« پارك» به « روسف» پيوست
تعليق اولين رييسجمهور زن كره جنوبي
ميثم سليماني
نخستين روسايجمهور زن در برزيل و كره جنوبي سرنوشتي مشابه پيدا كردند. ديلما روسف كه به عنوان نخستين زني شناخته ميشد كه در برزيل به عنوان رييسجمهور انتخاب شد در ماه آگوست از سمت خود بركنار شد و حالا نوبت به پارك گئونهاي نخستين رييسجمهور زن كره رسيد كه روز گذشته توسط پارلمان اين كشور فعاليت او با رايي قاطع به حالت تعليق درآمد. قانونگذاران كرهاي در حالي به استيضاح رييسجمهور كره جنوبي راي دادند كه ميليونها نفر از شهروندان كرهاي به خيابانها آمدند تا نشان دهند كه متحد براي بركناري پارك هستند.
پس از راي قاطع پارلمان عليه پارك گئونهاي رسما اختيارات او به حالت تعليق درآمد و اختيارات به نخست وزير منتقل شد و او رسما تا زمان تعيين تكليف رياستجمهوري، اداره امور را در دست خواهد گرفت. فعاليت پارك گئونهاي به حالت تعليق درآمده است و پرونده او براي تعيين تكليف به دادگاه قانون اساسي انتقال مييابد. گفته ميشود كه زمان رسيدگي آن حداكثر سه ماه به طول ميانجامد و دادگاه ميتواند به صورت رسمي كار پارك گئونهاي را در مقام رياستجمهوري تمام كند. دادگاه قانون اساسي داراي 9 قاضي است كه اگر 6 نفر از آنها راي به بركناري پارك دهند رسما از سمت خود بركنار خواهد شد و طي 60 روز بايد انتخابات رياستجمهوري جديد برگزار شود.
گفتني است در طول هفتههاي اخير ميليونها تن از شهروندان كرهاي جلوي كاخ رياستجمهوري كه به كاخ آبي معروف است جمع شده بودند و خواستار بركناري پارك گئونهاي شدند. مردم بهشدت از تباني پارك با يك دوست قديمي خود براي پول گرفتن از شركتها و همچنين دسترسي به اسناد محرمانه و تصميمات دولتي ناراحت بودند.
رييس مجلس كره روز جمعه گفت: لايحه استيضاح پارك با 234راي موافق و 56 راي مخالف به تصويب رسيد كه در اين بين هفت راي باطل و دو راي ممتنع وجود داشت. اين راي، دو سوم آراي مورد نياز در مجلس 300نفره كره جنوبي براي استيضاح رياستجمهوري است. گفتني است در حالي اين راي به ثبت رسيد كه اكثريت مجلس كره جنوبي از حاميان خانم پارك بودند.
قانونگذاران كره جنوبي براي آخرين بار سال 2004 به استيضاح رييسجمهور رأي دادند. زماني كه رييسجمهور ليبرال مو هيون متهم به نقض قانون انتخابات و به بيكفايتي متهم شد. اما دادگاه قانون اساسي حدود دو ماه اين اتهامات را بررسي كرد اما راي پارلمان را نقض كرد و دادگاه عنوان كرد كه دلايل مطرح شده به اندازه كافي براي بركناري رييسجمهور كافي نيست.
اما شانس پارك گئونهاي براي راي مخالف راي پارلمان در دادگاه بسيار كم است چرا كه دلايل و اتهامات عليه پارك بسيار جدي است. برخي از كارشناسان حقوقي ميگويند شايد دادگاه بيش از چند ماه براي تصميمگيري زمان نياز دارد چرا كه بررسيها ممكن است طولاني شود. زيرا مورد خانم پارك بسيار پيچيدهتر از مورد سال 2004است.
گزارشها از زمان راي پارلمان حاكي از آن است كه 1500معترض در مقابل ساختمان مجلس ملي كره تجمع كردند. برخي نيز شب در خيابان خوابيده بودند و برخي مردم از شهرستانها به محل پارلمان آمدند. حتي برخي از كشاورزان ضد پارك با تراكتور به مجلس آمدند و حتي با پليس نيز درگير شدند.
كيم كوان يك نماينده جوان مخالف پارك در مجلس پيش از استيضاح گفت: آيا ميتوانيد سروصداي مردم در مقابل مجلس ملي را بشنويد. ما نياز به غلبه بر افكار سنتي داريم تا يك جمهوري كره جديد با انجام استيضاح را بسازيم. وي افزود مردم بزرگ ما راه را باز كردند. ما با راي به استيضاح در مقابل تاريخ و فرزندان خود سربلند خواهيم بود.
