نخستين عزل ترامپ
دادستان موقت امريكا به دليل نافرماني از دستور رييس‌جمهور بركنار شد
گروه جهان
نافرماني عليه ترامپ به داخل بدنه حاكميت امريكا كشيده است. سالي ياتس، دادستان موقت كل امريكا كه در دوره انتقالي دولت تا تاييد نامزد دادستاني اين كشور اداره امور را بر عهده داشت به وكلا و حقوقدانان زيرمجموعه دادستاني فرمان داده بود تا در جريان قانون جديد مهاجرتي كه دونالد ترامپ آن را به امضا رسانده و از ورود اتباع هفت كشور كه اكثريتي مسلمان دارند جلوگيري مي‌كند، دخالت نكنند. دستوري كه عملا دستور اجرايي دونالد ترامپ را به چالش كشيد و حتي برخي قضات در ايالات‌هاي مختلف امريكا نيز در راستاي تضعيف اين دستور اجرايي گام برداشتند و احكامي را صادر كردند كه بر مبناي آن در برخي موارد اجازه مي‌داد كه مهاجران اين كشورها وارد خاك امريكا شوند. از طرفي تعجب آور اين بود كه هيچ يك از وكلاي دادستاني امريكا عليه حكم اين قضات وارد عمل نشدند، تا تجديد نظري در اين خصوص صورت نگيرد. حالا ديگر مشخص شده كه اين امر از سوي دادستان موقت كل سازماندهي شده كه يك نوع نافرماني عليه حكم اجرايي رييس‌جمهور صورت گرفته است.
ياتس در يادداشتي كه در رسانه‌هاي امريكا منتشر شد عنوان كرد: ما بايد اطمينان حاصل كنيم در مواردي وارد عمل شويم كه از نظر قانوني قابل دفاع باشد و مطابق تعهد جدي اين نهاد باشد كه همواره به دنبال عدالت و ايستادگي براي آن چيزي كه درست است، مي‌رود. وي تاكيد كرد: در حال حاضر من معتقدم كه دفاع از اين فرمان اجرايي مطابق با اين مسووليت نيست زيرا من نسبت به اين قانون اجرايي متقاعد نشدم. تازماني كه من مسووليت دادستان كل كشور را بر عهده دارم، از فرمان اجرايي دفاع نخواهم كرد مگر اينكه زماني متقاعد شوم كه دفاع از اين اقدام مناسب است.
اين اقدام ياتس چندان تعجب آور نبود چرا كه او جانشين وزارت دادگستري در دولت باراك اوباما بود و طبق روال عادي كشور تا زمان تاييد نامزد دادستاني دونالد ترامپ وي بايد طبق قانون، سرپرستي اين وزارتخانه را برعهده گيرد. اما دونالد ترامپ تاب اين اقدام ياتس را نياورد و عنوان كرد كه با تاخيري كه دموكرات‌ها در جريان تاييد نامزدهاي وي به وجود آوردند وي مجبور است با افرادي كار كند كه باراك اوباما آنها را تاييد كرده است. دونالد ترامپ به اين توييت بسنده نكرد و سرپرست وزارت دادگستري را عزل و فرد ديگري را به عنوان سرپرست معرفي كرد. وي دانا بونته را به عنوان سرپرست وزارت دادگستري منصوب كرد. گفته مي‌شود كه وي دادستان فدرال در ناحيه شرقي ويرجينيا بوده است.
حكم عزل خانم ياتس توسط جان دي استفانو، يكي از دستياران دونالد ترامپ به امضا رسيده بود و در آن عنوان شده بود كه به شما اطلاع مي‌دهم كه رييس‌جمهور شما را از سرپرستي دادستان كل امريكا عزل كرده است. با اين حال دموكرات‌ها پس از اين اتفاق او را به‌شدت مورد ستايش قرار دادند. دموكرات‌ها در تمجيد از خانم ياتس عنوان كردند كه او صدايي قابل اعتماد در مسائل مربوط به حقوق مدني، عدالت كيفري و صدور احكام بود و دهه‌ها عمر خود را صرف فعاليت حرفه‌اي در آتلانتا كرد. حالا به نظر مي‌رسد خانم ياتس مي‌تواند تبديل به يكي از قهرمانان هزاران معترضي شود كه در روزهاي گذشته براي حفظ حقوق مهاجران به فرودگاه‌ها رفتند. گفتني است خانم ياتس زماني كه براي تصدي پست معاونت دادستان كل به سنا رفت در خصوص تبعيت بي‌چون و چرا از رييس‌جمهور عنوان كرد كه وظيفه دادستان كل و معاون وي ارايه مشاوره حقوقي و مستقل در راستاي قانون اساسي به رييس‌جمهور است.
