به بهانه صدمين سال تولد نقاش پيشگام ايراني برگزار مي‌شود
نمايشگاهي از آثار هوشنگ پزشك‌نيا در گالري شهريور
علي مطلب‌زاده
پاييز داغ نمايشگاه‌هاي تجسمي در گالري‌هاي تهران اين هفته با برگزاري نمايشگاهي از آثار «هوشنگ پزشك‌نيا» يكي از نقاشان پيشگام ايراني ادامه پيدا مي‌كند؛ نمايشگاهي كه قرار است به بهانه صدمين سال تولد اين هنرمند در گالري شهريور برگزار شود. اما بهانه برگزاري چنين نمايشگاهي رونمايي از كتاب مجموعه آثار پزشك‌نيا با عنوان «همسفر باد» است كه توسط نشر نظر منتشر شده است. به گفته اميرحسين زندي، مدير گالري شهريور در اين نمايشگاه حدود ۳۰ اثر از پزشك‌نيا نمايش داده خواهد شد. اينها آثاري هستند كه توسط خانواده اين هنرمند و ديگر مجموعه‌داران براي اين نمايشگاه در اختيار گالري قرار گرفته است تا مروري باشد بر دو دهه فعاليت هنري پزشك‌نيا: «در نمايشگاه هوشنگ پزشك‌نيا از كارهاي دهه ۳۰ تا دهه ۵۰ كه اين هنرمند از دنيا مي‌رود به نمايش گذاشته مي‌شود كه در يك نظر مي‌شود كمابيش فعاليت هنري او را مرور كرد.» مدير گالري شهريور درباره ويژگي متمايزكننده آثار پزشك‌نيا به عمر كوتاه اين هنرمند اشاره مي‌كند و شروع فعاليت او به عنوان يك نقاش مدرن ايراني در دهه بيست را مثال مي‌زند: «پزشك‌نيا يكي از نوابغ هنر مدرن ايران بود كه عمر كوتاهش مجال هنرنمايي بيشتر را از او گرفت. اگر به تاريخ و برهه‌اي كه او به هنر مدرن روي آورد دقت شود (دهه ۲۰شمسي) و اينكه او شاگرد پروفسور لئوپولد لوي نيز بوده اهميت هنر او بيشتر نمايان مي‌شود. نوع تكنيك اين هنرمند منحصر به فرد است و او صاحب خلاقيت بالايي بوده است. پزشك‌نيا مقلد كسي نبوده و بدون نگراني از قضاوت مردم، صرفا به هنرش فكر مي‌كرد.» به گفته زندي، پزشك‌نيا هنرمندي است كه هنوز به طور كامل در ايران كشف نشده و آثارش جاي كار و مطالعه بسياري دارد. هوشنگ پزشك‌نيا متولد 1296 در تهران فعاليت هنري‌اش را از سال 1321 و با تحصيل نقاشي و تاريخ هنر در آكادمي هنرهاي زيباي استانبول زيرنظر پروفسور لئوپولد لوي شروع كرد تا به مدد همين تحصيلات با نقاشي مدرن جهان آشنا شود. نخستين نمايشگاه او به همراه حسين طاهرزاده بهزاد، نگارگر ايراني در كنسولگري ايران در استانبول در آبان 1323 برگزار شد. او در سال 1327 در بخش انتشارات شركت نفت استخدام شد تا براي نشريات شركت نفت كارهاي طراحي و نقاشي انجام دهد. پزشك‌نيا در سال 1340 به سوييس، انگليس و فرانسه سفر كرد تا نمايشگاه‌هايي از آثارش را در اين كشورها برگزار كند. اين نقاش پيشگام در نهايت در آذرماه سال 1351 بر اثر سكته قلبي در منزلش در محله دروس تهران درگذشت. روستانشينان، عشاير، مردم عادي در قهوه‌خانه‌ها و كارگران موضوع عمده آثار پزشك‌نيا هستند؛ آثاري كه به گفته جواد مجابي، بهترين تصوير از گرايش هنرمندان ايراني براي نمايش دادن رنج انسان‌هاي محروم جامعه و جست‌وجوي هويت در نقاشي ايران در زماني بودند كه پزشك‌نيا به عنوان يك نقاش ايراني فعاليت مي‌كرد: «در اين زمينه پزشك‌نيا از دوستان خود بسيار جلوتر بود به اين دليل كه صادقانه زندگي مردم فرودست جامعه را به تصوير ميكشيد.» مهم‌ترين نمايشگاه برگزار شده از آثار پزشك‌نيا در طول اين سال‌ها همان نمايشگاهي است كه به بهانه مروري بر آثار نقاشان پيشگام ايراني در زمستان سال 1379 در موزه هنرهاي معاصر تهران برگزار شد. در اين نمايشگاه با عنوان «بر يادماندگان» آثاري از سهراب سپهري و حسين كاظمي در كنار آثار هوشنگ پزشك‌نيا روي ديوارهاي موزه رفت. حالا 17 سال از آن نمايشگاه مي‌گذرد و اين‌بار قرار است آثاري از اين هنرمند روز جمعه در گالري شهريور در نشاني الهيه، خيابان خزر شمالي، بن‌بست هرمز، شماره 9 برگزار شود؛ نمايشگاهي كه تا 12 آبان‌ماه هر روز از ساعت 15 تا 20 به جز روزهاي شنبه داير خواهد بود.