با اين حال گزارشها از سئول حاكي از آن است كه جمعيت زيادي روز جمعه در بلوار و در مقابل دروازههاي كاخ رياستجمهوري و پارلمان و سراسر شهر منتظر نتيجه راي مجلس بودند و خواستار استيضاح پارك بودند.
اما استيضاح پارك يك سقوط قابل توجه براي او به حساب ميآمد چرا كه توانست در انتخابات سال 2012 حريف ليبرال خود را با اقتدار در انتخابات رياستجمهوري شكست دهد و دوره رياستجمهوري او نيز تا سال 2018 ميتوانست ادامه پيدا كند. اما حالا به احتمال زياد كار او زودتر از زمان انتظار به پايان رسيده است.
با اين حال بسياري معتقد بودند كه آشفتگيهاي سياسي در سالهاي اخير و در نزديكان او بسيار زياد بوده است. منتقدان پارك عنوان ميكنند كه او تحمل عقايد مخالف خود در دولت را نداشت و سعي كرد آزادي مطبوعات در كره جنوبي را محدود كند و به پليس اجازه سركوب مخالفان خود را داد كه در سال 2016 يك تظاهركننده نيز كشته شد.
همچنين پس از غرق شدن يك كشتي كه حدود سيصد سرنشين آن جان باختند كه تعداد زيادي از آنها نيز بچه مدرسهاي بودند دولت او بهشدت زير فشار انتقاد قرار گرفت. با اين حال پارك بارها به دليل رسوايي به وجود آمده از مردم و معترضان براي فروكش كردن خشم عمومي عذرخواهي كرد اما هرگونه تخلف قانوني را نيز تكذيب كرد. او حتي تلاش كرد تا جلوي استيضاح را بگيرد و حتي يك پيشنهاد مشروط به پارلمان براي كنارهگيري از قدرت و يك دوره انتقالي را ارايه داد كه توسط قانونگذاران مخالف يك شگرد براي به تاخير انداختن اخراج بر شمرده شد. پارك حتي روز سهشنبه با رهبران حزب حاكم محافظهكار صحبت كرد تا بتواند خود را از استيضاح فراري دهد اما در عمل نتيجهاي نداد.
آنگونه كه دادستان كره جنوبي اعلام كرده، دوست قديمي خانم پارك به نام چوي سون سيل به همراه دوتن از دستياران سابق رييسجمهور دهها ميليون دلار پول دريافت كردند و حتي به دخالت در امور كشور نيز متهم شده است. آنگونه كه دادستان اعلام كرده رييسجمهور در فعاليتهاي دوست قديمي خود نيز درگير بوده است. با اين حال وكيل پارك تمام اين اتهامات را بياساس دانسته است.
نخستين برخورد پارك با دوست قديمي خود خانم چوي زماني صورت گرفت كه در سال 1974 مادر او در تلاشي براي ترور پدرش كشته شد و پدر چوي در آن دوران به عنوان يك راهب بودايي در كنار رييسجمهور حضور داشت و به عنوان معلم پارك شناخته ميشد و از همان زمان خانم پارك پس از مادرش نقش بانوي اول كرهجنوبي را بر عهده داشت.
خانواده چوي تا مدتها با استفاده از ارتباط با پارك توانستند ثروتاندوزي كنند و توانستند نفوذ فراواني در شركتها و سازمانهاي دولتي داشته باشند. شوهر سابق چوي نيز يكي از دستياران سابق پارك به حساب ميآمد و اين موضوع بيش از هر زمان ديگري نقش دوست نزديك خانم پارك در انتخابات مطرح شده است. با اين حال پارك تا زمان راي دادگاه قانون اساسي در مجموعه كاخ رياستجمهوري باقي خواهد ماند و كماكان تحت حفاظت سرويس امنيتي رياستجمهوري است. او همچنان از حقوق و مزاياي رياستجمهوري مطابق پروتكلهاي رسمي نيز استفاده ميكند اما ديگر اختيارات رياستجمهوري را نخواهد داشت. حالا خانم پارك در برزخ تعليق از رياستجمهوري تا راي قطعي دادگاه عالي كرهجنوبي خواهد ماند. ديلما روسف از اين مهلكه نتوانست به سلامت عبور كند و با توجه به شرايط، بعيد به نظر ميرسد خانم پارك نيز بتواند مجدد به سمت رياستجمهوري بازگردد.