آنكارا سفارتخانه هلند را بست، ترك‌ها در روتردام تظاهرات كردند
رابطه در اوج تنش
گروه جهان| تركيه و هلند با سرعت غيرقابل پيش‌بيني و غيرقابل كنترلي در مسير تنش‌زايي بيشتر در رابطه دوجانبه گام برمي‌دارند. هريك گامي كه مقام‌هاي هلندي برمي‌دارند با واكنش تند و تيز مقام‌هاي ترك روبه رو مي‌شود و مولود چاووش اوغلو، وزير امورخارجه تركيه حتي در خاك يك كشور اروپايي ديگر مانند فرانسه نيز دست از خط و نشان كشيدن براي هلندي‌ها برنمي‌دارد. تنش‌هايي كه جرقه آن با ممانعت مسوولان هلند از فرود هواپيماي وزير امورخارجه تركيه در خاك اين كشور و در روتردام آغاز شده بود هر روز وارد فاز جديدتري مي‌شود. روز گذشته آنكارا سفارت و كنسولگري هلند در اين كشور را بسته و به سفير اين كشور كه در حال حاضر در خارج از تركيه در تعطيلات به سر مي‌برد، ابلاغ كرد در حال حاضر تمايل ندارد او به تركيه بازگردد. علاوه بر سفارتخانه هلند، مقرهاي اقامت سفير هلند، كاردار و سركنسول اين كشور در سرتاسر تركيه نيز بسته شده است. درحالي كه اين اقدام‌هاي دولت تركيه به معناي قطع رابطه ديپلماتيك با هلند است، وزارت امور خارجه اين كشور نيز در بيانيه‌اي تند و تيز بر آتش معركه افزود و اعلام كرد كه عواقب وخيمي در زمينه‌هاي ديپلماتيك، سياسي، اقتصادي و غيره در واكنش به اقدام‌هاي اخير دولت هلند در راه است. با وجود آنكه ناگفته پيداست كه دليل بسته شدن سفارتخانه هلند چيست اما در بيانيه وزارت امور خارجه تركيه دلايل امنيتي را بهانه اصلي اعلام كرده‌اند. پس از آنكه چاووش اغلو نتوانست در روتردام و در جمع ترك‌ها سخنراني كند، پليس هلند روز گذشته از حضور فاطمه بتول صيان كايا، وزير خانواده تركيه در داخل كنسولگري تركيه در روتردام نيز جلوگيري به عمل آورد. جمع كثيري از اقليت‌هاي تركيه‌اي به استقبال وزيرخانواده تركيه رفته بودند كه با ممانعت پليس محلي وي نتوانست وارد كنسولگري شود. به گزارش سي‌ان‌ان، از خودروي وزير خانواده تركيه خواسته شد تا به آلمان باز گردد. اين وزير كه براي حضور در نشست‌هاي جداگانه‌اي در آلمان بود تصميم گرفت از راه زميني به هلند سفر كند. وي در خصوص اتفاق‌هاي رخ داده گفت: پليس هلند در ۳۰ متري كنسولگري تركيه در روتردام جلوي من را گرفت و مانع از ورود من به كنسولگري شد. كشورهاي اروپايي بايد ارزش‌هاي دموكراسي را احيا كنند. پليس هلند، وزير امور خانواده تركيه را به مرز هلند-آلمان اسكورت كرد اما شبكه
آر تي ال گزارش داد كه فاطمه بتول صيان كايا پيش از اسكورت شدن به سمت آلمان، به دست پليس هلند بازداشت شد. در حالي كه مقام‌هاي متعدد ترك حضور در ميان جمعيت ترك روتردام را حق مسلم خود مي‌دانند اما مارك روت، نخست‌وزير هلند در بيانيه‌اي سفر اين وزير تركيه‌اي را «غيرمسوولانه» توصيف كرده و لحن مقام‌هاي تركيه‌اي را غيرقابل قبول دانست. روت در اين باره گفت: در تماس‌هاي مداوم با تركيه، مقام‌هاي هلندي مكررا تاكيد كرده بودند كه در برابر هرگونه اقدام براي اخلال در نظم و امنيت عمومي سازش نخواهند كرد. دولت هلند مكررا به همتايان ترك خود گفته بود از حضور خانم كايا استقبال نخواهد كرد. اين وزير با همراهان و محافظان تا مرز آلمان اسكورت و خودروي او نيز بازگردانده شد. مقام‌هاي هلند مي‌گويند كه چاووش اوغلو، وزير امور خارجه تركيه مانند ساير مقام‌هاي دولت رجب طيب اردوغان، تور جمع‌آوري آراي مثبت براي رفراندوم اصلاحات قانون اساسي در اين كشور را به راه انداخته و قصد دارد اين تور را در خارج از كشور هم ادامه دهد و اين مساله مغاير با قوانين سياسي هلند است.
