اعتماد به نفت ايران

هنگامي كه بيژن نامدارزنگنه جمله معروف «بايد جا براي بشكه‌هاي نفت ايران باز شود» را در حاشيه اجلاس اوپك در وين پايتخت اتريش عنوان كرد، اين عبارت پيغام‌هاي فراواني براي رقيبان و بازارهاي نفتي  جهان داشت. گرچه تلاش‌هاي رسانه‌اي فراواني به منظور بي‌اهميت جلوه دادن ميزان توليد نفت خام روزانه ايران توسط ماشين رسانه‌اي غرب و كشورهاي عربي منطقه خليج فارس صورت پذيرفت، اما در نهايت عملكرد مديران نفتي كشور جواب داد. با گذشت بيش از سه سال از سركار آمدن دولت جديد در ايران، نه‌تنها بشكه‌هاي نفت خام ايران در بين مشتريان سنتي و گذشته كه درها را به روي بازارهاي جديد و نوظهور نفت خام ايران باز كردند، بلكه تمايل خود را به منظور خريد فرآورده‌هاي نفتي و پتروشيميايي نيز ابراز كردند. در حال حاضر، بالغ بر دو ميليون و يكصد هزار بشكه نفت خام و 600 هزار بشكه ميعانات گازي توسط كشورمان توليد و صادر مي‌شود. علاوه بر آن، مديران نفتي تلاش كرده‌اند با بهره‌گيري از تجارب دوران تحريم‌هاي هدفمند اقتصادي دشمنان عليه صنعت نفت و گاز به جاي افزايش اعتماد به نفت ايران فروش نفت خام و حتي محصولات پتروشيميايي به بازارهاي سنتي، طرح متنوع‌سازي بازارهاي هدف نفت خام، فرآورده‌هاي نفتي، محصولات پتروشيميايي و پليمري را در اولويت صادرات قرار بدهند. چين، هندوستان، كره جنوبي، ژاپن و تركيه مشتريان پروپاقرص نفت خام و ساير محصولات فسيلي ايران بودند، اما از هنگامي كه از اكتبر 2015 (مهرماه 94)، يانوش پيخوچنسكي، معاون نخست‌وزير و وزير اقتصاد و دارايي لهستان تلاش كرد در سفر به تهران، علاقه‌مندي ورشو را براي خريد نفت خام جهت استفاده در پالايشگاه‌هاي اين كشور ابراز كند، يك سال نگذشته بود كه شركت نفت لوتوس اين كشور گفت‌وگوهايش را براي امضاي قرارداد بلندمدت خريد نفت خام از ايران آغاز و درصدد نهايي كردن آن برآمد. البته مديران نفتي ايران به نشانه حسن‌نيت، همان ابتدا يك محصوله 2 ميليون بشكه‌اي نفت خام را تحويل اين شركت دادند. همين امر، انگيزه كافي را براي مديران نفتي به وجود آورد تا با توجه به اعتماد ساير كشورها به نفت خام ايران، آنان درصدد كشف بازارهاي جديد نفتي و متنوع‌سازي اين بازارهاي هدف باشند. در كنار آن، تحقق اين سياست‌ها طي سه سال اخير باعث آن شد كه علاوه بر تنوع‌سازي در بازارهاي نفتي، قدرت چانه‌زني مديران نفتي در عرصه تجارت و بازارهاي نوين نفت خام افزايش يابد. علاوه بر آن شركت‌هاي OML مجارستان و OMV اتريش هر يك، محموله‌اي به استعداد يك ميليون بشكه به منظور سازگارسنجي و گريد‌بندي پالايشگاه‌هاي خود از ايران خريداري كردند. همچنين، مذاكرات واسطه‌اي با برخي كشورهاي ديگر مانند بوسني و هرزگووين از طريق شركت نفتي زاروبژ نفت روسيه كه داراي پالايشگاهي بزرگ در اين كشور بود، صورت پذيرفت. علاوه بر مذاكرات نفتي شركت‌هاي روسي چون زاروبژ نفت و روس نفت، لوك‌اويل روسيه نيز با لغو تحريم‌هاي هدفمند اقتصادي در فوريه 2016 (بهمن ماه 94) اقدام به خريد نفت خام از ايران كرد. لوك اويل نيز نفت خام خريداري شده را از طريق بندر كنستانتاي روماني در درياي سياه به شركت نفتي ليتاسكوي اين كشور تحويل داد تا در پالايشگاه پتروتل در پلويستي مورد استفاده قرار گيرد.