تازهترين فرمان رجب طيب اردوغان
گارد رياستجمهوري نميخواهم
گروه جهان| توفان پساكودتا در تركيه را پاياني نيست. 10 روز از آن چندساعت هولانگيز تاريخي براي رجب طيب اردوغان، رييسجمهور تركيه ميگذرد اما پاكسازيها، انحلالها، ممنوعالخروجكردنها و بگير و ببندها هنوز ادامه دارد. ۱۳ هزار تن در پي تلاش براي كودتا به زندان منتقل شدهاند كه از بين آنها ۱۳۲۹ تن پليس، ۸۸۳۱ تن نظامي و
۲۱۰۰ تن قاضي و دادستان و ۶۸۹ تن غيرنظامي بودهاند. اين ارقام جدا از ۵۸۳۷ نفري هستند كه در بازداشت موقت به سر ميبرند. همه بازداشتشدگان الزاما نظامي نيستند و بحران دامن هركسي را كه يك لكه سياه مخالفت با اردوغان را در عمر خود داشته، گرفته است. تركيه با حاشيههايي كه اردوغان ميسازد هر روز در راس اخبار است. در تازهترين اين اخبار اعلام شده است كه رييسجمهور قصد دارد گارد رياستجمهوري اين كشور را منحل كند. گاردي كه حدود 2500 نفر نيرو دارد. گفته ميشود كه برخي از اعضاي گارد رياستجمهوري در كودتا دست داشتهاند و همين افراد بودهاند كه با حضور در ساختمان تلويزيون رسمي «تيآرتي» تركيه، مجري اين تلويزيون را وادار به قرائت بيانيه اعلام حكومت نظامي و ممنوعان آمد و شد در تركيه كردند. خبرنگاران، اساتيد دانشگاه، قضات از روز 15 جولاي تا به امروز در اضطراب هستند و به نظر ميرسد كه دولت اردوغان ليستي را از قبل در اختيار داشته و در حال اجرايي كردن آن است. در حالي كه هر روز بر تعداد بازداشتشدگان افزوده ميشود، بر اساس حكم جديد رييسجمهور، بازداشتشدگان را ميتوان تا 30 روز بدون برگزاري دادگاه و جلسه تفهيم اتهام نگاه داشت. از سوي ديگر برخلاف قانون رايج در تركيه، در مدت بازداشت موقت مظنونان، تمامي مكالمههاي آنها با موكلانشان ضبط خواهد شد. دولت اردوغان اخيرا سه ماه وضعيت فوقالعاده اعلام كرده و در سايه همين وضعيت است كه توانسته بسياري از اقدامهاي مدنظر خود را كه الزاما قانوني هم نيستند اجرايي كند. حزب عدالت و توسعه اردوغان در پارلمان هم اكثريت را به خود اختصاص داده است و به همين دليل توان اردوغان براي ارايه طرحهاي فوري و تصويب آنها فزوني يافته است. پيش از كودتاي نافرجام، پليس تركيه تنها ميتوانست مظنونان را به مدت 24 ساعت بدون تشكيل دادگاه نگاه دارد و در وضعيت فوقالعاده براي يك پرونده اين 24 ساعت در نهايت قابل تمديد به چهار روز بود.
از سوي ديگر دولت اردوغان بر فشارها بر هواداران فتحالله گولن هم افزوده است. دو هزار موسسه مرتبط با وي در سرتاسر تركيه مسدود شدهاند. به گفته رييسجمهور تركيه، 15 دانشگاه، 934 مدرسه و 109 خوابگاه دانشجويي متعلق به گولن در چند روز اخير بسته شده است. گولن كه از سال 1999 در تبعيد خودخواسته در پنسيلوانيا امريكا است از سوي دولت اردوغان متهم به دست داشتن در كودتا شده است. گولن و هواداران وي ميگويند كه اردوغان از وضعيت فوقالعاده استفاده ميكند تا موقعيت سياسي خود را تثبيت كند و بسياري از كارهاي انجام شده اندك ارتباطي با تامين امنيت و ثبات عمومي در تركيه پس از كودتا ندارد. دولت اردوغان در مجموعه تلاشها براي تنگتر كردن حلقه پيرامون گولن، محمدسعيد گولن، برادرزاده وي را بازداشت كرد. ارتباط با كودتا نيز اتهامي است كه براي محمد سعيد مطرح شده است. اتهامي مشابه تمام اتهاماتي كه در 10 روز اخير در خصوص بازداشتشدگان صادر شده است. علاوه بر محمدسعيد، نيروهاي امنيتي تركيه داوود هانجي يكي از معاونان برجسته گولن را نيز در استان ترابزون در شمال كشور در سواحل درياي سياه بازداشت كردند. تركيه ميگويد كه هانجي، مسوول انتقال پولهايي بوده كه به دست گولن ميرسد. وي دو روز پيش از كودتا وارد تركيه شده است و از وي با عنوان دست راست گولن ياد ميكنند.
