عزم بين‌المللي در مقابل همه‌پرسي كردستان جزم شد
از ميانجيگري تركيه تا تهديد‌هاي العبادي
تركيه بارها به صورت واضح و صريح بدون لكنت زبان اعلام كرده كه با برگزاري همه‌پرسي جدايي كردستان و هدف نهايي آن‌كه جدايي كردستان و تشكيل دولت مستقل كُرد است مخالف است. رجب طيب اردوغان، رييس‌جمهور تركيه اخيرا حتي گفت كه تشكيل دولت كُردها اهانت به مردم كُرد است. وي در يكي از سخنراني‌هاي اخيرش گفت كه برخي از تشكيل دولت كردستان سخن مي‌گويند من اين ماجرا را توهين مي‌دانم زيرا مطمئن هستم كه برادران كُرد من اجازه نخواهند داد كه فرصتي براي ايجاد چنين موجوديتي چه در شمال سوريه و چه در جنوب تركيه ايجاد شود.
ماجراي برگزاري همه‌پرسي كردستان يكي از اصلي‌ترين موضوعات اين روزهاي ديدارهاي ديپلماتيك مسوولان ارشد كشورهاي منطقه با مسوولان امريكايي بوده است. دو هيات از مسوولان امريكايي در خاورميانه به سر مي‌برند اما مسووليت گفت‌وگو درباره ماجراي كردستان بر عهده جيمز متيس، وزير دفاع امريكا گذاشته شده است. او روز سه‌شنبه در ديدار با مسوولان عراقي اعلام كرد كه واشنگتن با تجزيه عراق مخالف است. روزنامه نيويورك تايمز هم گزارش داده كه متيس در ديدار با مسعود بارزاني، رييس منطقه كردستان از او خواسته بود تا برگزاري همه‌پرسي جدايي كردستان عراق را به وقت ديگري موكول كند اما دفتر رياست منطقه كردستان عراق پيش از آن بيانيه‌اي منتشر كرده و گفته بود درخواست براي به تاخير انداختن برگزاري همه‌پرسي كردستان بايد با جايگزين بهتري همراه باشد. يعني اربيل در برابر درخواست‌ها براي عقب‌نشيني از برگزاري همه‌پرسي جدايي كردستان مطالباتي دارد و هدف بارزاني از پافشاري بر برگزاري همه‌پرسي از همان ابتدا هم امتيازگيري از بغداد بوده است.
روزنامه العرب به نقل از يك مسوول ارشد در دفتر نخست‌وزير عراق گزارش داد كه حيدر العبادي، نخست‌وزير عراق در ديداري كه با متيس داشته پيامي از طريق وزير دفاع امريكا به بارزاني داده و تهديد كرده كه در صورت برگزاري همه‌پرسي در كردستان عراق، پاسخ بغداد با اقدامات نظامي و اقتصادي همراه خواهد بود. العبادي به متيس گفته بود كه دولت مركزي در اين فكر است كه اگر كردستان تصميم بگيرد همه‌پرسي را در موعد مقرر برگزار كند، بغداد عليه اين منطقه اقدامات نظامي و اقتصادي در نظر بگيرد و همكاري نظامي با نيروهاي پيشمرگه را به حالت تعليق درآورد. در مقابل هم متيس به العبادي اطمينان خاطر داده كه ديدگاه واشنگتن را به صورت روشن به مسوولان منطقه كردستان عراق انتقال خواهد داد و آنها را از نيت امريكا براي تعليق كمك‌ها به پيشمرگه آگاه خواهد ساخت. برت مكگورك فرستاده ويژه ائتلاف امريكايي ضد داعش نيز درباره برگزاري همه‌پرسي جدايي كردستان عراق گفت كه زمان براي چنين اقدامي مناسب نيست و برگزاري همه‌پرسي در وضعيت فعلي براي مساله مقابله با داعش فاجعه‌بار خواهد بود. در ادامه سفر متيس به خاورميانه او روز چهارشنبه براي ديدار با رجب طيب اردوغان، رييس‌جمهور تركيه وارد اين كشور شد. موضوع اصلي ديدارهاي طرف امريكايي با مسوولان تركيه به ويژه نورالدين جانيكلي، وزير دفاع اين كشور، تسليح حزب اتحاد دموكراتيك سوريه موسوم به پ‌ي‌د كه تركيه آن را تروريستي مي‌داند عنوان شد. منابع آگاه در دفتر رياست‌جمهوري تركيه اعلام كردند كه ديدار متيس و اردوغان يك ساعت و 10 دقيقه به طول انجاميده و طي آن دو طرف بر اهميت حفظ وحدت اراضي سوريه و عراق تاكيد كرده‌اند، كه اين مساله به معناي مخالفت با هرگونه طرحي براي تجزيه اين دو كشور از طريق برپايي دولت كردستان است. در اين ديدار وزير دفاع تركيه و هاكان فيدان، رييس سازمان اطلاعات ميهني تركيه و ابراهيم گالن، سخنگوي رياست‌جمهوري تركيه حضور داشته‌اند.
