تيلرسون در خصوص ديدار خود با لاوروف به خبرنگاران توضيح داد
تلاش براي احياي يك رابطه
ميثم سليماني
پس از ديدار روز يكشنبه ركس تيلرسون، وزير خارجه امريكا و سرگئي لاوروف، وزيرخارجه روسيه در مانيل فيليپين حواشي آن كماكان پا برجاست. هرچند پس از اين نشست طرف امريكايي هيچ موضعگيري روشن و مشخصي انجام نداد، اما در طرف مقابل سرگئي لاوروف تمام تلاش خود را به كار بست تا نشان دهد جلسه دوجانبه نتيجهبخش بوده و راهي را براي ادامه گفتوگوها ميان دو طرف گشوده است. در طرف مقابل نيز روز گذشته ركس تيلرسون در يك نشست خبري در محل سفارت امريكا در مانيل شرايط گفتوگو ميان دو طرف را تشريح كرد. تيلرسون گفت: واشنگتن و روسيه ميتوانند راهي براي كاهش تنش پيدا كنند. او در خصوص دخالت روسيه در انتخابات امريكا گفت كه اين نوع رابطه تنشآلود براي دو كشور مفيد نخواهد بود. تيلرسون همچنين گفت كه روسيه ابراز تمايل كرده تا مذاكره را در مورد بحران اوكراين كه از سال 2015 به حالت تعليق در آمده از سر بگيرد. در حال حاضرآتشبس بين نيروهاي كييف و جداييطلبان مورد حمايت روسيه در بخش شرقي كشور برقرار شده است كه شرايط نامعلومي را پيش روي اين كشور قرار داده زيرا شرايط حاكم بر اوكراين را به نوعي ميتوان يك آتش زير خاكستر دانست. تيلرسون به خبرنگاران گفت: ما بايد مكانهايي كه ميتوانيم با هم كار كنيم را پيدا كنيم و در مكانهايي كه با هم اختلافاتي داريم به دنبال راههايي در راستاي رسيدگي به آنها باشيم. ميان تيلرسون و لاوروف كه در حاشيه نشست سازمان همكاري آسه آن با يكديگر ملاقات كردند همچنين در خصوص اقدامات تلافيجويانه مسكو در مورد تحريمهاي جديد ايالات متحده گفتوگو شده است. اين جلسه نخستين نشست دوجانبه طرفين پس از تصويب تحريمهاي جديد امريكا عليه روسيه بود. هرچند دونالد ترامپ بهشدت از آن ناراضي بود اما روسيه نسبت به آن اعتراض كرد و روسيه تحريمهاي جديد را يك جنگ تمام عيار دانست، اما ترامپ از آن به عنوان اميدي براي پيوندهاي ميان دو كشور ياد كرد. اين لايحه موجب شده است كه مسكو در اقدامي تلافيجويانه اعلام كند كه امريكا بايد 755 تن از كاركنان خود را اخراج و دو ملك مربوط به ماموريتهاي ديپلماتيك اين كشور در روسيه را تخليه كند. ضربهاي جدي به روابط ايالات متحده و روسيه كه اميدواري فراواني وجود داشت كه ترامپ و ولاديمير پوتين بتوانند اين روابط را گرمتر از گذشته كنند. كشورهاي اروپايي نيز بهشدت تحريمهاي يكجانبه امريكا را مورد انتقاد قرار دادهاند، آلمان اعلام كرده است كه اين قانون قوانين بينالمللي و اتحاديه اروپا را نقض ميكنند و هشدار ميدهند كه بر اقتصاد آنها تاثير منفي خواهد گذاشت، زيرا اين تحريمها چندين پروژه كليدي توليد انرژي در اروپا را مختل خواهد كرد.
