بچه‌ها فقط كتابي را مي‌خوانند كه براي‌شان جذاب باشد
ندا آل‌طيب
به بهانه روز دانش‌آموز علي اصغر سيد‌آبادي به سه پرسش كوتاه درباره نقش آموزش و پرورش در تشويق بچه‌ها به كتاب خواندن پاسخ داد.
هميشه اين نظريه مطرح است كه بايد از كودكي عادت به مطالعه را در بچه‌ها ايجاد كرد تا آنها در بزرگسالي به مخاطبان پيگير كتاب و ادبيات تبديل شوند. با توجه به سرانه مطالعه در كشور ما كه رقم بسيار نگران‌كننده‌اي است، به اعتقاد شما كتاب‌هاي درسي در مدارس چقدر مي‌توانند در تشويق كودكان به كتاب خواندن موثر باشند؟
تلقي اشتباهي وجود دارد و آن اينكه آموزش و پرورش بايد به كتاب كودك و نوجوان كمك كند در حالي كه برعكس، بايد براي اصلاح آموزش و پرورش به كتاب و ادبيات كودك، روي آوريم. به ويژه در مقطع ابتدايي كه هدف آن آموزش خواندن و نوشتن است و در اين راه هيچ چيزي بهتر از كتاب كودك و نوجوان نمي‌تواند به اين امر كمك كند. تحقيقات مختلف نشان داده است دانش‌آموزاني كه كتاب شعر و داستان مي‌خوانند، در سواد خواندن و نوشتن هم از ديگر دانش‌آموزان جلو مي‌افتند. آنان حتي در بقيه دروس هم بيشتر و زودتر از ديگر دانش‌آموزان پيشرفت مي‌كنند. تنها براي افزايش سرانه مطالعه نيست كه كتاب كودك بايد در آموزش‌وپرورش ترويج شود بلكه كم هزينه‌ترين و مفيدترين راه براي اصلاح اين وزارتخانه، گسترش ادبيات كودك و نوجوان و ترويج خواندن شعر و داستان است.
اگر واقع‌بين باشيم، هنوز هم بسيار از پدرها و مادرها كتابخوان نيستند. اگر فكر كنيم آموزش و پرورش هم وظيفه‌اي بابت تربيت كودكان كتابخوان نداشته باشد، پس چگونه مي‌توانيم توقع داشته باشيم اين كودكان در آينده كتابخوان شوند؟
البته وظيفه ذاتي آموزش و پرورش، تشويق دانش‌آموزان به كتاب خواندن است كه براي انجام درست اين وظيفه، بايد از كتاب‌هاي كودك در مدارس استقبال شود و در كنار آن به دنبال تاسيس و احياي كتابخانه‌هاي مدارس باشد. همچنان كه پدرها و مادرها هم سالانه هزينه‌هاي زيادي را براي فرستادن كودكان خود به كلاس‌هاي مختلف مي‌كنند درحالي كه اگر كمي وقت بگذارند، مي‌توانند كتاب‌هاي بسيار خوبي را براي كودكان خود بيابند و اين مساله مهم‌تري است. از سوي ديگر نهادهاي گوناگوني داريم كه خانواده‌ها با مراجعه به آنها مي‌توانند فهرستي از بهترين كتاب‌هايي را كه براي رده سني كودك و نوجوان منتشر شده است، پيدا كنند.
ارزيابي شما از كتابخانه‌هاي مدارس چيست؟ به اعتقاد شما كتاب‌هايي كه در اين كتابخانه‌ها نگهداري مي‌شود چقدر مي‌تواند كودكان را به كتاب خواندن تشويق كند؟
درباره كم و كيف كتابخانه‌هاي مدارس تحقيق نكرده‌ام اما مهم‌ترين نكته اين است كه اگر كتابي مورد پسند بچه‌ها نباشد، آن را نمي‌خوانند. بنابراين در درجه اول كتاب بايد براي بچه‌ها جذاب باشد و مدارس هم براي تشويق بچه‌ها به كتاب خواندن بايد چنين كتاب‌هايي را تهيه كنند.