زير و بم امضاي تفاهمنامه‌هاي ايران و غول‌هاي نفتي جهان
پس از شكستن سد تحريم‌ها و از بين رفتن موانع از سر راه توسعه ميادين نفتي و گازي ايران، بازار بين‌المللي نفت شاهد امضاي تفاهمنامه‌هاي زيادي بين وزارت نفت و شركت‌هاي بين‌المللي نفتي بزرگ دنيا بود كه براساس اين قراردادها شركت‌هاي خارجي بايد مطالعات خود را روي ميادين مورد نظر انجام مي‌دادند و نتيجه مطالعه خود را بعد از شش ماه به شركت ملي نفت اعلام مي‌كردند. طبق آخرين اظهارات اميرحسين زماني‌نيا، معاون امور بين‌الملل و بازرگاني وزير نفت، وزارت نفت در حال مذاكره ٢٥ قرارداد است كه اگر منجر به عقد قرارداد شود حدود 85 ميليارد دلار ارزش دارد. همچنين به گفته وي وزارت نفت پس از اجراي برجام حدود ١٥ تفاهمنامه در قالب MOU و HOA امضا كرده كه قرار است اين ميزان تا پايان امسال به حدود ٢٥ برسد. ارزش اين تفاهمنامه‌ها حدود ٤٠ ميليارد دلار برآورد شده است كه در صورت منتهي شدن به قرارداد جذب صنعت نفت مي‌شود. موافقتنامه اصولي (HOA) امضا شده براي فاز ١١ پارس جنوبي با شركت‌هاي توتال فرانسه، سي‌ان‌پي‌سي چين و پتروپارس به ارزش حدود ٥ ميليارد دلار، از ديگر تفاهمنامه‌ها جلوتر است.
طرح توسعه فاز 11 پارس جنوبي
يكي از مهم‌ترين توافقنامه‌ها، توافقنامه بين شركت ملي نفت ايران و شركت‌هاي توتال CNPC و پتروپارس براي توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبي بود كه در اواسط آبان ماه امضا شد و طبق آن سهم شركت توتال 1/50 درصد، سهم شركت پتروپارس 9/19 درصد و سهم شركت CNPC به ميزان ۳۰ درصد در قرارداد است و قرار است بعد از امضاي قرارداد و پس از ۴۰ ماه نخستين توليد صورت مي‌گيرد. غلام‌رضا منوچهري، معاون امور توسعه وزير نفت در اين مراسم اعلام كرد مدت قرارداد مذكور ۱۰ يا ۲۰ سال است. مدت اجراي آن چهار سال پيش‌بيني شده و سه سال بعد از شروع توليد سكوها به مدار توليد مي‌آيند. بازپرداخت هزينه سرمايه ۱۰ سال و بازپرداخت پاداش در طول ۲۰ سال است. اگر پيمانكار تاخير داشته باشد به پاداشش ضربه مي‌خورد
مطالعه ميدان نفتي چنگوله
از ديگر تفاهمنامه‌هايي كه در آبان ماه سال 1395 به امضا رسيد، امضاي يادداشت تفاهم (MOU) بين شركت ملي نفت ايران و شركت نروژي دياناو (DNO) بود كه بر مبناي آن، مطالعه ميدان نفتي چنگوله در دستور كار اين شركت نروژي قرار گرفت. منوچهري در مراسم امضاي اين تفاهمنامه به اشتراكات ساختاري ميدانهاي نفتي چنگوله و آذر در غرب كشور اشاره و ابراز اميدواري كرد كه دياناو نتايج مطالعات خود را ظرف مدت شش ماه ارايه دهد.
حدود يك ماه بعد از امضاي يادداشت تفاهم بين ايران و نروژ براي توسعه ميدان نفتي چنگوله، مراسم اجراي تفاهمنامه بين شركت ملي نفت ايران و شركت شل براي مطالعه توسعه ميادين آزادگان جنوبي، يادآوران و ميدان گازي كيش برگزار شد كه گفته مي‌شد اين تفاهمنامه احتمالا در حدود ۱۰ تا ۱۲ ميليارد دلار ارزش خواهد داشت.
