غياب تصميم جمعي
در سازمان ملل
علي شكوهي
پيروزمندان جنگ جهاني دوم ساختار سازمان ملل را به گونه‌اي سامان دادند كه در آن اتخاذ هر تصميم جمعي بر خلاف خواست و منافع آنان ناشدني است چون مي‌توانند اين تصميمات را وتو و از تصويب آن جلوگيري كنند. گاهي كشورهاي عضو سازمان ملل در نهادهايي غير از شوراي امنيت سازمان ملل ازجمله مجمع عمومي يا سازمان يونسكو تصميماتي مي‌گيرند كه ميزان اعتبار آن به اندازه مصوبات شوراي امنيت نيست اما نشان مي‌دهد كه اگر كشورهاي غربي داراي حق ويژه در اين سازمان ملل نبودند و به تصميمات جمعي دولت‌ها و ملت‌ها تن مي‌دادند شايد مي‌شد عدالت را هم در كنار صلح و امنيت جهاني از اين سازمان انتظار داشت. يكي از اين مصوبات همين قطعنامه‌اي است كه يكي دو روز گذشته در سازمان يونسكو تصويب شد و مطابق آن هرگونه ارتباط تاريخي يهوديان با «كوه معبد» و اماكن مقدس اطراف آن در بيت‌المقدس رد شده است.
در اين قطعنامه يونسكو، اسراييل به عنوان «قدرتي اشغالگر» معرفي و تل‌آويو به «حفر گورهاي جعلي يهودي» در گورستان مسلمانان و ادامه ايجاد تغييراتي در «بسياري از بقاياي اسلامي و بيزانسي» در اماكن اشغالي كه يهوديان براي عبادت استفاده مي‌كنند متهم شده است.
قطعنامه يونسكو ضمن اشاره به حمله اسراييل به مدارس و ديگر اماكن آموزشي و فرهنگي فلسطينيان و محروميت آنها از دسترسي به آموزش از «اسراييل، قدرت اشغالگر» مي‌خواهد به سرعت به محاصره غزه پايان دهد.
با وجود مخالفت امريكا و انگليس و رژيم صهيونيستي با اين قطعنامه، 24 كشور عضو يونسكو به اين پيش‌نويس راي مثبت و شش كشور به آن راي منفي و 26 كشور راي ممتنع دادند. راي ممتنع در شرايطي كه بسياري از كشورها از اقدامات تلافي‌جويانه كشورهاي غربي نگرانند، به معناي مخالفت با اسراييل و حمايت از فلسطين است و اين امر نشان مي‌دهد كه غالب كشورهاي عضو سازمان ملل در وضعيت معمولي و عادي از اقدامات رژيم اشغالگر حمايت نمي‌كنند و در صورت مبنا بودن تصميمات جمعي براي اين‌گونه مسائل مهم جهاني، عليه اين دولت جعلي راي خواهند داد.
بعد از تصويب اين قطعنامه فشار بر يونسكو از سوي اسراييل و امريكا آغاز شده است تا بتوانند اين سازمان را وادار به عقب‌نشيني كنند. امريكا در سال ۲۰۱۱ يعني بعد از آنكه يونسكو كشور فلسطين را به عنوان عضو مستقل اين سازمان به رسميت شناخت، كليه حمايت‌هاي خود را از سازمان يونسكو قطع كرد. اكنون نيز اين اقدام يونسكو از سوي اسراييل و امريكا محكوم شده است و هدف اين است كه مانع از تصويب قطعنامه عليه اسراييل و به نفع فلسطين بشوند. به مرحله اجراي اين موارد اصلا وارد نمي‌شويم چون ملزم كردن تل‌آويو به اجراي اين قطعنامه‌ها نيازمند حمايت شوراي امنيت است كه در آنجا تاكنون امريكا اجازه اجراي هيچ قطعنامه‌اي را عليه اسراييل نداده است.
تا زماني كه بناي سازمان ملل بر «زور نهادينه شده» در شوراي امنيت است و پنج عضو دايمي از حق وتو هم برخوردارند هيچ انتظاري نبايد داشت كه دولت‌ها بتوانند بر اساس تصميم جمعي عمل كنند و عدالت مبناي تصميم‌گيري باشد.