بيست‌ودومين دوره جشنواره فيلم بوسان
برترين جايزه بوسان براي درام‌هاي ايراني وكره‌اي
بهار سرلك
هيات داوران جشنواره فيلم بوسان به رياست اليور استون، كارگردان امريكايي شنبه شب در مراسم اختتاميه خود برترين جايزه رقابتي اين دوره را بين دو فيلم ايراني و كره‌اي تقسيم كرد. فيلم «سد معبر» ساخته محسن قرايي و فيلم «پس از مرگم» اثري از كيم اوئي سئوك جايزه جريان‌هاي نوي بخش رقابتي را كه به نخستين يا دومين تجربه فيلم‌سازي كارگرداني آسيايي مي‌پردازد، به دست آوردند. «پس از مرگم» نگاهي انتقادي به جهاني دارد كه در آن منطق، تحمل و بردباري هيچ قدرتي از خود ندارند و داستان دختري را روايت مي‌كند كه به تحريك و ترغيب همكلاسي‌اش به خودكشي نقش داشته است. اما ساخته قرايي، «سد معبر» با به تصوير كشيدن آشفتگي پررنج و مصيبتي كه زندگي كارگر موقتي بي‌اخلاق و منفور را تحت‌الشعاع قرار داده است، شرايط اقتصادي ايران را به نمايش مي‌گذارد. «سد معبر» چند روي از زندگي قاسم را كه به معامله‌هاي پشت پرده خو كرده، دنبال مي‌كند. كيم يانگ وو، منتقد كره‌اي درباره اين فيلم مي‌نويسد: «سد معبر با تعقيب كشمكش‌هاي شخصيت‌محوري داستان براي به چنگ آوردن فرصتي كه پيش رويش است، نفس مخاطب را حبس مي‌كند. اختلافات قاسم با همسرش نشان‌دهنده حال و هواي جامعه امروز ايران، شرايط اقتصادي و واقعيتي كه ايراني‌ها با آن روبه‌رو شده‌اند، است.» در اين فيلم كه نويسندگي آن بر عهده سعيد روستايي بوده است، حامد بهداد شخصيت قاسم و باران كوثري نقش همسر او را بازي مي‌كند.
فيلم‌هاي «آن‌سوي ابرها» جديدترين ساخته مجيدي مجيدي، «بدون تاريخ بدون امضا» به كارگرداني وحيد جليلوند، «لِرد» ساخته محمد رسول‌اُف، «جاده» ساخته آرش خياطان و همچنين فيلم كوتاه «نگاه» از فرنوش صمدي ديگر آثار ايراني حاضر در اين رويداد سينمايي بودند.
هيات داوران اين دوره از جشنواره بوسان كه شامل بهمن قبادي كارگردان ايراني، اگنس گدار تصويربردار فرانسوي، لاو دياز فيلمساز مستقل فيليپيني و جانگ سون وو فيلمساز اهل كره جنوبي مي‌شدند، فيلمنامه‌هاي اين دو اثر را براي ساختار داراي جزييات روشن و متبحرانه ستوده‌اند. تمركز اين هيات داوران بر انعكاس وضعيت جهان «از طريق رسانه» بود.
اما اين دو داستان تلخ، هيات داوران بيست‌ودومين جشنواره فيلم بوسان را نگران مسير سينماي مدرن كه به سوي «تجسم‌هاي تاريكي و نوميدي مي‌رود» كرد. اما لاو دياز كه اين جايزه را به برگزيدگان تحويل داد، به نشريه «ژاپن تودي» گفته است: «هيات داوران معتقد است فيلمسازان فردا مي‌توانند اميد و روشنايي بيشتري در اين زندگي پيدا كنند و آن را در فيلم‌هاي‌شان نمايش بدهند تا مخاطب را تشويق به ديدن زندگي‌هاي متنوع كنند.»نخستين جايزه كيم جي سوك كه براي گراميداشت ياد و خاطره يكي از بنيانگذاران اين جايزه به تازگي در فهرست جوايز اين جشنواره قرار گرفته است، به آنوچا بونياواتانا، فيلمساز تايلندي، براي ساخت فيلم «ماليا: گل وداع» و دايهاچي يوشيدا، كارگردان ژاپني براي فيلم «گوسفند سكايي» تعلق گرفت. هر دوي اين فيلم‌ها در بخش دريچه‌اي به روي سينماي آسيا حضور داشتند. جوايز بازيگر مرد و زن سال كه به هنرپيشه مستعد سينماي كره معاصر اهدا مي‌شود به ترتيب به پارك جونگ هوان براي بازي در فيلم «Hit The Night» و جئون يئو بين به بازيگر فيلم «پس از مرگم» اهدا شد. اما اولويت مسوولان اين جشنواره در اهداي جوايز سياست‌هاي منطقه‌اي اين روزها بود كه پارك باييل براي ساخت مستند «Sosengri» جايزه BIFF Mecenat را از آن خود كرد. هيات داوران نگاه كارگردان فيلم را كه بر گروهي از زنان سالخورده معترض به تاسيس سامانه ضدموشكي تاد در نزديكي شهرشان، متمركز است، «به‌شدت متعادل» خواندند و اين فيلم را تحسين كردند.
طي سال‌هاي گذشته جشنواره فيلم بوسان گرفتار سياست‌هاي مقامات دولتي كشورش شده است؛ پس از نمايش فيلم «ناقوس غوطه‌ور: حقيقتي كه با سوول غرق نمي‌شود» در سال 2014، دولت پشتوانه مالي‌اش را به اين جشنواره قطع كرد. اين مستند رسيدگي دولت به حادثه كشتي سوول كه 300 نفر را به كام مرگ كشاند، به باد انتقاد گرفت. كانگ سو يئون مدير اين جشنواره و كيم دونگ هو، بنيانگذار 81 ساله بوسان پس از پايان اين دوره از جشنواره، كرسي‌هاي خود را خالي خواهند كرد.
آقاي ترامپ ما از شما خوش‌مان نمي‌آيد
محسن قرايي، كارگردان فيلم «سد معبر» هنگام گرفتن جايزه خود سخناني را ايراد كرد. او ضمن تشكر از كيم جي سوك فقيد به دليل حمايتش ازجشنواره فيلم بوسان گفت: از اعضاي هيات داوران، تهيه‌كننده‌ام بهمن كاميار، توزيع‌كننده فيلم محمد اطبايي، شهره گلپريان و باران كوثري تشكر مي‌كنم كه كمكم كردند فيلمم را بسازم.
او در ادامه با سخنراني خود به زبان انگليسي از حامد بهداد تشكر كرد و سپس سخنان خود را خطاب به ترامپ ادامه داد: در نهايت سخني درباره آقاي دونالد ترامپ، رييس‌جمهوري امريكا دارم و مي‌خواهم بگويم ما مردم ايران از او خوش‌مان نمي‌آيد.