صداي مستندسازان مقابل خانه سينما درآمد
اعتراض در كوچه سمنان
الهام نداف
«خانه مستندسازان كجاست؟» اين جمله يكي از كليديترين سوالات مستندسازان معترض مقابل خانه سينما بود. همانهايي كه بعد از گذشت ششماه نامهنگاري و رايزني براي زنده كردن انجمني با قدمت 20 سال، بالاخره به اين نتيجه رسيدند اعتراض خود را مقابل خانه سينما علني كنند. ماجرا اما پيچيدهتر از اينهاست. پس از بازگشايي خانه سينما در ابتداي استقرار دولت يازدهم، وزارت ارشاد پيشنهاد ثبت انجمنهاي عضو خانه سينما را در وزارت كار داد. انجمن مستندسازان نيز به تابعيت از ديگر انجمنهاي عضو خانه سينما، تلاش كرد روند قانوني ثبت را سپري كند اما قانون وزارت كار اجازه ثبت انجمني از پيش تاسيس شده را به اعضا نداد و به همين خاطر مستندسازان نيز با انجمن صنفي تازهاي شكل و شمايل قانوني به خود دادند. حالا خانه سينما، انجمن مستندسازان سينماي ايران را با 360 عضو به رسميت نميشناسد و تنها انجمن صنفي كارگري كارگردانهاي سينماي مستند را با 50 عضو كه آنها هم هيات موسس آن هستند تاييد ميكند. با همه اين اتفاقات و با وجود ديدار مستندسازان با محمدمهدي حيدريان، رييس سازمان سينمايي، آنها نتوانستند با هياتمديره خانه سينما به توافق برسند. به همين دليل راه ديگري را براي بيان اعتراض و پس گرفتن تنها اتاقشان در اين خانه انتخاب كردند. همايون اسعديان و مرتضي رزاقكريمي از اعضاي هياتمديره خانه سينما در ميان معترضان حاضر شدند تا شايد مساله با گفتوگو حل شود، اما در ادامه بحث بالا گرفت و طرفين ماجرا به خواسته و تصميمشان پافشاري كردند. « از آقاي ابراهيم مختاري ميخواهم كه راه آقاي جواد شمقدري، رييس اسبق سازمان سينمايي را دنبال نكنند و از همه شما دعوت ميكنم كه به جامعه صنفي مستندسازان بپيونديد.» اين جملههاي اسعديان يكي از دلايل بالا گرفتن اعتراضات بود. مستندسازان از او خواستند دعواي شخصي با مختاري، محقق و پژوهشگر مستند و رييس سابق هياتمديره خانه سينما را به خواسته آنها تعميم ندهد: «اينكه گروهي از مستندسازان ميخواهند براي خانه سينما تعيين تكليف كنند درست نيست، چون هيچ صنفي نميتواند چنين كاري كند و اگر عدهاي حتي تصور ميكنند مسير خانه سينما غلط است ميتوانند با اعضاي صنوف و شوراهاي مركزي صحبت كنند و تقاضاي مجمع عمومي را ارايه كنند. در آن صورت اگر نظر مجمع برگشت و گفت مسير را اشتباه رفته است كه ثبت قانوني در وزارت كار درست نبوده، ميتواند همانند قبل به وزارت ارشاد بازگردد.» اسعديان با اداي احترام به مستندسازان آنها را بخشي از جامعه سينمايي كشور دانست و تاكيد كرد هيچ كس از خانه سينما بيرون نشده است: «به خلاف گفته شده كه از خانه سينما بيرون شدهاند چون مستندسازان در خانه سينما حضور دارند و براي من جالب است كه كساني معترض هستند كه خودشان جزو موسسين انجمن صنفي مستندسازاني كه در وزارت كار ثبت قانوني شد، هستند و هنوز اسامي آنها در آنجا موجود است. اما آنها اكنون نظرشان برگشته و فكر ميكنند بايد اساس
خانه سينما را زير سوال ببرند اما قطعا خانه سينما و هياتمديره صنوف چنين اجازهاي را نميدهد. » بخشي از انتقادات مستندسازان به شيوه عضوگيري انجمن صنفي كارگري است. اين انجمن تنها مستندسازان تهراني را دربرمي گيرد و اين در حالي است كه مستندسازان شهرستاني براي تشكيل صنف بايد در شهر خودشان مراحل قانوني را سپري كنند. اين مساله اما از سوي عضو هياتمديره خانه سينما، نقطه قوت است: «30 سال در ايران عادت به هياتي كار كردن وجود داشته و تشكلي كه پيش از اين نامگذاري شده، شكل ديگري داشته و الان براي اصولي كردن فعاليتها اقدامات ثبت انجام ميشود. ضمن اينكه در شهرستانها هم فعالان ميتوانند انجمنهايي تشكيل داده و به كانونهاي خود بپيوندند. » حضور پليس در ميان معترضان از جمله نكات قابل توجهي بود كه هيچ يك از طرفين آن اطلاعرساني به نيروي انتظامي را گردن نگرفتند. در نهايت معترضان كه حتي به گفتوگو داخل خانه سينما هم رضايت ندادند، كوچه سمنان را ترك كردند و وعده دادند در صورت بيتوجهي به اين اعتراضات در ادامه مقابل وزارت ارشاد و مجلس شوراي اسلامي تجمع ميكنند.