امضاي 12 تفاهمنامه با شركت‌هاي خارجي
منوچهري در اواسط زمستان از امضاي 12 تفاهمنامه با شركت‌هاي خارجي در صنعت نفت خبر داد و گفت: تاكنون شركت ملي نفت ايران براي توسعه ميادين نفت و گاز با 12 شركت بين‌المللي همچون شل انگليس، توتال فرانسه، اينپكس ژاپن، گازپروم نفت روسيه و... تفاهمنامه مطالعاتي و همكاري امضا كرده است. پيش‌بيني مي‌شود به زودي 10 تا 12 تفاهمنامه همكاري با ساير شركت‌هاي بزرگ بين‌المللي در بخش بالادستي صنعت نفت امضا شود.
پيشنهاد پرتامينا
در اواسط اسفند سال 1395 معاون مديرعامل شركت ملي نفت ايران در امور توسعه و مهندسي اعلام كرد: شركت پرتاميناي اندونزي پس از امضاي يادداشت تفاهم و دريافت اطلاعات از شركت ملي مناطق نفتخيز جنوب پس از ٦ ماه مطالعات خوبي روي ميدانهاي آب تيمور و منصوري داشته‌اند و طرح جامع توسعه اوليه (Pre-MDP) خود را در قالب دو كتاب ارايه دادهاند.
به گفته وي بر پايه مطالعات و طرح جامع توسعه اوليه پرتامينا، شمار چاهها در ميدان منصوري از رقم كنوني ٨١ حلقه بايد به ٣٦٥ حلقه برسد و ضريب بازيافت نيز از رقم كنوني 35/2 درصد مي‌تواند تا ١٤ درصد افزايش يابد و اين شركت بر اساس اين طرح اعلام كرده كه قادر است توليد روزانه نفت را از رقم كنوني ٦٥ هزار بشكه به ٣٦٥ هزار بشكه برساند. البته تا پايان زمان قرارداد ارقام متفاوت خواهد بود. پرتامينا بر اساس مطالعات خود استفاده از پمپهاي درون چاهي، تزريق آب و روش‌هايي مانند شكافت اسيدي را در توسعه ميدانهاي منصوري و آب تيمور پيشنهاد داده است.
منوچهري گفت: بر پايه مطالعات و طرح جامع توسعه اوليه پرتامينا، شمار چاهها در ميدان آب تيمور از ٥٠ حلقه كنوني به ٢٥٧ حلقه افزايش خواهد يافت و در طول قرارداد توليد كل را كه تاكنون ٣٣٤ ميليون بشكه بوده است به يك ميليارد و ٦٩٦ ميليون بشكه مي‌رساند؛ ضريب بازيافت هم از رقم كنوني 27/2 درصد به ١٢ درصد خواهد رسيد. قرار است ظرفيت توليد نفت در ميدان آب تيمور به حدود ٣٠٠ هزار بشكه در روز برسد. اين ارزيابي اقتصادي و فني پرتامينا از جمله پيشنهادهاي سرمايهگذاري و هزينه بهره‌برداري درباره ميدانهاي نفتي آب تيمور و منصوري، از سوي شركت ملي نفت ايران بررسي و با پيشنهادهاي مطالعاتي ديگر شركتها مقايسه و ارزيابي خواهد شد.
آخرين اخبار از نتايج امضاي تفاهمنامه‌ها
در نهايت علي كاردر، مديرعامل شركت ملي نفت ايران در آخرين اظهارات خود در سالي كه گذشت در مورد آخرين اخبار از نتايج امضاي تفاهمنامه‌ها توضيح داد مطالعات فني شركت‌هاي «پترومينا» اندونزي و «لوك اويل» روسيه براي ميدان نفتي آب تيمور، شركت‌هاي «اينپكس» ژاپن و «توتال» فرانسه براي ميدان نفتي آزادگان جنوبي و شركت «وينترسهل» آلمان را براي ميدان نفتي بندكرخه دريافت كرده‌ايم. همچنين شركت «توتال» مطالعه فاز ١١ ميدان گازي پارس جنوبي را تحويل داده است.