هلند عذرخواهي نكند، فشارها ادامه دارد
مولود چاووش اوغلو، وزير امور خارجه تركيه روز گذشته در فرانسه با موافقت پليس اين كشور در جمع مهاجران تركيه‌اي در شهر ميتز در شمال فرانسه حاضر شد. چاووش اوغلو در فرانسه در خصوص اتفاق‌هاي رخ داده در هلند گفت: آنكارا تا زماني كه آمستردام بابت اقدامش عليه فاطمه بتول صيان قايا، وزير خانواده و امور اجتماعي ما عذرخواهي نكند، به فشارها بر اين كشور ادامه خواهد داد. اقدام مسوولان هلند در ممانعت از ورود وزير تركيه به كنسولگري اين كشور با توافقنامه‌هاي بين‌المللي در تعارض بوده و دشمني با اسلام محسوب مي‌شود و عذرخواهي مسوولان تركيه‌اي بابت اين اقدامات ناكام به تنهايي كافي نبوده و ما در پاسخ به اين اقدام‌شان به سفير اين كشور در تركيه اجازه ورود به كشور را نمي‌دهيم. با مسوولان هلند گفت‌وگو كرديم و به آنها گفتيم كه اگر مساله انتخابات هلند است، ما اين سفر را به تاخير مي‌اندازيم اما آنها قبول نكردند. اظهارات مسوولان هلند اظهاراتي «بي‌شرمانه» بودند، ما با برخي مسوولان اروپايي نيز گفت‌وگو كرديم و آنها آنچه اتفاق افتاده را باور نكردند و آن را بسيار خجالت‌آور دانستند. اروپا به سمت شرايطي شبيه به وضعيت پيش از جنگ جهاني دوم در حركت است. چاووش اوغلو در جريان سخنراني خود در بين شهروندان تركيه‌اي ساكن فرانسه نيز با تكرار سخنان خود گفت: هلند مركز فاشيسم است. برخي در هلند مبتلا به هاري شده و به دنبال آن هستند كه جلوي بزرگ‌ترين همه‌پرسي تاريخ تركيه را بگيرند. برخي از كشورها در اروپا از قدرت و پيشرفت تركيه مي‌ترسند برخي از شخصيت‌هاي پارلماني در اين قاره به دنبال آن هستند كه گروه تروريستي «پ.ك.ك» را از ليست سياه اروپا حذف كنند. هلند در همان صفي ايستاده كه گروه تروريستي «فتح‌الله گولن» و گروهك «پ.ك.ك» ايستاده‌اند. رييس دستگاه سياست خارجي تركيه با بيان اينكه در هلند فرقي بين راستگرا و چپگرا وجود ندارد، گفت كه اين كشور در امور تركيه دخالت مي‌كند و از گروه‌هاي مخالف اصلاح قانون اساسي اين كشور حمايت مي‌كند.چاووش‌اوغلو در قالب سلسله تماس‌هايش با برخي مسوولان اروپايي جهت بررسي اقدام هلند در ممانعت از ورود مقام‌هاي ترك به اين كشور مشاور وزارت خارجه انگليس در امور اروپا و امريكا و فدريكا موگريني، مسوول امنيت و سياست خارجه اتحاديه اروپا تماس‌هاي تلفني داشت. درحالي كه مقام‌هاي متعدد ترك از اردوغان تا چاووش اوغلو خواهان عذرخواهي هلند شده‌اند، وزارت امور خارجه اين كشور اعلام كرد كه از اين كشور عذرخواهي نخواهد كرد و تركيه مسوول سلامت جاني ديپلمات‌هاي هلند در اين كشور است.
