بخشنامه هشت‌بندي الزامات سود بانكي
بانك مركزي در بخشنامه‌اي به شبكه بانكي، تدابير هشت‌گانه‌اي را با تاكيد بر اجتناب از رقابت‌هاي ناموجه بين بانك‌ها و موسسات اعتباري در جذب سپرده‌ها به شبكه بانكي ابلاغ كرد. بر اساس اين بخشنامه كه از ۱۱ شهريورماه لازم‌الاجراست بانك‌ها و موسسات اعتباري موظفند نرخ سود علي‌الحساب سپرده‌هاي سرمايه‌گذاري مدت‌دار يك ساله حداكثر ۱۵درصد و سپرده‌هاي كوتاه‌مدت را حداكثر ۱۰درصد محاسبه و رعايت كنند. به گزارش روابط عمومي بانك مركزي در اين بخشنامه آمده است كه شبكه بانكي كشور لازم است همچون گذشته و در هماهنگي با سياست‌هاي كلان اقتصادي كشور نسبت به اجراي موثر تدابير زير اقدام كنند:
1- از ابتداي روز شنبه مورخ 11/06/1396 بانك‌ها و موسسات اعتباري موظفند نرخ سود علي‌الحساب سپرده‌هاي سرمايه‌گذاري مدت‌دار يك‌ساله را كه برابر ضوابط اعلامي در بخشنامه شماره ۱۱۶۵۹۵ مورخ 14/04/1395 حداكثر ۱۵ درصد سالانه اعلام شده بود، به‌طور دقيق رعايت كنند. نرخ سود علي‌الحساب مذكور براي سپرده‌هاي كوتاه‌مدت عادي (روزشمار) حداكثر ۱۰درصد سالانه است.
2- برابر موازين بانكداري بدون ربا، نرخ‌هاي سود پرداختي به سپرده‌هاي بانكي به صورت علي‌الحساب بوده و تسويه و پرداخت قطعي آنها صرفا پس از اتمام دوره مالي بانك‌ها و موسسات اعتباري و انجام محاسبات سود قطعي با كسر سودهاي علي‌الحساب پرداختي از آنها الزامي است (موضوع بخشنامه شماره 69383/94 مورخ 20/03/1394)
3- شيوه پرداخت سود به سپرده‌هاي سرمايه‌گذاري مدت‌دار در هر حال بايد به گونه‌اي باشد كه نرخ موثر سود پرداختي در چارچوب مقررات بانكداري بدون ربا، مطابق با بخشنامه شماره ۳۱۴۹۳۱ مورخ 30/10/1394 درخصوص نحوه تعيين نرخ سود علي‌الحساب سپرده‌هاي سرمايه‌گذاري مدت‌دار و اين بخشنامه صورت پذيرد.
4- ارايه هرگونه طرح و محصول براي جذب سپرده توسط بانك‌ها و موسسات اعتباري، منوط به محاسبه و اعلام نرخ موثر سود آن به بانك مركزي (با جزييات كامل) و اخذ تاييديه از اين بانك است.
5- نرخ‌هاي سود علي‌الحساب تعيين شده در اين بخشنامه، ناظر بر قراردادهايي است كه پس از تاريخ صدور اين بخشنامه بين بانك‌ها و موسسات اعتباري و مشتري منعقد مي‌شود. نرخ سود علي‌الحساب مذكور در قراردادهاي منعقده قبلي تا پايان مدت زمان قرارداد كه حداكثر يك سال شمسي خواهد بود، معتبر است. قراردادهاي منعقده با نرخ‌هاي سود علي‌الحساب قبلي به هيچ‌وجه قابل تمديد نيستند و در صورت تمايل مشتري به تمديد قرارداد خود با بانك‌ها و موسسات اعتباري، تمديد آنها صرفا در چارچوب مقررات و نرخ‌هاي سود علي‌الحساب لازم‌الاجرا در زمان تمديد قرارداد امكان‌پذير خواهد بود.
6- نرخ‌هاي سود علي‌الحساب پرداختي به سپرده‌هاي صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري با درآمد ثابت نيز مشمول نرخ سود علي‌الحساب مقرر در اين بخشنامه است.
7- در صورتي كه سپرده‌گذار قبل از پايان مدت قرارداد، اقدام به برداشت يا بستن حساب سرمايه‌گذاري يك ساله خود كنند، نرخ سود علي‌الحساب اينگونه حساب‌ها معادل نرخ سود سپرده سرمايه‌گذاري كوتاه‌مدت عادي (روزشمار) در نظر گرفته خواهد شد. ضمنا جهت برخورداري از سود سپرده، حداقل دوره ماندگاري در حساب‌هاي سپرده‌گذاري كوتاه‌مدت از زمان افتتاح، يك ماه است.
۸- بانك‌ها و موسسات اعتباري مكلفند از اعمال هرگونه روشي كه منجر به افزايش نرخ موثر سود سپرده‌ها شود (از جمله از طريق اتخاذ روش‌هاي مختلف حسابداري و محاسباتي يا اعمال تغييرات نرم‌افزاري در سيستم‌هاي رايانه‌اي و...) به‌طور جد، اجتناب كنند. بديهي است عوامل موثر در اين زمينه اعم از مديران و كاركنان بانك‌ها و موسسات اعتباري و شركت‌هاي نرم‌افزاري طرف قرارداد آنها - حسب مورد- تحت پيگرد قانوني قرار خواهند گرفت؛ ضمن آنكه در صورت احراز مشاركت يا همكاري شركت‌هاي نرم‌افزاري طرف قرارداد با بانك‌ها و موسسات اعتباري در ارتكاب تخلف، شبكه بانكي از ادامه همكاري با شركت‌هاي مذكور منع خواهد شد.