ژاله علو بعد از سال‌ها با يك نمايش راديويي بازمي‌گردد
صدايش نقش خاطره مي‌زند
بابك احمدي
ژاله علو، هنرمند پيشكسوت راديو، تئاتر، سينما و تلويزيون روز گذشته بعد از مدت‌ها براي ايفاي نقش در يك نمايش راديويي به قديمي‌ترين استوديوي راديويي كشور (استوديو ۸) رفت و در جمع هنرمندان اداره كل هنرهاي نمايشي راديو حضور يافت. اين هنرمند پيشكسوت قرار است در يكي از توليدات جديد راديو به نام «خانه سه طبقه» به ايفاي نقش بپردازد. اين همكاري در شرايطي رخ مي‌دهد كه راديو نمايش در سال‌هاي گذشته تحولات زيادي را تجربه كرده و كاهش بودجه توليدي سازمان ظرف پنج سال اخير موجب شد اين حوزه سير نزولي طي كند. مجيد حمزه كارگردان نمايش «خانه سه طبقه» در گفت‌وگو با «اعتماد» درباره حضور اين هنرمند صاحب سبك كنار ديگر بازيگران نمايش مي‌گويد: «خانم ژاله در واقع يكي از سرمايه‌هاي بزرگ ما به خصوص در زمينه تئاتر راديويي است. تجربه ساليان سال ايشان كه در اختيار بچه‌ها قرار مي‌گيرد فوق‌العاده غني است. ما در گذشته تجربه نمايش‌هاي بزرگ راديويي را داشتيم كه فقط به واسطه حضور افرادي با سطح تجربه خانم علو امكان داشت به سرانجام برسد. بنابراين حضور ايشان در كنار من و ديگر عوامل نه تنها موجب دلگرمي است، بلكه آموزه‌هاي زيادي به همراه دارد.» ژاله علو پس از مدت‌ها با نقش «توران» در نمايش راديويي پنج قسمتي «خانه سه طبقه» حضور خواهد يافت. توران، بزرگ يك خانواده است كه با محبت و دلسوزي بسيار اهالي يك ساختمان قديمي را دور هم جمع كرده و بين آنان تفاهم و همدلي برقرار مي‌كند. به گفته حمزه «اين نمايش پيرو همان كارهاي گذشته با مضموني اجتماعي توليد مي‌شود. حفظ سنت‌هاي به يادگار مانده از پيشينيان براي ما محور نمايش است.» شنونده اينجا با ماجراهاي خانه‌اي كلنگي مواجه خواهد شد كه يكي از ساكنانش قصد دارد ديگر همسايه‌ها را براي فروش كل زمينِ بنا مجاب كند؛ چون سود بيشتري به جيب همه مي‌رود و توران به همراه پسرش بين موافقان و مخالفان فروش زمين را آشتي مي‌دهد. حمزه در اين باره توضيح مي‌دهد: «خانم علو همواره خودش را راديويي دانسته و هر زمان هم خارج از راديو در پروژه ديگري بوده اين همراهي را رها نكرده است. الان مدتي است كه به دلايلي كمتر به راديو تشريف مي‌آورند ولي مدتي قبل پيغام دادند اگر كاري باشد آمادگي همكاري هست. از قضا كاراكتر توران در نمايشنامه طوري بود كه به خودي خود خانم ژاله را برايم تداعي مي‌كرد و خوشبختانه ميسر شد.»
«راديو صنعتي است كه متاسفانه در ايران تدريس نمي‌شود» حمزه با بيان اين جمله ادامه مي‌دهد: «الان چندسالي است كه تعدادي از بچه‌هاي راديو، افرادي كه زبان راديو را شناخته‌اند و صاحب تجربه و قلم هستند تلاش مي‌كنند مباني نمايشگري راديويي را تدوين كنند. گرچه همه اينها هم اگر روي هم جمع شود جاي آنچه عملا در بازيگري نمايش راديويي پشت ميكروفن رخ مي‌دهد را نمي‌گيرد.» اين كارگردان نمايش‌هاي راديويي مي‌گويد: «هرچقدر هم تكنيك‌ها را در كلاس‌ها آموزش بدهيم همه‌چيز در حد تئوري مي‌ماند. تكنيك استفاده از هنرهايي مثل بازيگري راديو بايد پشت ميكروفن و در استوديو تجربه شود. افرادي مثل خانم علو انباشتي از اين تجربه هستند كه به ما نشان مي‌دهد هنوز نكاتي براي آموختن وجود دارد. راديو چنان جادوي بزرگي است كه به راحتي امكان يادگيري را در اختيار ما مي‌گذارد.» حضور اين هنرمند پيشكسوت در راديو بار ديگر يادآور خاطره خوش نمايش‌هاي باكيفيت دهه‌هاي گذشته است كه با حضور چهر‌ه‌هاي شناخته شده‌اي همچون احمد آقالو، اكبر زنجانپور، بهزاد فرهاني، ميكاييل شهرستاني و بسياري ديگر از هنرمندان نامدار از راديو پخش مي‌شد.