منفي شدن تراز تجاري كشور در چهار ماهه نخست امسال
گمرك بعد از ۴ ماه جزييات تجارت خارجي را منتشر كرد كه طبق اين آمار، تراز تجاري كشور در مقايسه با سال گذشته 4/4 ميليارد دلار كاهش يافته است كه خودرو و قطعات منفصله توليد خودرو در صدر كالاهاي وارداتي كشور قرار دارند. طبق آمار گمرك جمهوري اسلامي از تجارت خارجي ايران در 4 ماه ابتدايي سال جاري ميزان صادرات كالاهاي غيرنفتي با احتساب ميعانات گازي با 5/9 درصد كاهش به 5/13 ميليارد دلار رسيده است. همچنين ميزان واردات كشور در اين مدت با افزايش 24 درصدي به 8/15 ميليارد دلار رسيده است. در جدول زير آمار مقايسهاي ميزان صادرات و واردات كشور در 4 ماه نخست سال 1396 نشان داده شده است. آمار تجارت خارجي در 4 ماه ابتدايي سال جاري نشان از افزايش چشمگير واردات و كاهش صادرات كشور دارد؛ به اين ترتيب ميزان تراز تجاري كشور در اين مدت منفي 3/2 ميليارد دلار بوده است كه نشان از كاهش 4/4 ميليارد دلاري تراز تجاري 4 ماهه در مقايسه با سال گذشته دارد. در زمينه آمار تفكيكي بخشهاي صادراتي، از صادرات 5/13 ميليارد دلاري در چهار ماه ابتدايي سال جاري 3/2 ميليارد دلار سهم صادرات ميعانات گازي، 7/4 ميليارد دلار سهم محصولات پتروشيمي و 5/6 ميليارد دلار سهم ساير كالاها بوده است. در جدول زير آمار صادرات كشور در 4 ماه ابتدايي سال جاري به تفكيك بخشهاي صادراتي نشان داده شده است. همانطور كه از جدول بالا مشخص است ميزان صادرات ميعانات گازي چه از نظر وزني و چه از نظر قيمت دلاري با كاهش همراه بوده است. صادرات ميعانات گازي در مقايسه با سال گذشته از نظر وزني 7/2درصد و از نظر قيمت دلاري 2/4 درصد كاهش يافته است. همچنين ميزان صادرات محصولات پتروشيمي نيز از نظر وزني 7/3 درصد و از نظر قيمت دلاري 7/3 درصد كاهش يافته است. آن طور كه سايت خبري عيار خبر ميدهد در بخش ساير كالاها نيز ميزان صادرات به مراتب بيشتر از دو بخش ديگر كاهش يافته است. ميزان صادرات سايركالاها از نظر وزني 16درصد و از نظر قيمت دلاري 15درصد افزايش يافته است. بهطور كلي در بخش صادرات كالا در تمامي بخشها ميزان صادرات كشور در 4 ماه ابتدايي سال جاري كاهش يافته است. همچنين مقاصد اصلي ميعانات گازي صادراتي ايران در 4 ماه ابتدايي سال جاري كشورهاي كره جنوبي، امارات، ژاپن و هند بودهاند. در جداول زير مقاصد صادراتي ميعانات گازي ايران در 4 ماه ابتدايي سال جاري نشان داده شده است.
كالاهاي عمده صادراتي
چنانچه تقسيمبندي تعرفههاي 8 رقمي، كه كالاها را به كوچكترين دستهها تفكيك ميكند در نظر بگيريم، در 4 ماه ابتدايي سال جاري، «ميعانات گازي» با 2315 ميليون دلار، «ساير روغنهاي سبك و فرآوردهها به جز بنزين» با 512 ميليون دلار، «پلي اتيلن گريد فيلم با چگالي كمتر از 94 درصد» با 485 ميليون دلار، «پروپان مايع شده» با 446 ميليون دلار و «متانول» با 426 ميليون دلار در بين كالاهاي صادراتي غيرنفتي رتبههاي اول تا پنجم را داشتهاند. در جدول زير 10 كالاي اول در صادرات غير نفتي ايران در 4 ماه ابتدايي سال 1396 نشان داده شده است.
در تقسيمبندي كليتر محصولات عمده صادراتي نيز «ميعانات گازي» با 2315 ميليون دلار، «انواع پلي اتيلن» با 1113 ميليون دلار، «گازهاي نفتي مايعشده» با 1067 ميليون دلار، «فرآوردههاي با حداقل 70 درصد نفت و روغنهاي نفتي» با 719 ميليون دلار و «منو و پلي الكلهاي اشباع شده» با 702 ميليون دلار در صدر كالاهاي صادراتي قرار دارند. در جدول زير تقسيمبندي كليتر محصولات صادراتي در 4 ماه ابتدايي سال 1396 نشان داده شده است. همانطور كه در جداول بالا مشخص است طبق روال معمول عمده محصولات صادراتي «غير نفتي» ايران را محصولات با فرآوري بسيار كم پالايشگاهي و پتروشيمي تشكيل دادهاند و محصولات با ارزش افزوده جايگاه چنداني در صادرات كشور ندارند.