*رفراندوم راي نياورد تركيه مي‌بازد
تنش‌ها ميان تركيه و هلند به مساله‌اي امنيتي براي پليس روتردام بدل شده است. روز گذشته پليس اين كشور با توسل به آب پر فشار و پليس اسب‌سوار تجمع معترضان مقابل كنسولگري تركيه در روتردام را متفرق كرد. اين اقدام در حالي صورت گرفت كه اعتراض مسالمت‌آميز براي متفرق كردن بيش از 1000 تن در نزديكي كنسولگري تركيه در روتردام با اين اقدام پليس به تنش كشيده شد. بيش از پنج ميليون تن از شهروندان تركيه در سه كشور آلمان، هلند و اتريش زندگي مي‌كنند. از ميان اين مهاجران، حدود يك و نيم ميليون تن واجد شرايط شركت در همه‌پرسي ماه آينده تركيه هستند. از همين رو، دولت تركيه برنامه ويژه‌اي براي جذب آراي شهروندان خود در اين سه كشور تدارك ديده است. رفراندوم ماه آوريل در تركيه در صورت راي آوردن، بر اختيارات رييس‌جمهوري تركيه مي‌افزايد. لايحه اصلاح قانون اساسي كه به خواسته اردوغان از سوي دولت به پارلمان تقديم شده بود، شامل ۱۸ اصل است كه با افزايش اختيارات اجرايي رييس‌جمهور، نظام حكومتي پارلماني را به سيستم رياستي تغيير مي‌دهد. اروپا كه سال‌هاست در حال بررسي روند الحاق تركيه به جمع قاره سبزنشين‌ها است از منتقدان رفراندوم قانون اساسي در تركيه است و مفاد آن را مغاير با بسياري از اصول سياسي اروپايي مي‌داند. روز گذشته رجب طيب اردوغان نيز در سخناني بارديگر تلاش كرد اهميت اين رفراندوم را گوشزد كند و اعلام كرد كه اعتقاد دارد در رفراندوم ۱۶ آوريل راي «آري» غالب خواهد بود، در غير اين صورت تركيه مي‌بازد. رييس‌جمهور تركيه درخصوص احتمال لغو رفراندوم قانون اساسي گفت: چنين چيزي حتي از ذهن‌مان نگذشته است. اردوغان كه به هنگام بازگشت از روسيه به سوالات خبرنگاران پاسخ داد، درباره اظهارات اپوزيسيون مبني بر اينكه اگر در رفراندوم تركيه راي آري پيروز شود، بحران ايجاد مي‌شود گفت: اتفاقا اگر راي منفي در رفراندوم بيشتر باشد، تركيه خواهد باخت.
*ضربه ديگري در راه است؟
اتحاديه اروپا قصد دارد كمك‌هاي مالي به تركيه را متوقف كند و اين اقدام در صورت تحقق مي‌تواند ضربه سهمگيني به رابطه تركيه با قاره سبزنشين‌ها باشد. «يوهان هان» كميسر گسترش اتحاديه اروپا اعلام كرد كه آن قسمتي از كمك‌هاي مالي اتحاديه اروپا كه با هدف آماده شدن اين كشور براي عضويت در اين اتحاديه به اين كشور داده بودند اما موثر نبوده‌اند، تعليق مي‌شوند. كمك اتحاديه اروپا فقط براي دوره زماني 2014 تا 2020 بيش از 4 ميليارد يورو در نظر گرفته شده است. هان همچنين گفت كه از حدود 45/4 ميليارد يورو كه براي دوره زماني 2014 تا 2020 براي تركيه در نظر گرفته شده بود، 3/167 ميليون يورو به اين كشور پرداخت شده است. با اين حال اتريش اعلام كرد كه اين اقدام از لحاظ قانوني اشكال دارد و اگر چنين برنامه‌اي در دستور كار قرار دارد، بايد مذاكرات عضويت تركيه در اتحاديه اروپا كه از سال 2005 آغاز شده است رسما متوقف شود.