يك گام ديگر به سمت هاوانا

گروه جهان

باراك اوباما، رييس‌جمهور ايالات متحده در واپسين ماه‌هاي حضور در كاخ سفيد تلاش مي‌كند پرونده‌هايي را كه با سنت‌شكني بازكرده است سر و سامان بيشتري ببخشد تا مطمئن‌تر آنها را به جانشين خود واگذار كند. يكي از مصداق‌هاي شعار تغيير باراك اوباما در سال 2008 احياي رابطه با كوبا پس از نيم‌قرن خصومت‌ورزي دوجانبه بود. اين ‌باراك اوباما بود كه پس از 55 سال قفل رابطه با كوبا را شكاند و آشتي تاريخي را اعلام كرد. آشتي‌اي كه به حضور جان كري، وزير امور خارجه ايالات متحده و باراك اوباما رييس‌جمهور اين كشور در هاوانا منتهي شد. اكنون پس از اين يخ‌زدايي‌ها از اين رابطه، باراك اوباما كارت آخر در ايستگاه رابطه با كوبا را كشيده و «جفري دلورنتيس» يكي از كاركنان بخش خدمات خارجي كه از سال 2014 تاكنون به عنوان يكي از نمايندگان امريكا در هاوانا فعاليت داشته است را براي سمت سفير امريكا در كوبا نامزد كرده است. اين معرفي البته پايان راه نيست و سفير بايد تاييد آخر را از مجلس سنا بگيرد. اصلي‌ترين مخالفان بازسازي كامل رابطه با كوبا جمهوريخواهاني هستند كه مي‌گويند كوبا پس از اين احياي رابطه هم تغييري در منش خود پس از 55 سال نداده است. «ماركو روبيو» سناتور جمهوريخواه ايالت فلوريدا كه يكي از مخالفان از سرگيري روابط واشنگتن- هاوانا است، ساعاتي بعد از اعلام نامزدي دلورنتيس، در يك بيانيه شديداللحن تصريح كرد كه اين نامزدي نبايد تاييد شود. وي در بيانيه خود گفت: درست همانند آزاد كردن تمامي تروريست‌ها از زندان گوانتانامو و ارسال دلارهاي ماليات‌دهندگان امريكا براي رژيم ايران، پاداش‌دهي به دولت كاسترو با تعيين يك سفير امريكايي، يك حفره ديگر در پروژه ميراث رييس‌جمهور است كه بايد متوقف شود. تا زماني كه رژيم كاسترو پيشرفت‌هاي چشمگير و برگشت‌ناپذيري در حوزه حقوق بشر و آزادي سياسي مردم كوبا ايجاد نكند و تا زماني كه نگراني‌هاي طولاني مدت درباره سرقت اموال رژيم كوبا و جرايم اين رژيم عليه شهروندان امريكا مورد بررسي قرار نگيرد، اين نامزدي بايد متوقف شود.
با اينهمه باراك اوباما در بيانيه‌اي در اين خصوص گفته است: مديريت جفري دلورنتيس در مسير عادي‌سازي رابطه دو كشور با هم بسيار مهم بوده است. تعيين سفير اقدام معمولي و نرمالي در عادي‌سازي رابطه است.
به نظر مي‌رسد كه اوباما با معرفي سفير امريكا براي كوبا تنها چند روز مانده به تعطيلات كنگره در ماه نوامبر و چندهفته پيش از پايان سال قصد دارد از نفوذ خود در واپسين هفته‌ها در كاخ سفيد براي پيشبرد پرونده كوبا استفاده كند. در حقيقت اين آخرين گلوله‌اي است كه اوباما در چنته دارد و مي‌تواند با آن كار اين پرونده را تمام كند. در حالي كه جمهوريخواهان اصرار دارند اين اقدام اوباما را نابجا بخوانند اما تحليلگران مي‌گويند كه تعيين سفير امريكا در يك كشور در حقيقت دست دولت مهمان را در آن كشور بالاتر مي‌برد و منجر به برخورداري امريكا از نفوذ بيشتر مي‌شود. تحليلگران در اين خصوص به نيويورك تايمز مي‌گويند: سفير ما در كوبا مي‌تواند با حضور خود در اين كشور به انتقال دغدغه‌هاي حقوق بشري امريكا كمك كند و همچنين امنيت و منافع ملي ما را تامين كند. علاوه بر اين تعيين سفير با استراتژي كلان اوباما مبني بر اينكه با دشمنان يا مخالفان خارجي تعامل كنيد تا بتوانيد تغييرات مدنظر خود را در كشورهاي آنها پيش ببريد نيز همخواني دارد.
باراك اوباما در بخش ديگري از بيانيه خود آورده است: برخورداري از سفير مي‌تواند به پيشبرد اهداف ما كمك بيشتري بكند و البته درك دو كشور از هم را عمق بيشتري ببخشد و البته كه ما هنوز هم به وجود اختلاف‌ها واقف هستيم. جفري دلورنتيس دقيقا فردي است كه سفارت ما در كوبا به وي احتياج دارد و بايد بپذيريم كه امتناع ما از معرفي سفير تنها به ضرر امريكا تمام خواهد شد.
كوبا سال 2015 ميلادي براي نخستين‌بار پس از سال 1961 اقدام به تعيين سفير براي سفارتخانه خود در ايالات متحده كرد. از آن زمان تاكنون هم امريكايي‌ها بخشي از تحريم‌هاي اقتصادي و تجاري در رابطه با هاوانا را برداشتند و مجوز پروازهاي تجاري از امريكا به اين كشور را صادر كردند. با اين همه طرح لازم در خصوص تحريم‌هاي تجاري همچنان معطل كنگره است و به نظر مي‌رسد كه كنگره دوباره آنها را تمديد خواهد كرد. يك تحليلگر مسائل امريكاي لاتين در اين خصوص به نيويورك تايمز مي‌گويد: تصميم ادامه رابطه ديپلماتيك با كوبا مورد حمايت بسياري از افراد است و در همين مدت هم تعداد امريكايي‌هايي كه به كوبا سفر كرده‌اند بسيار افزايش پيدا كرده است. ما در هاوانا به سفيري نياز داشتيم كه كوبا را به خوبي بشناسد و مورد احترام دولت كوبا باشد و بتواند ارزش‌ها و منافع ما را پيش ببرد. سفير تعيين شده از سوي اوباما همه اين ويژگي‌ها را دارد.