در شب كودتا، اردوغان با استفاده از گوشي تلفن همراه خود با مردم صحبت كرد و از آنها خواست كه براي دفاع از دموكراسي به خيابانها بيايند. همين درخواست كافي بود تا مردم تركيه نه براي نشان دادن حمايت از اردوغان كه براي به تصوير كشيدن مخالفت خود با كودتاي نظامي براي بركناري دولت برآمده از دل انتخابات، به خيابانها آمده و كودتا را به شكست كشاندند. در 10 روز گذشته اردوغان بارها و بارها از مردم خواسته است كه خيابانها را ترك نكنند چرا كه بيم تكرار كودتا ميرود. روز گذشته، براي نخستينبار پس از كودتا نخستين راهپيمايي چندحزبي در تركيه برگزار شد. دولت تركيه از پيش اعلام كرده است كه اين راهپيمايي تحت تدابير شديد امنيتي برگزار ميشود و محل اصلي آن هم ميدان تقسيم خواهد بود. بزرگترين جريان اپوزيسيون در تركيه كه سكولارها و حزب جمهوريخواه خلق (چپ ميانه) را شامل ميشود فراخوان اين تظاهرات را داده بودند اما در اقدامي نمادين براي نشان دادن وحدت ملي، طرفداران حزب عدالت و توسعه كه اردوغان برآمده از آن است نيز در اين راهپيمايي شركت خواهند كرد. طرفداران اردوغان از شب كودتا تا امروز خيابانها و ميادين را با پرچمهاي قرمز تركيه پوشاندهاند. نيويورك تايمز در گزارش خود اشاره ميكند كه روز يكشنبه احتمالا دولت وسيلههاي نقليه عمومي را آزاد نگاه ميدارد تا جمعيت قابل توجهتري از 15 ميليون ساكن استانبول در اين راهپيمايي شركت كنند.
كريستين ساينس مانيتور روز گذشته در تحليل جدل ميان طرفداران گولن و هواداران اردوغان در داخل و خارج از تركيه نوشت كه لابيهاي دو طرف براي پيروزي در اين پرونده جنگ بعضا پشت پردهاي را آغاز كردند. دولت تركيه پس از كودتا و در حالي كه گولن را مقصر ميدانست سيلي از وكلاي حقوقي و چهرههاي بانفوذ براي تاثير بر امريكا در راستاي تحويل دادن گولن را به راه انداخت. اين در حالي است كه طرفداران گولن بسيار آرامتر در داخل امريكا براي ممانعت از استرداد وي تلاش ميكنند. در حالي كه تركيه اصرار دارد امريكا بايد گولن را تحويل بدهد اما گولن سرسختانه معتقد است كه امريكاييها چنين كاري نميكنند. البته اظهارات وي در چند روز اخير چندبار تغيير كرده است و وي يك بار هم درخواست كرده بود كه امريكا وي را به تركيه تحويل ندهد. رابطه تركيه با امريكا با توجه به عضويت اين كشور در ناتو و اينكه تركيه در مسير مبارزه با داعش نقطه استراتژيكي به حساب ميآيد بر اهميت جدال حقوقي و قضايي ميان انكارا و واشنگتن ميافزايد. همزمان با تلاشهاي دولت تركيه براي استرداد گولن، رسانه آلماني اشپيگل گفتوگويي با اين روحاني جنجالي در پنسيلوانيا داشته است. وي در اين گفتوگو تاكيد كرده كه آماده است توسط يك كميسيون بينالمللي مورد بازجويي و تفحص قرار بگيرد: اگر آنها من را گناهكار اعلام كنند من آماده اجراي قانون خواهم بود اما چنين اتفاقي نخواهد افتاد زيرا من كاري انجام ندادهام. من همواره اعلام كردهام كه مخالف هرگونه استفاده از زور براي دستيابي به قدرت هستم. من از برقراري دموكراسي در تركيه حمايت ميكنم. اردوغان بسيار تشنه قدرت است، او فكر ميكند همه همين طورند. در واقع اردوغان از يك خانواده فقير به قدرت رسيده است و به همين دليل در چندين كاخ زندگي ميكند. موفقيت و قدرت او را مسموم كردهاند.
اشپيگل در ادامه با توصيف فضاي گفتوگو با دشمن شماره يك اردوغان، به فضاي امنيتي شديد در ورودي مجتمع محل اقامت گولن اشاره ميكند كه افراد مسلح براي چك و كنترل ميهمانان در ورودي مجتمع ايستادهاند. در واقع اين فضاي امنيتي شديد چند سال گذشته از سوي اف بياي به گولن پيشنهاد شد. چندين ساختمان در يك فضاي پارك مانند قرار دارد. بهطور معمول، افراد كمي ميتوانند وارد اين مجتمع شوند در اين ميان ورود يك رسانه به محل اقامت گولن يكي از اتفاقات نادر است اما چند روز گذشته گولن درهاي خود را به سوي خبرنگاران باز كرد. مهمانان براي ورود به ساختمان محل ديدار با گولن بايد كفشهاي خود را در بياورند يا سطح پايين آن را با پلاستيك بپوشانند. همچنين زنان بايد شانههاي خود را بپوشانند.
اردوغان تركيه را دچار بحران كرده است
«سم اوزدمير» رييس حزب سبز آلمان: وقتي دموكراسي، حكومت توام با قانونمداري و رعايت حقوقبشري از دايره توجه خارج شوند، ما بايد در سطح اتحاديه اروپا درباره تحريمهاي مقامات تجديدنظر كنيم و به عنوان مثال، داراييهاي آنان را ضبط كنيم. حزب حاكم عدالت و توسعه كشور را به غنيمت گرفته است. در اين كشور، استبداد حكمفرماست. اردوغان، دوستان را به دشمنان تعبير كرده است و افرادي را تحت تعقيب قرار داده است كه همانها پيشتر از وي حمايت كرده بودند. تركيه اين امكان را دارد كه با وجود شمار بالاي مسلمانان در كشور، دموكراسي و حقوق بشر را دنبال كرده و عضويت در اتحاديه اروپا را پيگيري كند، اما اردوغان همه اين موارد را به بازي ميگيرد و كشور را دچار بحران كرده است. ما خواهان تحريم دولت تركيه هستيم.