پيش از اين قرار بود كميته قضايي سناي امريكا براي تاييد جف سشن، نامزد دادستاني كل امريكا جلسه برگزار كند. وي ديدگاه‌هاي نزديكي با رييس‌جمهور دونالد ترامپ دارد و در صورت تاييد نهايي سنا مي‌تواند از اقدامات دونالد ترامپ به خصوص در موضوع بحث برانگيز مهاجرت حمايت كند.
در حال حاضر دونالد ترامپ به‌شدت در خصوص قانون اجرايي كه در خصوص مهاجران به امضا رسانده تحت فشار است، زيرا اين قانون با اعتراض‌هاي گسترده در ايالت‌هاي مختلف امريكا منجر شد و قاضي‌هاي ايالتي سعي كردند با احكام مختلف اين قانون را به چالش بكشند و آن را به نوعي دور بزنند. اين شرايط براي كاخ سفيد به حدي نگران‌كننده شد كه به ناچار عنوان كرد كشورهاي تحت اين قانون پيش‌تر به دستور اوباما در اين ليست قرار گرفتند. گفتني است تاثير اين ممنوعيت تنها در داخل امريكا نبوده است بلكه اين موضوع در سراسر جهان نيز گسترش پيدا كرده است. سازمان ملل متحد به تازگي اعلام كرده كه تعليق پذيرش پناهجويان به مدت 120 روز مي‌تواند روند پذيرش 20هزار پناهجو را تحت تاثير قرار دهد. با اين حال وكلا به دنبال آن هستند تا افرادي كه در بازداشت قراردارند را با طرح دعوي در دادگاه‌هاي ايالتي مردم از فرودگاه خارج كنند. تاكنون براي ده‌ها تن اين اتفاق افتاده و نيروهاي امنيتي مجبور به رها كردن افرادي شدند كه داراي كارت سبز بودند و پيش‌تر ماموران گمركي اجازه ورود اين افراد به خاك اين كشور را نمي‌دادند. برخي از وكلاي امور مهاجرت در فرودگاه عنوان كردند كه دولت هنوز به صورت كامل دسترسي به تمامي بازداشت‌شدگان را فراهم نكرده است و بناست وكلاي امور مهاجرت در فرودگاه‌ها باقي بمانند تا هرج و مرج از بين برود و دسترسي كامل به بازداشت‌شدگان پيدا كنند. پليس ليست روشني از بازداشت‌شدگان ارايه نداده است و بناست طبق دستور دادگاه، پليس اين ليست را در نهايت ارايه دهد تا گزارش‌هاي تكميلي در خصوص وضعيت بازداشت‌شدگان ارايه دهند.
از طرفي روز دوشنبه باب فرگوسن، دادستان كل ايالت واشنگتن عنوان كرد كه قصد دارد طرح دعوي لغو اين قانون را به دادگاه فدرال ارسال كند تا توقف فوري اين قانون به اجرا گذاشته شود. فرگوسن نخستين دادستان ايالتي است كه به صورت رسمي چنين موضعي را اعلام كرده اما ممكن است آخرين نفر هم نباشد. دادستان كل نيويورك نيز به اين جريان پيوسته است و در حال بررسي گزينه‌هاي ممكن براي لغو اين فرمان است.