ابراهيم جعفري: تركيه از خاك عراق خارج شود
از سوي ديگر و در حالي كه عراق عمليات تازه‌اي را براي مقابله با تروريست‌هاي داعش آغاز كرده، مولود چاووش اوغلو، وزير خارجه تركيه براي گفت‌وگو درباره تحولات منطقه به ويژه مساله برگزاري همه‌پرسي كردستان كه براي اين كشور از اهميت بالايي برخوردار است، راهي بغداد شد. اوغلو در نشست خبري مشترك با ابراهيم جعفري همتاي عراقي خود گفت كه برگزاري همه‌پرسي براي جدايي كردستان يك اشتباه بزرگ است و آنكارا معتقد است كه اربيل بايد از اين اقدام عقب‌نشيني كند. چاووش اوغلو از بغداد گفت كه آنكارا انتظار دارد اربيل خيلي روشن و صريح از برگزاري همه‌پرسي صرف‌نظر كند و مشكلات بغداد و كردستان در چارچوب وحدت اراضي عراق حل و فصل شود. وي همچنين پيشنهاد داد تا آنكارا ميان دولت مركزي عراق و منطقه كردستان ميانجيگري كند. چاووش اوغلو گفت: مطالباتي كه اربيل دارد مهم است اما بايد بداند كه حقوق خود را در چارچوب مرزهاي عراق درخواست كند، به آنها (منطقه كردستان) گفته‌ايم كه تصميم شما براي برگزاري همه‌پرسي جدايي اشتباه است و در سفر به اربيل بر اين موضوع پافشاري مي‌كنيم. وزير خارجه تركيه همچنين ضمن تبريك به نيروهاي مسلح عراقي به دليل پيروزي‌هايي كه در نبرد عليه داعش به دست آورده‌اند، اعلام كرد كه تركيه اميدوار است در پايان نبرد آزادسازي تلعفر هويت تركماني اين شهر حفظ شود. وي در خصوص پايگاه نظاميان تركيه در بعشيقه در شمال عراق گفت كه اين پايگاه براي كمك و حمايت از عراقي‌ها ايجاد شده است و ضمن اينكه وحدت اراضي عراق را تهديد نكرده، ناقض حاكميت اين كشور هم نبوده و يادآور شده كه در عمليات‌هاي نظامي كه اين نيروها در آن مشاركت داشته‌اند 700 تروريست داعشي در موصل كشته شده‌اند.
با توجه به اينكه دولت بغداد چندان از حضور نظاميان تركيه در شمال كشورش راضي نيست و بارها از تريبون‌هاي بين‌المللي از آنكارا خواسته خاك عراق را ترك كنند، وزير خارجه تركيه گفت كه قرار است در خصوص همكاري نظامي با دولت عراق در اين زمينه تفاهم‌هايي صورت بگيرد. دولت تركيه همچنين از حيدر العبادي به صورت رسمي دعوت كرد تا به آنكارا سفر كند. وزير خارجه عراق نيز در اين نشست خبري گفت كه در رايزني‌هايي كه با چاووش اوغلو داشته چندين پرونده از جمله مساله لزوم خروج نيروهاي تركيه از خاك عراق را مورد بررسي قرار داده و اشاره كرد كه دو سال از حضور اين نيروها در شمال عراق مي‌گذرد. وزير خارجه عراق در خصوص حضور نيروهاي حزب كارگران كردستان پ‌ك‌ك در شمال عراق نيز گفت كه بغداد از پ‌ك‌ك دعوت نكرده كه وارد خاك كشورش شوند بلكه اين گروه از وضعيت شكاف امنيتي موجود در عراق سوءاستفاده كردند و افزود: ما اجازه نخواهيم داد كه عراق به عرصه درگيري جريان‌هاي منطقه‌اي تبديل شود.
با توجه به اينكه سفر وزير خارجه تركيه به عراق تنها يك روز بعد از سفر وزير دفاع امريكا به بغداد صورت گرفته، حسن توران، نماينده جبهه تركمان‌هاي پارلمان عراق در گفت‌وگو با العربي الجديد اعلام كرد كه سفرهاي مسوولان امريكايي و مسوولان تركيه به عراق با هدف ناكام گذاشتن تلاش اربيل براي برگزاري همه‌پرسي جدايي كردستان عراق صورت گرفته است. وي تاكيد كرد كه تلاشي بين‌المللي و منطقه‌اي ايجاد شده تا به مسوولان منطقه كردستان عراق نشان داده شود كه برگزاري همه‌پرسي جدايي از عراق گامي خطرناك است و بايد از اين اقدام عقب‌نشيني كند. توران تاكيد كرد كه همه اعتقاد دارند برگزاري همه‌پرسي در شرايط فعلي كار خطرناكي است كه صحنه سياسي و امنيتي عراق را با تنش همراه خواهد كرد.