سرنوشت فريز نفتي در ابهام

عربستان باز هم ساز مخالف كوك كرده است؛ در حالي كه تمام‌گيرنده‌هاي فعالان بازار نفت جهان رو به سوي وين تنظيم شده است و كوچك‌ترين اخباري در كسري از ثانيه مخابره مي‌شود، به همين نسبت بازار نفت هم به اخبار نشست اوپك حساس است. به دنبال مخالفت روسيه با كاهش توليد نفت، نشست غيراوپك‌ها كه قرار بود ديروز برگزارشود، لغو شد. اتفاقي كه به نظر مي‌رسد مي‌توانست بر موفقيت نشست روز چهارشنبه اوپك هم تاثير بگذارد. نشست 171 اوپك در شرايطي آغاز مي‌شود كه ايران با قدرت هرچه تمام‌تر، بر مواضع خود مبني بر عدم كاهش توليد، ايستادگي مي‌كند. اين ايستادگي زماني رنگ و بوي جدي‌تر و قوي‌تري به خود گرفت كه وزير نفت الجزاير بسته پيشنهادي خود را به ايران آورد. در اين بسته كه هدف آن برقراري تعادل در بازار و افزايش قيمت نفت است، پيشنهاد شده كه اعضاي اوپك يك ميليون و 100 هزار بشكه از سبد توليدي خود بكاهند. طبق توافق يك ماه پيش الجزاير، قرار شده كه اعضاي اوپك سقف توليد خود را تا حداكثر 5/32 ميليون بشكه در روز نگه دارند. اين كاهش دامنگير تمام اعضاي اوپك به جز ايران، ليبي و نيجريه مي‌شود. آمار رسمي كه ايران از ميزان توليد خود به اوپك ارايه داده، معادل 3 ميليون و 975 هزار بشكه اعلام شده است. پيشنهاد الجزاير كه در حكم يك ميانجي ايفاي نقش كرده، در شرايطي مطرح مي‌شود كه اعضاي غير عضو اوپك و در راس آنها روسيه، بايد 600 هزار بشكه از ميزان توليد خود بكاهند. اگرچه روسيه اجراي چنين كاهشي را مشروط به توافق اعضاي اوپك براي كاهش حجم توليد خود اعلام كرده، اما ديروز در چرخشي ناگهاني ولاديمير پوتين، رييس‌جمهور اين كشور اعلام كرد كه از كاهش توليد، خودداري مي‌كند. الكساندر نواك، وزير انرژي روسيه هم اعلام كرده تثبيت توليد نفت اين كشور به معناي كاهش ٢٠٠ هزار تا ٣٠٠ هزار بشكه‎اي توليد اين كشور است، زيرا جلوي افزايش توليد برنامه‎ريزي شده اين كشور در سال ٢٠١٧ ميلادي را مي‎گيرد. اين پيام مسكو به معني پايان تلاش‌هاي اوپك و باركيندو براي راضي كردن غيراوپكي‌هاست. اين پالس به عربستان هم رسيده و خالد الفالح، وزير انرژي عربستان اعلام كرد حتي بدون توافق اوپك هم بازار نفت به توازن مي‎رسد و اين سخنان، با مواضع پيشين اين كشور درباره ضرورت توافق، همخواني ندارد. حال به فرض اينكه ايران از طرح كاهش توليد مستثني نباشد و حتي رقم توليد نفتي را كه منابع ثانويه براي ايران اعلام كرده‌اند، ‌در نظر بگيريم، ايران نه تنها نبايد از توليد خود بكاهد بلكه بايد حدود 215 هزار بشكه به آن بيفزايد تا به آمار رسمي خود برسد. اين در حالي است كه به نظر مي‌رسد عربستان قصد دارد فضاي رسانه‌اي و بين‌المللي را به نحوي مديريت كند كه توپ مقاومت در برابر كاهش حجم توليد در زمين ايران بيفتد. ايران اعلام كرده كه از مواضع خود براي كاهش بهاي نفت كوتاه نخواهد آمد. عربستان مي‌خواهد با استفاده از لابي‌هاي قدرتمندي كه در اختيار دارد ايران را مجبور كند تا حجم توليد خود را در سقف 3 ميليون و 760 هزار بشكه (آمار منابع ثانويه) فريز كند. اين در حالي است كه اگر قرار بر اين باشد كه هر كشوري بر اساس آمار منابع ثانويه خود به فريز توليد دست بزند، ايران بايد 215 هزار بشكه از حجم توليدات خود بكاهد. حالا عربستان هم به رقيب خود روسيه پيوسته است. روسيه توليد خود را فريز نمي‌كند و عربستان هم علاقه‌اي به اين كار ندارد. مگر اتفاق تازه‌اي بيفتد كه در آخرين دقايق نشست اوپك تصميم‌ها را جابه‌جا كند.