معاون جديد فرهنگي وزارت ارشاد:
ميدانم كار سختي در پيش دارم
ميدانم توقعات بالاتر رفته است
محسن جوادي كه به تازگي به عنوان معاون جديد امور فرهنگي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي معرفي شده است، ميداند مسووليت سختي بر عهده گرفته است و آنچه اين مسووليت را دشوارتر ميكند، اين است كه وزير فرهنگ، خود پيشتر معاون فرهنگي بوده است.
معاونت فرهنگي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي مكان حساسي است و همواره بسترهاي لازم براي حاشيهسازي در آن مهياست. اين معاونت هرچند برخلاف معاونت هنري زير مجموعههايي مانند مركز هنرهاي نمايشي و تجسمي و موسيقي ندارد، اما دامنه فعاليتهايش گسترده است؛ از يك سو با نويسندگان و مترجمان و اهالي فرهنگ سرو كار دارد كه اموراتشان فرهنگي است و از سوي ديگر با اهالي نشر كه بخش عمدهاي از كارشان وجه اقتصادي دارد، از سويي بايد فضا را براي فعاليت نويسندگان و مترجمان باز كند و از سوي ديگر بايد دغدغه تذكرات و كارشكني نهادهاي خارج از وزارت ارشاد را داشته باشد. در كنار همه اينها عوامل متعدد ديگري هم براي دشوارتر كردن اين فضا وجود دارد؛ مسائلي مانند حقوق مولف، حقوق مالكيت معنوي كه جزو كمبودهاي فعلي ما است، ثبت آثار و اسناد در مراكزي مانند يونسكو، حضور در نمايشگاههاي بينالمللي كتاب، خريداري كتاب از ناشران، معرفي گرنت ايراني در جهان (حمايت از ترجمه و انتشار كتابهاي ايراني در كشورهاي ديگر) و... همه اينها فضاي اين معاونت را مستعد حاشيهسازي ميكند. با اين حال سيدعباس صالحي توانست به خوبي اين فضا را اداره كند. هرچند در دوره او نيز نويسندگان و مترجمان بابت مجوز آثارشان گله داشتند اما دستكم بيشتر آنان از فضاي حاكم بر معاونت فرهنگي راضي بودند.
با انتخاب سيدعباس صالحي به عنوان وزير فرهنگ و ارشاد دولت دوازدهم، اهالي نشر و كتاب در انديشه جايگزين او در معاونت فرهنگي بودند. ابتدا محمد سلگي به عنوان جانشين موقت انتخاب شد. از آنجا كه او به عنوان سرپرست معرفي شده بود، طبيعتا اهالي نشر ميدانستند به زودي جانشين قطعي وي مشخص ميشود تا اينكه دو روز پيش مراسم توديع و معارفه رسمي معاون قديم و جديد فرهنگي برگزار شد و محسن جوادي كه چندان نامآشنا هم نبود، رسما بر صندلي اين معاونت تكيه زد. صالحي، ابتدا معاون جديد خود را معرفي كرد، مردي كه به گفته او، داراي شخصيت علمي در حوزه اخلاق و اخلاق فلسفي است و در توضيح انتخاب او گفت كه فرهنگ به بحثهاي اخلاقي نياز دارد.
صالحي از مقالات و كتابهاي جوادي سخن گفت و او را از نسل نوانديش، سنتي و حوزوي معرفي كرد.
او از تلاشهاي محمد سلگي نيز در برقراري آرامش معاونت فرهنگي قدرداني كرد: «در ميان اهالي قلم و نشر آرامش را حكمفرما كردند. مديريت ايشان در ميان انبوهي از درخواستهاي ناشران و مولفان در طول سال زبانزد است. مديري كه در مقابل دغدغهها و حتي عصبانيت ناشران و مولفان با آرامش رفتار كند قابل تقدير است. آقاي سلگي توانستند ارتباط خوب و مناسبي با نهادهاي خارج از وزارتخانه نيز برقرار كنند. »
وزير فرهنگ البته از سختيهاي معاونت فرهنگي هم سخن گفت، سختيهايي كه به دليل دامنه گسترده فعاليتهاي اين معاونت ايجاد ميشود. ضمن اينكه تقاطعي از حساسيتهاي متراكم در معاونت امور فرهنگي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، كار آن را سختتر هم ميكند.
صالحي از وظايف گوناگون معاونت فرهنگي در برگزاري نمايشگاه بينالمللي كتاب تهران، جايزههايي مانند كتاب سال، پروين، جلال آلاحمد و رويدادهايي همچون هفته كتاب، نمايشگاههاي كتاب استاني و خارج از كشور، جشنواره شعر فجر و... صحبت كرد.
محسن جوادي نيز ديروز در گفتوگويي كوتاه با ايسنا اين وظايف و پيچيدگيها را تاييد كرد و از دشواريهاي اين مسووليت گفت: «بخشهاي مهمي از فعاليتهاي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي در معاونت فرهنگي صورت ميگيرد. البته ساير بخشها نيز حساسيت خود را دارند؛ اما موضوع كتاب، ارايه و فروش در زير مجموعه معاونت فرهنگي قرار دارد و اين موضوع اهميت آن را بيشتر ميكند. من نيز چنين اعتقادي دارم و بايد دقت بيشتري صورت بگيرد.
او كه در جايگاه قبلي صالحي مشغول به كار شده است، در توضيح بيشتر اين سختيها به نكته ديگري نيز اشاره كرد: «آقاي صالحي خود معاون فرهنگي وزارت ارشاد بوده كه اين موضوع كار مرا سختتر كرده است. با توجه به تجربههاي ايشان، توقعات بيشتر شده است و اميدوارم بتوانيم پاسخگوي توقعات باشيم. ضمن اينكه عرصه فرهنگ، عرصه پويايي است و در آن بايد كارهاي جديدتري تعريف شود. ما نيز بايد كارهاي جديدتري داشته باشيم كه اين موضوع زمان ميبرد. »
جوادي در آيين معارفه خود نيز نكتهاي مشابه را بيان و بر ضرروت تعامل فرهنگي با كشورهاي ديگر و نيز سياستگذاري فرهنگي مبتني بر علم، پژوهش و گفتوگو تاكيد كرده بود.