آيا در برابر شايعه آماده‌ايد؟
جلال سميعي
۱- شايعات درباره ورشكستگي يك موسسه مالي و اعتباري، كه زماني داشت به بانك شدن هم مي‌رسيد، كم‌كم از آدم‌هاي مختلف شنيده مي‌شود؛ شايعه وقتي فراگير مي‌شود، كه ببيني افرادي كه مدل و كانال‌هاي مصرف رسانه‌شان با هم بسيار متفاوت است، دارند آن را بازنشر مي‌كنند؛ رسانه شايعه در همه ادوار تاريخي رسانه مهمي بوده است و هميشه به دليل همين قدرت ذاتي، خودش را با ابزارهاي جديد سازگار كرده.
۲- واقعيت چيست؟ بگذاريد خيال‌تان را راحت كنم كه دست‌كم تا مدت معيني از نشت و فراگيري سرطاني يك شايعه، مجالي براي تبيين و تبليغ واقعيت نيست؛ رسانه شايعه اگر قدرت و حوزه نفوذ كافي پيدا كند، خودش به يك واقعيت تبديل مي‌شود؛ وقتي عكس‌ها از تجمع مشتريان يك سازمان در جلوي دفترها يا شعباتش بازنشر مي‌شوند، وقتي سكوت و تكذيب نمي‌تواند در برابر شايعه كار جدي‌اي از پيش ببرد، ديگر واقعيت همان است كه همگان نقل مي‌كنند! ابزار رسانه، همان‌طور كه مي‌تواند شما را ناگهان مشهور و برنده و قدرتمند كند، چاقوي دولبه‌اي ست كه هر لحظه ممكن است عليه خودتان عمل كند. اگر سازمان يا برند شما نتواند تا يك مهلت عموما مشخص، ابتكار عمل را در خبررساني و تصحيح يك بمب خبري به دست بگيرد، آوار شايعه بر سر شما هم خراب خواهد شد.
۳- حضور رسمي و موثر در فضاي رسانه‌اي، دقيقا در روزهاي بحراني محك مي‌خورد؛ وقتي يك بحران خبري يا روابط‌عمومي براي سازمان يا برند پيش مي‌آيد، يكي از مهم‌ترين عناصر تعيين‌كننده در نبرد رسانه‌اي با پيام‌هاي مخرب، اين است كه سازمان چقدر در فضاي عمومي رسانه‌اي و كانال‌هايي كه مخاطبان اصلي‌اش در جامعه هدف دنبال مي‌كنند، واقعا حضور دارد. اين حضور بستگي دارد به اينكه چقدر سايت‌ها و اكانت‌هاي رسمي شما در فضاي رسانه‌اي آنلاين و آفلاين ثبت و شناخته‌شده باشند؛ وابسته است به اينكه تا پيش از پيدايش بحران، چقدر مخاطبان شما اساسا از رسانه‌هاي شما و فعالي خبري‌تان آگاهي و تجربه‌اي داشته‌اند؛ اصولا چقدر در جريان بوده‌ايد كه آيا جريان يا افرادي خارج از مجموعه و اطلاع شما، به نام شما پيام‌رساني كرده‌اند يا نه.
۴- شايعه هر روز خودش را به‌روزرساني مي‌كند و ابزارهاي جديد را با يك بازي برد - برد به خدمت مي‌گيرد؛ اگر روزگاري فكس تكذيبيه يا نشست خبري اضطراري با رفقا مي‌توانست جريان خبري را تغيير بدهد، امروزه با تغيير تعريف روابط‌عمومي و مدل مصرف رسانه، بايد در برابر بحران خبري و بحران هويت شفاهي برند و سازمان، مسلح‌تر و آماده‌تر بود؛ فراموش نكنيد كه اگر شايعه از نظام ارتباطي و استراتژي محتوايي و پيام‌رساني شما براي مخاطب‌تان قوي‌تر باشد، واقعيت را همان شايعه تعريف و تثبيت خواهد كرد. آيا رسانه‌هاي خود را ساخته‌ايد؟ آيا مخاطبان خود را به اندازه كافي مي‌شناسيد؟ آيا رقباي شما رسانه‌هاي قوي‌تري ندارند؟ هرچه زودتر استراتژي محتوا و رسانه سازمان و برند خودتان را بررسي كنيد.