بعد از حمايت اصلاح‌طلبان از حسن روحاني در سال 92 بود كه نياز به قاعده‌مند كردن ارتباط نيروهاي ائتلافي احساس شد. شوراي عالي سياستگذاري مولود چنين احساس نيازي در عرصه سياست‌ورزي اصلاح‌طلبانه بود. اگرچه اين جريان وقتي كه رداي سازماندهي در قالب شوراي عالي سياستگذاري را به تن كرد انرژي زيادي براي تجميع طيف‌هاي مختلف اصلاح‌طلب زير يك سقف صرف كرد اما اين تنها كاركرد اين شورا نبود. با اين حال اين نهاد وحدت بخش هنوز در رسيدن به راهكارهاي مناسب براي تجسم بخشيدن به يك ائتلاف نيرومند مشكل دارد. بايد به خاطر داشت كه اگرچه ائتلاف به اذعان بسياري از نيروهاي اصلاح‌طلب بهترين راه اين جريان براي ادامه مسير است اما هر ائتلافي اگر نتواند موجبات رضايت پايگاه اجتماعي پشت سر هر جريان را تامين كند و يك جريان عملا از تصميمات حذف شود، ادامه حيات ائتلاف مشكل خواهد بود. يدالله طاهرنژاد، عضو شوراي مركزي حزب كارگزاران البته معتقد است كه حمايت از روحاني در سال 96 تصميم درستي بود و آقاي روحاني هم در عمل نشان داد كه به مواضع اصلاح‌طلبان نزديك است و به آن اعتقاد دارد. او همچنين بيان مي‌كند كه در دولت يازدهم تلطيف جدي در فضاي كشور از حيث اقتصادي، فرهنگي، سياسي و امنيتي شكل گرفت. فعاليت احزاب تشويق و ترغيب شد؛ خانه احزاب احيا شد؛ تورم افسارگسيخته كنترل شد؛ فضاي بين‌المللي باز شد؛ مناسبات بين‌المللي ترميم شد و اينها دستاوردهاي كمي در يك دوره 4 ساله نيست. همين است كه اين فعال سياسي اصلاح‌طلب معتقد است كه روحاني در 4 سال آينده با وزرايي كه معرفي كرده نيز مي‌تواند به مطالبات مردم پاسخ دهد.
• ارزيابي شما از كابينه دوازدهم چيست؟ آيا وزراي پيشنهادي قابليت و توان تحقق اهداف و برنامه‌هاي روحاني را دارد؟
اگر آقاي روحاني اراده كافي براي عملياتي كردن وعده‌هايش داشته باشد و موانع جدي مقابلش نباشد با همين كابينه هم مي‌تواند به مطالبات مردم پاسخ دهد. اگر هم‌زماني عضوي از كابينه كارآمدي لازم را نداشته باشد، آقاي روحاني مي‌تواند كابينه را ترميم كند. در مجموع مي‌توان گفت كه در اين كابينه عمدتا افراد مجربي حضور دارند. افرادي كه امتحان پس داده هستند. تعداد قليلي در بين اعضاي كابينه هستند كه كمتر شناخته شده‌اند. البته آنها نيز سابقه موثر اجرايي دارند. من اميدوار هستم كه شخص آقاي روحاني از تمام ظرفيت و توانش براي تحقق برنامه‌ها و اهدافش استفاده كند و كابينه را به دنبال خود بكشد. اگر اين اتفاق بيفتد مي‌توانيم اميدوار باشيم كه آقاي روحاني انتظار جامعه‌اي كه به او اعتماد كرده را برآورده كند.
• به نظر شما در چينش اين كابينه چقدر راي و نظر 24 ميليون راي‌دهنده به روحاني بروز و ظهور داشته است؟
در جامعه غير متشكل كه احزاب با گستره ملي و با ظرفيت كافي وجود ندارند، اينكه ادعا كنيم آقاي روحاني نظر همه مخاطبانش را تامين كرده شايد ادعاي درستي نباشد. به نظر مي‌رسد آقاي روحاني در چيدن كابينه با خيلي‌ها مشورت كرده است. البته ناگفته نماند كه ملاحظات و معذوراتي هم داشته است. تلاشش بر اين بوده كه كابينه‌اي كم حاشيه و با تجربه اجرايي موثر سر كار بياورد. البته قيد سن هم وجود داشت. تلاش داشت كه ميانگين سن كابينه همچون كابينه قبلي نباشد. بنابراين مجبور شد افرادي را وارد دولت كند كه سن كمي داشته باشند تا بتواند معدل سن كابينه را پايين بياورد. آقاي روحاني در چينش كابينه چنين معذوراتي داشته است.