سرگئي ريابكوف، معاون وزيرخارجه روسيه، ماه گذشته تاكيد كرد كه اقدامات تلافي جويانهتري در اين زمينه صورت خواهد گرفت و گفت: اگر ايالات متحده بخواهد بيشتر به سمت وخامت اوضاع برود، ما به آن پاسخ خواهيم داد. با اين وجود تيلرسون در نشست خبري خود اعلام كرد كه با لاوروف در خصوص اخراج كارمندان كنسولي امريكا بحث كرده است. تيلرسون گفت: من به آقاي وزير گفتم كه ما هنوز تصميم نگرفتهايم كه چگونه درخواست روسيه براي حذف پرسنل ديپلماتيك ايالات متحده را به انجام برسانيم. با اين حال تيلرسون تاكيد كرد كه به اين موضوع تا يكم سپتامبر پاسخ خواهد داد و ايالات متحده و روسيه بايد راهي براي همكاري با يكديگر پيدا كنند. وي عنوان داشت كه ما اختلافات خود را داريم، ما بايد براي پيدا كردن راهي براي مقابله با آنها ادامه دهيم. لاوروف روز يكشنبه به تيلرسون در پاسخ به اين موضوع اعلام كرده بود كه در خصوص جزييات اين موضوع اطلاع زيادي در اختيار ندارد. در حال حاضر مهمترين چالش امريكا در روسيه اين است كه 755 ديپلمات امريكايي در روسيه حضور ندارند و اكثرا كارمندان روسي سفارت امريكا هستند و روسيه نيز هنوز چارچوبي در اين خصوص تعيين نكرده است. با اين حال لاوروف روز يكشنبه عنوان كرد كه معتقد است، همكاران او در ايالات متحده آماده هستند تا با مسكو در خصوص مسائل پيچيده با وجود تنشها مذاكراتي را انجام دهند. با اين حال طبق گفته تيلرسون بحث دخالت روسيه در انتخابات رياستجمهوري سال 2016 نيز مطرح شده كه اين كار موجب شده كمك كند طرفين به درك جديتري از اين موضوع دست پيدا كنند، موضوعي كه به روابط دو كشور صدمه وارد كرده است. تيلرسون همچنين در مذاكره خود تاكيد كرده است كه دخالت در انتخابات قطعا يك حادثه جدي است. تيلرسون در اين خصوص تاكيد كرد: ما در مورد اين موضوع روز يكشنبه با وزير لاوروف صحبت كرديم و سعي كرديم به آنها كمك كنيم كه متوجه شوند اين اتفاق تا چه حد جدي بوده و اين موضوع تا چه حد در ارتباط ميان امريكا و مردم امريكا و مردم روسيه تاثيرگذار بوده است. من گفتم كه اين موضوع باعث بياعتمادي جدي ميان دو كشور ما شد و ما فقط بايد راهي براي مقابله با آن پيدا كنيم. لازم به ذكر است كه مسكو همواره تاكيد كرده است كه در انتخابات عمومي سال گذشته ايالات متحده هيچ دخالتي انجام نداده و تمام گزارشهاي چندين سازمان اطلاعاتي امريكايي را رد كرده است. اما تيلرسون گفت كه اين موضوع نبايد به طور مستقيم به روابط ميان دو كشور آسيب وارد كند.
تيلرسون در ادامه افزود اين يك واقعيت است كه ما ميخواهيم با آنها در مناطقي كه امنيت ملي ما با آن درگير است گفتوگو داشته باشيم. اما شاهد عدم اطمينان فوقالعادهاي ميان دو طرف هستيم. گفتني است ايالات متحده ماه گذشته كورت ولكر، نماينده پيشين ايالات متحده در ناتو را به عنوان نماينده ويژه خود در امور اوكراين برگزيد تا ارزيابي جدي را از وضعيت حاكم بر اين منطقه ارايه دهد. واشنگتن اين اختلاف را يك مانع جدي در بهبود روابط بين روسيه و ايالات متحده بيان ميكند. تيلرسون ميگويد: ما فرستاده ويژهاي را براي تعامل با روسيه منصوب كرديم، اما با هماهنگي ساير اعضاي حاضر در اين بحران خواهد بود. وي در ادامه تاكيد كرد كه ما قصد نداريم مذاكرات گذشته را از بين ببريم يا قطع كنيم. طبق گفته روز يكشنبه سرگئي لاوروف، كورت ولكر، نماينده ويژه امريكا در امور اوكراين مذاكراتي را با نماينده ويژه رييسجمهوري روسيه در خصوص بحران اوكراين آغاز ميكند.