تلاش براي نجات تنها برنامه سينمايي تلويزيون

تغيير سه تيم در مدت عمر پنج‌ساله برنامه «هفت» كافي است تا اين برنامه عنوان شكست‌خورده‌ترين برنامه تركيبي سال‌هاي اخير تلويزيون را به خود اختصاص دهد. حالا در آستانه برنامه‌ريزي براي ساخت سري جديد اين برنامه، علي‌اصغر پورمحمدي، مدير شبكه سه سيما از حذف مسعود فراستي و جايگزيني حسن حسيني به عنوان منتقد ثابت اين برنامه خبر داد. البته پورمحمدي در اعلام نام منتقد تازه مرتكب اشتباه شد و در بازديد از پشت صحنه سريال «پنچري» از سيدمحمد حسيني مجري سابق تلويزيون در اين برنامه نام برده است اما طبيعي است منظور پورمحمدي پژوهشگر و منتقد سينماست كه در آخرين دوره برنامه «هفت» با تيم بهروز افخمي در بخش تحليل فيلم‌هايي از سينماي دنيا همكاري مي‌كرد: «اين برنامه قرار است سه مجري براي نقد، گفت‌وگو و اخبار و رويدادها داشته باشد كه از ميان آنها آقاي حسيني كه پيش از اين هم در برنامه «هفت» به عنوان منتقد ثابت به جاي آقاي فراستي حضور دارد، مطرح است؛ البته ممكن است مسعود فراستي هم گاهي اوقات در برنامه حضور داشته باشد. »
همچنين به گفته مدير شبكه سه سيما در سري جديد برنامه هفت، سه مجري بخش‌هاي مختلف را اجرا مي‌كنند: «مجري «هفت» هنوز مشخص نشده است و در حال حاضر جلساتي با آقاي ميرباقري براي مذاكرات با افراد گوناگون داشته‌ايم. به هر حال اين برنامه، برنامه مهم و حساسي است. هدف از برنامه «هفت» كمك به پيشرفت سينماست، اين برنامه مستقل است و به هيچ ارگان و نهادي وابسته نيست و روابط عمومي هيچ موسسه‌اي هم نيست بلكه براي پيشرفت سينماي ايران اين برنامه توليد مي‌شود. »
تاكيد پورمحمدي بر استقلال برنامه «هفت» ناشي از عملكرد آخرين تيم اجرايي اين برنامه است. اتفاقي كه به همت افخمي كارگردان و مجري اين برنامه رقم خورد و با صراحت فراستي بالا گرفت. اما روند شكل‌گيري برنامه «هفت» از ابتدا تا امروز نشان مي‌دهد، تعدد مجري‌ها و حضور آنها در بخش‌هاي مختلف اين برنامه، نمي‌تواند چاره كار باشد. «هفت» نخستين‌بار سال 90 روي آنتن رفت. در روزهاي ابتدايي اين برنامه انتقاد فراواني به عملكرد فريدون جيراني و مسعود فراستي وارد بود اما در ادامه و با گذشت چند ماه، جيراني به واسطه احاطه به موضوعات سينما و بر اساس رعايت اصل بي‌طرفي توانست فصل جديدي را در عملكرد اين برنامه آغاز كند. رويكرد اين كارگردان سينما «هفت» را از برنامه‌اي منفعل به يكي از سرگرمي‌هاي مطلوب سينماگران تبديل كرد و همه اتفاقات در اين برنامه بر مدار انصاف و اعتدال مي‌چرخيد. با اين همه «هفت» با مديريت جيراني برنامه‌اي فاقد خاصيت و جذابيت نبود و همراهي اين كارگردان با فراستي زوج قابل قبولي در سينما را پديد آورد.
در مدت يك سال و چند ماه حضور جيراني در «هفت»، اين امكان براي فراستي فراهم نشد تا به عنوان منتقد ثابت اين برنامه به مخاطبان و اهالي سينما معرفي شود. همين مساله عامل پيش‌برنده‌اي در اثبات وجاهت تيم همراه جيراني بود.
اما «هفت» در اوج محبوبيت و موفقيت، عرصه‌اي براي زياده‌خواهي مديران فرهنگي شد و از خرداد 91 به بعد پروژه تغيير در تيم اجرايي اين برنامه كليد خورد. ابتدا با توقف پخش اين برنامه گزينه‌هاي فراواني براي اجرا و كارگرداني معرفي شدند و در نهايت از ميان افرادي چون نادر طالب‌زاده و محمد خزاعي و... به انتخاب محمود گبرلو با سابقه نه چندان پر بار اجرايي، رضايت دادند. گبرلو از همان ابتداي امر نتوانست ادبيات فراستي را به درستي كنترل كند و از همين رو، اين منتقد سينما را براي هميشه كنار گذاشت و براي نقد آثار سينمايي از حضور ديگر منتقدان بهره برد. با همه اين محاسن اما گبرلو، نتوانست از روحيه محافظه‌كارانه خود فاصله بگيرد و همين ويژگي او پاشنه آشيل حذف اين منتقد سينما از «هفت» شد.
سرآخر بهروز افخمي با ساز و كار متفاوتي پا به عرصه گذاشت و چهره متفاوتي از اين برنامه نشان داد. چهره‌اي كه صداي فرياد و اعتراض اهالي سينما را درآورد و برنامه‌اي سينمايي را در مقابل سينماگران قرار داد. برخي‌ها با اين گمانه‌زني كه «هفت» از جايي بيرون از صدا و سيما اداره مي‌شود، پاسخي مقطعي براي انتقادات تند و تيز برنامه نسبت به وزارت ارشاد و سازمان سينمايي پيدا كردند. افخمي كه در اجرا و كارگرداني «هفت» با همراهي فراستي تا اندازه زيادي به ايده‌آل‌هاي خود نزديك شده بود، براي زير سوال بردن داوري‌هاي جشنواره سي و پنجم «هفت» و مديريت حجت‌الله ايوبي در سازمان سينمايي، هرآنچه در توان داشت به كار گرفت. او وعده داد در صورت استعفاي ايوبي، خودش هم از اجراي «هفت» كنار مي‌رود، ايوبي استعفا نداده بر كنار شد و جلسه‌اي با حضور مديران شبكه سوم سيما سرنوشت حضور كارگردان فيلم به ياد ماندني «عروس» را روشن كرد. افخمي هم كنار گذاشته شد تا فرضيه تقابل سيما با سينما و تلاش براي بي‌ثبات ماندن اين برنامه سينمايي پررنگ شود.