي از معدود كارگرداناني دانسته كه با سبك سينمايي خاص خودش هويتي ملي ساخته است.
منتقدان مجله اينترنتي راجر ايبرت نيز در مطلب «هنرمندي منحصر بفرد» درباره كيارستمي و معنايي كه آثار اين استاد سينما براي آنها دارد، صحبت كرده‌اند. همچنين پاتريك ز.مك‌گوين درباره شناخت عباس كيارستمي نوشته است: «مرگ كيارستمي فقدان تاريخي و هنري برجسته‌اي همانند مرگ اينگمار برگمان، ميشل‌آنجلو آنتونيوني و ژاك ريوت به شمار مي‌رود.» دبورا يانگ، گزارشگر هاليوود ريپورتر در پي مرگ اين كارگردان بزرگ سينماي ايران نوشت: «با مرگ عباس كيارستمي، فيلمساز پيشرو ايراني، سينماي جهان يكي از حقيقي‌ترين چراغ‌هاي راهنمايش را از دست داد.»
نيك نيومن، خبرنگار و منتقد وبسايت فيلم‌استيج درباره سينماي كيارستمي مي‌نويسد: كيارستمي مردي كه تصور بسياري از مخاطبان غربي از كشورش را با شاهكارهايي همچون «كلوز آپ»، «طعم گيلاس»، «سه‌گانه كوكر»، «مثل يك عاشق»، «كپي برابر اصل»، «ده» و «باد ما را خواهد برد» تغيير داد در 76 سالگي در پاريس درگذشت.
همچنين هنرمندان ايراني مقيم پاريس در «انجمن پويا» پيش از بازگشت پيكر عباس كيارستمي به وطن، مراسم يادبودي در كنار رود سن برگزار كردند و با تصاويري از اين كارگردان كه آراسته به شمع و گل بود، وداع كردند.