كوچ معنادار از «مولوي» به تئاتر مستقل

بابك احمدي

اسفند سال 93 بود كه روابط عمومي مركز تئاتر مولوي با انتشار خبري از برپايي كارگاه آموزشي بلندمدت كمدي خلاق با هدايت كوروش نريماني خبر داد. اين خبر پس از راه‌اندازي و فعال شدن «دفتر تئاتر كمدي جوان» در تالار مولوي و در راستاي شناسايي و آموزش استعدادهاي جوان بازيگري و كارگرداني در حوزه تئاتر كمدي و همچنين توليد و اجراي مستمر نمايش‌هاي كمدي منتشر شد. براساس اطلاعات ارسالي قرار بود، كارگاه آموزشي بلندمدت كمدي خلاق در مدت سه ماه و به سرپرستي كورش نريماني و ديگر اساتيد برجسته تئاتر كمدي از نيمه فروردين تا پايان مردادماه سال 94 در مركز تئاتر مولوي برگزار ‌شود. برنامه‌ريزي نريماني كه نگارش و كارگرداني نمايش‌هاي به ياد ماندني مانند «شب‌هاي آوينيون» 1378 يا «والس مرده‌شوران» 1379 را در كارنامه دارد از اين قرار بود كه كارگاه در 24 جلسه با ظرفيت پذيرش محدود -30 نفر- برپا مي‌شد ولي متقاضيان پيش از آن بايد براي دريافت اجازه حضور در كلاس‌ها در آزمون ورودي شركت و تاييد سرپرست كارگاه را دريافت مي‌كردند. به اين ترتيب شرايط مناسبي براي تشكيل گروه‌هاي جوان و تخصصي تئاتر كمدي به وجود مي‌آمد و مركز تئاتر مولوي به سرپناه پايدار اجراي اين شيوه نمايشي تبديل مي‌شد. ولي گذر زمان شرايط متفاوتي را رقم زد و نريماني حالا درباره فعاليت‌هاي جديدش مي‌گويد: «قصد دارم مرحله دوم كارگاه كمدي خلاق را با مديريت تئاتر مستقل تهران برگزار كنم. هدف اصلي من همانطور كه هميشه درباره‌اش صحبت كرده‌ام راه‌اندازي يك گروه پرانرژي جوان براي تئاترهاي كمدي است؛ تئاتري كمدي از نوعي كه خودم مي‌پسندم و برايم جدي است.» بنابراين اتفاق تئاتري كه قرار بود با حضور هنرجويان جوان در مركز تئاتر مولوي رخ دهد حالا به سالن ديگري منتقل شده است. دوره جديد كارگاه كمدي خلاق 6 ماهه خواهد بود و در نهايت با اجرايي مواجه خواهيم شد كه در سالن مستقل به صحنه مي‌رود. «در اين كارگاه قرار است از همه توانايي‌هاي هنرجويان حاضر علاوه بر بازيگري در حوزه‌هاي قصه‌پردازي، نويسندگي، موسيقي و آواز استفاده شود. در نظر دارم تا در اين كارگاه به يك ايده نمايشي برسيم و آن را به اجرا درآوريم. » به گفته نريماني، تئاتر مستقل تهران تهيه‌كنندگي نمايش توليد شده در كارگاه «كمدي خلاق» را برعهده مي‌گيرد. «احساس مي‌كنم جامعه ايراني و همچنين جامعه تئاتري نيازمند گروه‌هايي است كه تئاتر كمدي را خوب و خلاقانه توليد و اجرا كنند. ما هم اميدوار به دست يافتن به چنين گروه‌هايي هستيم و معتقدم اين گروه‌ها بايد پرورش پيدا كنند و تحت آموزش قرار گيرند.» كارگردان نمايش «دون كاميلو» اتفاقا به برگزاري مرحله اول كارگاه «كمدي خلاق» در تالار مولوي نيز اشاره كرد. «قرار بود مديريت تالار، سالن تمرين، اجرا و بخشي از هزينه‌هاي آن را تامين كند كه اين اتفاق نيفتاد و در مرحله نخست نتوانستيم به هدف مان در كارگاه برسيم. حالا قرار است اين كارگاه با حضور ۳۰ تا ۵۰ هنرجو و از اوايل مهرماه برگزار شود و اثر توليد شده نيز در تئاتر مستقل تهران روي صحنه مي‌رود.» به اين ترتيب يك سالن خصوصي پروسه آموزش گروه جوان تئاتري و توليد و اجراي نمايش خلق شده را برعهده گرفته است. رويكردي كه البته از سالن‌هاي بهره‌مند از بودجه دولتي به ويژه مركز تئاتر مولوي كه زيرنظر وزارت علوم فعاليت مي‌كند بيشتر انتظار مي‌رود. سالني تئاتري كه از ديرباز به عنوان سرپناه جريان آموزشي و دانشگاهي تئاتر شناخته مي‌شود و ظرفيت سخت‌افزاري مناسب براي جريان‌سازي در تئاتر ايران را دارد اما به نظر در حال حاضر از نظر نرم‌افزاري دچار مشكل است.