خشونت از نوع اسپانيايي!
محمود فاضلي
قاره سبز كه روزگاري خود را قاره ثبات و آرامش ميدانست، اين روزها با پديده همهپرسي «استقلال» كاتالونيا به صحنه خشونت پليس عليه مدافعين همهپرسي تبديل شده است. كاتالونيا با فرارسيدن اول اكتبر، روزهاي پرتنشي را پشت سر گذاشت و اصرار دولت محلي اين ايالت براي برگزاري همهپرسي از يك طرف و سرسختي دولت در ممانعت از برگزاري همهپرسي حتي به قيمت توسل به نيروهاي ضد شورش، صحنههاي خشني را در شهرهاي مختلف كاتالونيا به ويژه شهر بارسلونا رقم زد. دولت اسپانيا توسل به زور را از طريق دو نيروي پليس ملي اسپانيا و گارد سيويل اين كشور در دستور كار قرار داد و در نتيجه آمار صدمه ديدگان خشونت پليس عليه مردم اين ايالت به 840 نفر رسيد. افسران ضدشورش پليس ملي اسپانيا و گارد سيويل اسپانيا با هجوم به حوزههاي رايگيري كه بعضا شاهد صفهايي براي راي دادن بودند، صحنههاي خشونتآميزي از برخورد بسيار خشن با حاضران و ضبط اقلام انتخاباتي از جمله صندوقها و تعرفههاي رايگيري را رقم زد. صحنههاي برخورد خشونتآميز پليس ملي و گارد سيويل اسپانيا با كاتالانها به سرعت در رسانهها و شبكههاي اجتماعي اسپانيا و ديگر كشورها منعكس شد و مقامات كاتالونيا از جمله دولت محلي اين ايالت، شهرداري و نمايندگانش در كنگره اسپانيا نيز بهشدت از اين برخورد خشونتآميز در ايالتشان انتقاد كردند. رييس ايالت كاتالونيا اعتقاد دارد رسوايي اين برخورد غيرمتعارف براي هميشه با دولت مركزي اسپانيا همراه خواهد بود. كاتالونيا نه فقط از اصل برگزاري همهپرسي مدنظرشان و نتيجه حاصله اظهار خرسندي ميكند بلكه صحنههاي خشونتآميز پليس ملي و گارد سيويل اسپانيا براي مظلوم نمايي را بهشدت مورد بهرهبرداري قرار ميدهند. نخستوزير اسپانيا مسووليت زد و خوردهاي روز همهپرسي كاتالونيا را متوجه دولت محلي اين ايالت ميكند كه اصرار بر برگزاري يك روند غيرقانوني داشته است. به اعتقاد او هيچ رفراندومي در كاتالونيا برگزار نشد! او اقدامات مذكور را وظيفه دولت دانسته و مدعي شد هر آنچه انجام شده در راستاي قانون بوده است. حزب پودموس اسپانيا ضمن انتقاد شديد از «رسوايي» تاريخي دولت حزب مردمي در سركوب گروهي از مردم اسپانيا، تاكيد كرد اگر واكنش مناسبي به اين استفاده غيرمعمول دولت از زور داده نشود، ديري نميگذرد كه چنين برخوردهاي خشن پليسي در همه جاي اسپانيا مشاهده ميشود. حزب شهروندان تصريح كرد آنچه در كاتالونيا رخ داد يك روند انتخاباتي نبوده و هرگز رفراندومي كه از سوي مراجع قضايي تعليق شده باشد را به رسميت نخواهند شناخت. موضع «سكوت» اتحاديه اروپا در قبال برگزاري همهپرسي قانوني استقلالطلبي در كاتالونيا و برخورد خشونت آميز پليس ملي و گارد اسپانيا با كاتالانها از نكات قابل توجه در اين زمينه است. بروكسل ترجيح داد جانب احتياط را رعايت كند و طي روزهاي پس از برگزاري همهپرسي هيچ واكنشي نداشت. اما كميسيون اروپا مدعي است مساله استقلال طلبي كاتالونيا يك موضوع كاملا داخلي اسپانيايي است و هشدار داد توسل به خشونت نميتواند از ابزارهاي مورد قبول در دنياي سياست باشد. بر اين اساس، كميسيون اروپا هم با اين اظهارات، از سياست برخورد خشن دولت مركزي اسپانيا در كاتالونيا انتقاد كرد. پارلمان اروپا از رفتار دولت كاتالونيا در انجام مراحل استقلال طلبي به شكل يكجانبه انتقاد و در دفاع از قانون اعلام كرد كه احزاب اروپايي رفراندوم كاتالونيا را غيرقانوني ميداند. نتايج همه پرسي ظرف روزهاي آينده به اطلاع پارلمان محلي كاتالونيا خواهد رسيد تا بر اساس مفاد قانون مصوب هفتههاي اخير اين پارلمان عملياتي شوند. اين مهم در صورت عملياتي شدن به معني اعلام استقلال يكجانبه پارلمان كاتالونيا از اسپانيا در روزهاي آينده خواهد بود چراكه در قانون مذكور پيشبيني شده در صورت راي آوردن گزينه آري، فورا و به صورت يكجانبه از اسپانيا اعلام استقلال شود. بيشك تصاوير درگيري در بارسلون كه به همه نقاط جهان منعكس شد، دولت اسپانيا را در وضعيت پيچيدهاي قرار داده و اقتصاد اين كشور را كه هنوز زخمهاي دوره بحران را كاملا مداوا نساخته، دچار عدم ثبات خواهد ساخت.