واردات گندم پس از دو سال ممنوعيت
در حالي كه از ابتداي سال گذشته واردات گندم ممنوع شد و توليد اين محصول استراتژيك روند خودكفايي را تا امروز ادامه داد، واردات آن همچنان ادامه دارد. البته طي هفت ماهه امسال نسبت به سال گذشته بيش از ۵۰۰ درصد از نظر وزني و ارزشي كاهش يافته و گندم خارجي اندكي نسبت به سال گذشته ارزان‌تر شده است. وزارت جهاد كشاورزي در شرايطي كه توليد و خريد تضميني گندم از روي كار آمدن دولت يازدهم روند صعودي داشت، پيش‌بيني كرد كه در سال ۱۳۹۴ ايران به خودكفايي در توليد اين محصول استراتژيك مي‌رسد بنابراين واردات گندم را از ابتداي سال گذشته ممنوع كرد و همچنان بر اين ممنوعيت اصرار دارد. البته براساس گزارش‌هاي وزارت جهاد كشاورزي روند توليد و خريد تضميني گندم طي سال‌هاي گذشته دولت يازدهم صعودي بوده است، چراكه در سال ۱۳۹۲ حدود 5/4ميليون تن گندم خريداري شد كه اين ميزان در سال‌هاي ۱۳۹۳ تا امسال به ترتيب به 7/6 ميليون تن، 2/8ميليون تن و 5/11 ميليون تن رسيد. واردات گندم ممنوع نشده است، چراكه براساس آمار رسمي منتشر شده طي هفت ماهه نخست امسال ۲۹۹ هزار و ۵۳۲ تن گندم به ارزش ۷۵ ميليون و ۵۱۵ هزار دلار از ۱۰ كشور مختلف به ايران وارد شده است كه البته از نظر وزني 45/506 درصد معادل 6 برابر و از نظر ارزشي 64/587 درصد معادل 8/6 برابر كاهش را نسبت به همين بازه زماني نسبت به سال گذشته نشان مي‌دهد.
آلمان، فدراسيون روسيه، امارات متحده عربي، سوييس، قزاقستان، تركيه، اسپانيا، تركمنستان، هلند و ايالات متحده امريكا ۱۰ واردكننده گندم به ايران هستند كه به ترتيب آلمان بزرگ‌ترين واردكننده و امريكا كوچك‌ترين واردكننده اين محصول به شمار مي‌روند، چراكه آلمان به تنهايي 29/39 درصد از سهم بازار گندم خارجي ايران را از آن خود كرده و پس از آن كشورهاي روسيه و امارات به ترتيب بيش از ۱۹ و ۱۶ درصد از سهم اين بازار را در اختيار خود گرفته‌اند در حالي كه امريكا تنها 56/0 درصد از سهم اين بازار را در اختيار دارد. گرچه قيمت گندم وارداتي طي هفت ماهه نخست امسال نسبت به همين بازه زماني در سال گذشته ارزان‌تر شده و از كيلويي ۸۳۵ تومان به كيلويي ۷۸۰ تومان به صورت ميانگين رسيده است اما كشورهاي واردكننده هر يك به قيمتي متفاوت اين محصول استراتژيك را به ايران مي‌فروشند. گندم خارجي براي ايراني‌ها در ماه‌هاي گذشته امسال به يك قيمت تمام نشده است و جالب‌تر اينكه آلمان به عنوان بزرگ‌ترين واردكننده گندم به ايران ارزان‌ترين آن را نيز به قيمت كيلويي ۷۰۶ تومان به تاجران ايراني فروخته است و تركيه با سهمي كمتر از حدود چهار درصد از بازار گندم ايراني، گران‌ترين گندم را به قيمت كيلويي ۹۸۸ تومان به ايران صادر كرده است. نكته ديگر اينجاست كه امارات با وجود اينكه حتي يك كيلوگرم گندم هم توليد نمي‌كند بيش از ۱۶ درصد بازار ايران را در اختيار دارد و اين نشان مي‌دهد كه همچنان اين كشور نقش واسطه‌گري خود را كه در زمان تحريم‌ها براي ايران بازي مي‌كرد، ادامه مي‌دهد و در اين ميان سود قابل توجهي به جيب مي‌زند در حالي كه ايران مي‌تواند در شرايط كنوني كه تحريم‌ها برداشته شده و ارتباطات گسترده‌اي با كشورهاي مختلف برقرار شده است محصولات مورد نياز خود را بطور مستقيم از كشورهاي مبدا وارد كند كه البته بايد مشكلات موجود بانكي در اين زمينه نيز حل و فصل شود.