ثبت شيوه نمايش متفاوت در كارنامه كاري حسين پارسايي
«اوليور توييست» را موزيكال ببينيد
بابك احمدي
مخاطب تئاتر ايران در سه دهه گذشته كمتر تجربه تماشاي نمايش موزيكال را از سرگذرانده است. اصولا امور به گونهاي پيش رفته كه نتوانستيم تماشاگر وطني را با انواع مختلف هنر نمايش و اجرا آشنا كنيم و اين كمبود بيشتر به اين ميماند كه مردم فيلمهاي سينمايي ژانر نوآر يا علمي - تخيلي را برابر با كل عظيمي به نام سينما در نظر بگيرند. گرچه همين چند روز قبل خبر رسيد كه پري صابري قصد دارد نمايش «شمس پرنده» را نيمه دوم سال در كاخ سعدآباد اجرا كند اما نكته اينجاست كه مخاطبان اين نمايش از جنس ديگري هستند و در جريان سه دهه گذشته نسلي متولد شده و باليده كه حالا به نوع ديگري از نمايشهاي موزيكال علاقه دارد. بهويژه كه دسترسي آزاد به اطلاعات و فضاي مجازي امكاني به وجود آورده تا با نمونههاي غربي اين شيوه نمايش بيشتر آشنا شود و به عنوان نمونه ميداند چگونه داستانها و رمانهاي پرفروش و شناخته شده جوانان و نوجوان در اروپا و امريكا روي صحنه جان ميگيرند. نمايشهايي مانند «چارلي و كارخانه شكلاتسازي» همين روزها در تئاتر برادوي امريكا روي صحنه است يا پيش از اين نمايشهايي مانند «هري پاتر»، «اسب تروآ» با موضوع تاريخي كه همه با آن آشنا هستند، «شير شاه» و «علاءالدين» رنگ صحنه را به خود ديدهاند كه تنها چند نمونه از صدها نمايش موزيكالي به شمار ميروند كه سالانه در سالنهاي تئاتري امريكا از مخاطبان ميزباني ميكنند. در ايران اما اجراي مستمر نمايشهاي موزيكال به فعاليتهاي گروه تئاتر آران و بهروز غريبپور در تالار فردوسي بنياد رودكي محدود ميشود. گرچه كلاس كاري اين گروه ايراني با عروسكهاي ماريونت و بازيدهندگان خبره در درجهاي متفاوت قرار ميگيرد. اين تفاوت آنجا پررنگتر است كه به تجربههاي گذشته گروه مثل «مكبث»، «عاشورا»، «رستم و سهراب»، «حافظ» و حالا اپراي عروسكي «خيام» كه با صدور مجوزهاي لازم اجراي آن از 25 تيرماه در اين تالار آغاز ميشود، توجه كنيم. اما جريان تئاتر موزيكال جهان در زمينههاي متنوع و نه تنها عروسكي، بهواسطه پوشش گسترده تماشاگران و گردش مالي زياد پيشرفتهاي چشمگيري در زمينه طراحي نور، صدا، لباس، گريم و بهويژه طراحي صحنه به دست آورده است. به هرحال اين روزها فضاي مجازي امكاني فراهم آورده كه رسانهها به سرعت در جريان پروژههاي گروههاي تئاتري قرار بگيرند و حالا با استناد به انتشار فراخوان جذب بازيگران جوان و نوجوان براي اجراي نمايش موزيكال «اوليور توييست» در تالار وحدت ظاهرا امسال بايد به انتظار تماشاي اجراي موزيكال شاهكار چارلز ديكنز باشيم. سال 93 بود كه در خبرها آمد حسين پارسايي قصد دارد نمايش موزيكال اوليور توييست را در تالار وحدت اجرا كند اما با وجود آغاز پيش توليد كار به سرانجام روشن نرسيد. با توجه به فراخوان منتشر شده هنرپيشههاي سرشناس تئاتر در اين نمايش به ايفاي نقش ميپردازند و نكته جالب حضور بازيگران كودك و نوجوان مسلط به موسيقي در اين پروژه است. بازيگران بزرگسال بايد به حركات فرم آشنايي داشته باشند و به احتمال خيلي زياد برمبناي تجربههاي خارجي بايد گروه موسيقي زنده اين جمع را در طول اجرا همراهي كند. پارسايي پيش از اين در مقام كارگردان نمايشهايي نظير «قصيده بلند باران»، «بانوي آب و آينه»، «خواهرانه به وقت خيزران» و «اين فصل را با من بخوان» آثاري را روي صحنه داشته است. پارسايي در گذشته «سردار مهر و ماه» و «خواهرانه به وقت خيزران» را با مضامين مذهبي در تالار وحدت به صحنه برده و حالا قرار است تجربه متفاوتي را به نمايش بگذارد. با توجه به جزييات بيرون آمده از تجربه جديد به نظر ميرسد پروژه «اوليور توييست» از جذابيتهاي تماشاگرپسندي برخوردار باشد. فقط ميماند اينكه در نهايت تمرينهاي گروه از چه زماني آغاز ميشود و هزينههاي پروژه چگونه تامين خواهد شد.