در سال 92 اصلاح‌طلبان تصميم گرفتند كه از آقاي روحاني حمايت كنند و اين تبديل به ائتلافي شد كه در سال 96 هم ادامه پيدا كرد. اين ائتلاف بعد از پيروزي چه سرنوشتي پيدا كرد؟ اساسا آيا اصلاح‌طلبان در قامت جرياني كه در پيروزي روحاني موثر بود، توانست بعد از قدرت نيز نقش موثري داشته باشد؟آيا اصلاح‌طلبان توانستند تفكرات خود را كه با آن از مردم راي گرفتند در جامعه پياده كنند؟
اصلاح‌طلبان در سال 92 تصميمي منطقي گرفتند. حمايت از آقاي روحاني تصميم بسيار درستي بود. آقاي روحاني هم در عمل نشان داد كه به مواضع اصلاح‌طلبان نزديك است و به آن اعتقاد دارد. آقاي روحاني فضاي كشور را تغيير داد. تلطيف جدي در فضاي كشور از حيث اقتصادي، فرهنگي، سياسي و امنيتي شكل گرفت. فعاليت احزاب تشويق و ترغيب شد؛ خانه احزاب احيا شد؛ تورم افسار گسيخته كنترل شد؛ فضاي بين‌المللي باز شد؛ مناسبات بين‌المللي ترميم شد و اينها دستاوردهاي كمي در يك دوره 4 ساله نيست. انصافا بايد از عملكرد آقاي روحاني در دوره اول رياست‌جمهوري‌اش سپاسگزار بود. در مورد دولت دوازدهم و كابينه هم زود است كه قضاوت كنيم. اين مساله به شخص آقاي روحاني بر مي‌گردد. اگر آقاي روحاني اراده جدي براي پاسخگويي به انتظارات كساني كه به او اعتماد كردند، داشته باشد با همين كابينه هم مي‌تواند به اهدافش دست پيدا كند. سوابق بعد از پيروزي انقلاب اسلامي نشان داده كه رييس‌جمهور اگر اراده كافي و قوي براي پيشرفت كشور داشته باشد، كابينه مانع او نيست.
انتقادي كه از فعالان اصلاح‌طلب در دولت يازدهم شنيديم، اين بود كه استانداران و فرمانداران در شهرها و شهرستان‌ها با آقاي روحاني همسو نيستند و اين تاثير منفي بر پايگاه اجتماعي اصلاح‌طلب گذاشته است. در مجموع نقدهاي بسياري از زبان اصلاح‌طلبان نسبت به وزير كشور شنيديم. آيا نقدهاي اصلاح‌طلبان در اين زمينه در چينش كابينه دوازدهم موثر واقع شد؟
البته وزير كشور در تغيير استانداران و فرمانداران بسيط اليد نبود. دو سال اول وزارت آقاي رحماني فضلي با مجلسي بود كه با دولت همراه نبوده است. تغيير مقامات سياسي استان‌ها و شهرستان‌ها حتما بايد با هماهنگي نمايندگان مجلس صورت مي‌گرفت. طبيعي است كه آقاي رحماني فضلي نتواند افرادي كاملا همراه با دولت را از سد نمايندگان مجلس عبور دهد. وقتي هم كه مجلس تغيير پيدا كرد، فرصت كافي براي اين تغييرات گسترده نبود. اگرچه شخص آقاي رحماني‌فضلي هم هيچگاه ادعا نداشت كه يك اصلاح‌طلب تام و تمام است و نيت و قصدش نيز روي كار آوردن اصلاح‌طلبان باشد و در برابرش مقاومت صورت گرفته باشد. آقاي رحماني‌فضلي با آقاي رييس‌جمهور همراه بوده و به هر حال آقاي روحاني از عملكرد او راضي است و همين رضايت باعث شد كه مجددا او را به كابينه دعوت كند. البته آقاي رحماني فضلي در خيلي از حوزه‌ها كارنامه موفقي داشت.
قاعده‌مند نبودن ائتلاف‌هايي كه اصلاح‌طلبان با طيف معتدل صورت دادند و سعي در گسترش دامنه آن نيز دارند، چه دردسرهايي را براي جريان اصلاحات به وجود آورده يا مي‌تواند به وجود بياورد؟
من اعتقاد ندارم كه قاعده‌مند نيست. رفتار نسبتا مناسبي شكل گرفت و همه اصلاح‌طلبان كشور حول محور شوراي عالي سياستگذاري سازمان پيدا كردند. الان در سراسر كشور اين سازمان فعال است. اگرچه اشكالاتي به نحوه شكل‌گيري و عملكرد اين ساختار وجود دارد اما اين ساختار كارآمدي خود را تا حدي در انتخابات رياست‌جمهوري دوازدهم، شوراي شهر پنجم و مجلس دهم نشان داده است. الان هم كميته‌هايي مامور آسيب‌شناسي و اصلاح اين ساختار شده‌اند. اميدواريم در آينده اين ساختار كارآمد‌تر بتواند نقش‌آفريني كند.
از اين لحاظ كه آقاي عارف بارها در صحبت‌هايش اشاره كرده كه افرادي بودند كه با شوراي عالي سياستگذاري همراه شدند و با ليست اميد روي كار آمدند اما بعد از ورود به مجلس اين شراكت از بين رفت. نبودن قاعده در ائتلاف چنين جايي خودش را نشان نمي‌دهد؟ارزيابي شما چيست؟
«به شخصي گفتند كه پدرت از گرسنگي مرد؛ گفت داشت و نخورد؟» آقاي عارف در انتخابات مجلس دهم كانديدا به اندازه كافي در عرصه اصلاح‌طلبي كشور برايش مانده بود كه حق انتخاب داشته باشد؟ به هر حال از بين آنهايي كه مانده بودند، خيرالموجودين را در ليست گذاشتند. آنها هم كه نه خودشان مدعي اصلاح‌طلبي بودند و نه شوراي عالي سياستگذاري اعتقاد به اصلاح‌طلبي‌شان داشت. به ناچار در حوزه‌هاي انتخابيه‌اي كه ديگر فردي باقي نمانده بود، از بين افراد باقي مانده دست به انتخاب زدند.
در مورد ائتلاف اصلاح‌طلبان با آقاي روحاني نيز چنين حالتي وجود داشت؟
خير؛ در مورد آقاي روحاني وضعيت به اين صورت نبود. آقاي روحاني رقيب اصلاح‌طلب هم داشت كه آقاي هاشمي‌طبا بود ولي شوراي عالي سياستگذاري اصلاح‌طلبان با ديد باز به استقبال حمايت از آقاي روحاني رفت. چون از عملكرد او در دولت يازدهم راضي بود.