سلطاني‌فر در گفت‌وگو با «اعتماد»:
موظفيم بامتجاوزان
به حريم بناهاي تاريخي برخورد قانوني كنيم
فرزانه قبادي| عمارت قاجاري صاحبقرانيه اين روزها احوال خوشي ندارد. سكوت و رخوتي كه در محوطه اين كاخ حاكم است نشانه خوبي نيست، هر چند مسوولان ميراث فرهنگي مي‌گويند براي بررسي دقيق و علمي اين موضوع كميته فني تشكيل داده‌‌اند و كارشناسان در حال بررسي موضوع هستند، اما كارشناسان در عين اقداماتي كه در حال حاضر انجام مي‌دهند يك نگراني بزرگ هم دارند؛ نشست زمين، اين همان موضوعي است كه مدت‌هاست تهران را تهديد مي‌كند و بيش از همه بناهاي تاريخي موجود در پايتخت 200 ساله ايران را. اخيرا روند تخريب‌هاي صاحبقرانيه تشديد شده و كارشناسان معتقدند دليل اين تسريع، ساخت مجتمع تجاري اطلس‌مال در جنوب اين مجموعه فرهنگي - تاريخي است. محمدحسن طالبيان در خصوص تخريب‌هايي كه در صاحبقرانيه شدت گرفته و به طور كلي منطقه نياوران را تهديد مي‌كند به «اعتماد» گفت: «مساله‌اي كه در مورد صاحبقرانيه وجود دارد اين است كه در اسرع وقت بايد مقاوم‌سازي زمين صورت گيرد، اما بايد به اين نكته هم توجه كنيم كه كل زمين محدوده كاخ در خطر است. در حال حاضر شهرداري مسوول است كه در رابطه با اين موضوع فكر كند. هر چند اطلس‌مال به تنهايي در آسيب‌هاي كاخ نياوران نقش نداشته، و عوامل ديگري هم در اين آسيب‌ها دخيل بوده‌اند، اما اجراي پروژه اطلس‌مال، آسيب‌هاي كاخ نياوران و صاحبقرانيه را تسريع كرده است، به همين دليل بايد زودتر اقدامي در اين زمينه انجام شود.» از سوي ديگر رييس سازمان ميراث فرهنگي از نقطه نظر حقوقي و اقدامي كه بايد به عنوان رياست اين سازمان و متولي اصلي بناهاي تاريخي انجام دهد به «اعتماد» مي‌گويد: «ما موظفيم به لحاظ قانوني با هر كسي كه به حريم بناهاي تاريخي با توجه به هويتي كه دارند و ثبت شده‌اند، تعرض كند، برخورد قانوني كنيم.» مسعود سلطاني‌فر اين جمله را در پاسخ پرسشي در خصوص اقدام ميراث فرهنگي براي برخورد با ارگان‌هايي كه با اجراي پروژه‌هاي بزرگ خود موجب آسيب ديدن آثار تاريخي مي‌شوند بيان كرد و ادامه داد: «ما به لحاظ قانوني موظفيم حافظ ميراث فرهنگي و هويت تاريخي و فرهنگي‌مان باشيم، اين ميراث گاهي در قالب بناها قرار مي‌گيرد و به شكل ميراث ملموس است و گاهي در قالب آيين و سنن قرار مي‌گيرد و در واقع ميراث ناملموس ما است. ما با تمام ابزارهايي كه در اختيار داريم تلاش مي‌كنيم حفاظت از اين ميراث را انجام دهيم.» سلطاني‌فر در خصوص ارتباطات بين دستگاهي و اقداماتي كه ارگان‌هايي از جمله وزارت راه انجام مي‌دهند و خواسته يا ناخواسته موجب تعرض به حريم آثار تاريخي يا آسيب ديدن حريم منظري و ثبتي آثار مي‌شوند، گفت: «در حال حاضر رابطه ميراث فرهنگي و وزارت راه و شهرسازي در بالاترين و بهترين وضعيت تاريخي خود است. آقاي آخوندي در پروژه‌هايي كه انجام مي‌دهند كاملا با ما هماهنگ هستند، دكتر حناچي هم همين طور، وقتي اين هماهنگي در جهت انجام وظايف و توسعه فعاليت‌ها وجود دارد، نقطه تقابلي وجود ندارد.» سلطاني‌فر در پاسخ به اينكه در بعضي موارد پيمانكاران پروژه‌هاي اجرايي هستند كه اقدامات‌شان مساله‌ساز مي‌شود، گفت: «گاهي در مراحل اجرايي مشكلاتي به وجود مي‌آيد. كاري نمي‌شود كرد.»يحيي نقي‌زاده، مديركل حقوقي و املاك سازمان ميراث فرهنگي در گفت‌وگو با «اعتماد» در خصوص اينكه اگر ثابت شود كه اطلس‌مال در آسيب‌هاي وارد شده به كاخ نياوران نقش داشته، اقدامي كه سازمان ميراث فرهنگي بايد انجام دهد چه خواهد بود؟ گفت: «كارشناسان فني سازمان ميراث فرهنگي در حال بررسي هستند و در نهايت گزارش فني و مستندي در اين ارتباط هنوز به دست واحد حقوقي نرسيده است، اما وظيفه ما در اين خصوص بر اين مبنا است كه اگر از نظر فني، گزارشي داير بر نقض مقررات يا رفتارهايي كه منجر به وارد آمدن خسارتي به آثار تاريخي شده، ارايه شود، اقدامات حقوقي لازم را انجام دهيم. اقدامات انجام شده در يك پروژه دو حالت دارد، يا خارج از ضابطه‌اي بوده كه به مجري پروژه ابلاغ شده است، يا ضابطه به مجريان پروژه ابلاغ شده و مجري آن را رعايت نكرده است. اگر مورد دوم اتفاق افتاده باشد ما بند مشخص قانوني داريم و پيگيري‌هاي لازم را انجام مي‌دهيم، اما اگر ضوابطي به مجري ابلاغ نشده باشد، چنانچه اجراي پروژه حتي منجر به تخريب در آثار تاريخي شود هم نمي‌توان گفت اقدامات او خارج از ضابطه است.» نقي‌زاده در پايان اظهار مي‌كند كه «موضوع صاحبقرانيه و ارتباط آن با پروژه اطلس‌مال موضوع پيچيده‌اي است كه نيازمند بررسي‌هاي فني و تخصصي دقيق است، اگر اين كار انجام شود و مشخص شود كه موارد و ضوابطي توسط مجري پروژه اطلس‌مال رعايت نشده، معاونت حقوقي سازمان با جديت به مساله ورود پيدا خواهد كرد.»گود‌برداري‌هاي عميق مجتمع‌هاي بزرگ تجاري در نقاط مختلف شهر تهران، با تغييراتي كه در ساختار خاك و سفره‌هاي زير زميني تهران ايجاد كرده‌اند، موجب نشست زمين در نقاط مختلف تهران شده است و هر روز خبري تازه در خصوص نشست زمين منتشر مي‌شود، حالا هم قرعه به نام كاخ صاحبقرانيه (جهان‌نما) در مجموعه نياوران افتاده است.