كاخ سفيد تلاش فراواني كرده تا هرج و مرج به وجود آمده را كاهش دهد و به نظر مي‌رسد ساكنان آن بسيار خشمگين و عصباني هستند و در نشست با خبرنگاران نيز تلاش كردند تا شرايط را بهبود ببخشند. كاخ سفيد تلاش كرده تا اين قانون را در راستاي حفاظت از مردم و ميهن توجيه كند. شان اسپايسر در كاخ سفيد در ميان خبرنگاران عنوان كرد كه شما نمي‌دانيد حمله آينده چه زماني خواهد بود. از همين رو شما يا مي‌توانيد صبر كنيد يا واكنش نشان دهيد. در اين بين من فكر مي‌كنم كه رييس‌جمهور در اين زمينه صبر نمي‌كند. وي تاكيد كرد كه رييس‌جمهور مي‌خواهد مطمئن شود كه همه‌چيز تحت فرماندهي او در راستاي محافظت از ميهن و مردم استفاده شود.
اين سخنان در حالي عنوان مي‌شود كه در روزهاي اخير فرودگاه‌هاي امريكا به‌شدت درگير تظاهرات‌هاي مكرر معترضاني است كه مخالف فرمان اجرايي دونالد ترامپ هستند و تعطيلات آخر هفته خود را نيز عملا در فرودگاه‌ها گذراندند. با اين حال دونالد ترامپ در خصوص آشفتگي فرودگاه‌ها عنوان كرد عامل آشفتگي مسافراني كه دستگير شدند، نبودند بلكه مشكل بزرگ حضور تظاهر‌كنندگاني بود كه در فرودگاه‌ها حاضر شدند و موجب آشفتگي شرايط شد. وي همچنين عامل ديگر آشفتگي را چارلز شومر، رهبر اقليت سنا و هواپيمايي دلتا اعلام كرد.
يك قدم تا وزارت خارجه
در مسير تاييد كابينه دونالد ترامپ، ركس تيلرسون رييس سابق شركت نفتي اكسون موبيل و نامزد وزارت امورخارجه توانست يك مانع جدي را دوشنبه شب از سر راه خود در كپيتول هيل بردارد و اكثريت مورد نياز را براي جلوگيري از فيلي باستر دموكرات‌ها را به دست آورد.
در يك راي‌گيري اوليه ركس تيلرسون توانست 56 راي موافق در مقابل 43 راي مخالف دموكرات‌ها به دست بياورد. در ميان دموكرات‌ها براي جلوگيري از رسيدن ركس تيلرسون به وزارت خارجه نياز به تمامي اعضاي حزب داشتند تا به وسيله فيلي باستر اجازه تاييد نهايي ركس تيلرسون را ندهند. اما در نهايت علاوه بر تمام جمهوريخواهان، سناتور جو مانچين از ويرجينياي غربي، هايدي هايتكمپ در داكوتاي شمالي و مارك وارنر ديگر سناتور ويرجينيا كه همه آنها بايد سال آينده تجديد انتخاب شوند به تيلرسون راي دادند. يك سناتور مستقل نيز كه تمايل بيشتري به دموكرات‌ها دارد به انتخاب آقاي تيلرسون راي داد تا شرايط به سمت خواسته دموكرات‌ها پيش نرود. گفته مي‌شود براي راي‌گيري در خصوص تيلرسون بيش از 30 ساعت در سنا بحث و بررسي صورت گرفته است. اما احتمال دارد بحث‌ها به دليل تصويب قانون جديد مهاجرت نيز مجددا ادامه پيدا كند كه روند تاييد را طولاني‌تر كند. اما به نظر مي‌رسد ديگر شرايط براي تاييد تيلرسون هموار شده است. حتي قبل از راي‌گيري و شروع بحث در خصوص تيلرسون، دموكرات‌ها بحث جدي را در خصوص فرمان اجرايي در خصوص مهاجران به راه انداختند. دايان فاينستاين، سناتور دموكرات كاليفرنيا به خبرنگاران عنوان كرد كه سعي كرديم با فشار در خصوص ويزاي مهاجران راي‌گيري كنيم اما اعتراض جمهوريخواهان مانع اين اقدام شد. وي تاكيد كرد كه ممنوعيت ورود مسلمانان از سوي رييس‌جمهور ترامپ غيرضروري است و آن، خلاف قانون اساسي و غيرامريكايي است.