دونالد ترامپ به پنج كشور آسيايي سفر ميكند
در انتظار ديدار دوباره پوتين
ميثم سليماني
دونالد ترامپ، رييسجمهور ايالات متحده در حالي سفر آسيايي خود را در روز چهارم نوامبر آغاز ميكند كه در داخل امريكا با بحراني جدي در خصوص پرونده دخالت روسيه در انتخابات امريكا روبهرو است. با اين وجود ترامپ قصد دارد وارد سفري طولاني شود تا شايد بتواند چند روزي از اتفاقاتي كه در واشنگتن رخ ميدهد دور باشد. او بناست به پنج كشور آسيايي سفر كند و در دو نشست بينالمللي مهم نيز حضور پيدا كند. مسائل مربوط به تجارت و تهديد هستهاي كره شمالي احتمالا در مذاكرات بسيار جدي مورد بررسي قرار خواهند گرفت. نكته اينجاست كه سفر دونالد ترامپ به منطقه آسيا طولانيترين سفر رييسجمهور ايالات متحده در طول 25 سال اخير به شمار ميآيد كه ممكن است فشار زيادي را به رييسجمهور امريكا وارد كند.
گلفبازي در ژاپن
ترامپ قصد دارد پس از توقفي كوتاه در هاوايي، به سمت توكيو حركت كند تا با شينزو آبه، نخستوزير ژاپن و همچنين نيروهاي امريكايي در منطقه ديدار كند. ترامپ طبق برنامه در روز پنجم نوامبر در توكيو خواهد بود. او همچنين با خانواده شهروندان ژاپني كه در كره شمالي زنداني شدهاند نيز ديدار خواهد كرد. ژاپنيها با توجه به اقدامات فزاينده تهاجمي كره شمالي، از جمله آزمايش موشكهاي بالستيك كه از بالاي سر ژاپن پرواز ميكند، بسيار نگران هستند. با اين حال ترامپ پس از ورود به كاخ سفيد همواره روي دفاع از ژاپن تاكيد كرده است اما بسياري معتقدند كه ژاپن توانايي دفاع از خود را دارد. همچنين طبق برنامه انتظار ميرود كه شينزو آبه و ترامپ در توكيو به دليل علاقه هر دو طرف، با يكديگر گلف بازي كنند.
تهديد كره شمالي از خاك كره جنوبي
ترامپ در روز هفتم نوامبر وارد سئول، پايتخت كره جنوبي خواهد شد و با رييسجمهوري اين كشور ديدار ميكند. علاوه بر اين ترامپ بناست در مجلس ملي كره جنوبي نيز سخنراني كند و به نظر ميرسد از ديگر كشورها خواهد خواست تا فشار را براي توقف برنامه هستهاي كره شمالي افزايش دهند. هربرت مك مستر، مشاور امنيت ملي ترامپ روز پنجشنبه گفت: رييسجمهور ترامپ قصد دارد تا در سخنراني خود عنوان كند كه كره شمالي تنها تهديدي براي متحدان ما يعني كره جنوبي و ژاپن و حتي ايالات متحده نيست، بلكه كره شمالي تهديدي براي كل جهان به حساب ميآيد.
ترامپ همچنين بناست از يك كمپ تازه تاسيس نيروهاي امريكايي در 40 مايلي سئول ديدن كند كه در آن 28500 نيروي امريكاي مستقر هستند. لازم به ذكر است كه كره جنوبي اكثر هزينههاي توسعه 11 ميليارد دلاري اين كمپ را پرداخت كرده و دولت ترامپ آن را مثال خوبي از اشتراكگذاري و تقسيم مسووليت ميداند. در مبارزات انتخاباتي دونالد ترامپ يكي از پرسشهايي كه همواره مطرح ميكرد اين بود كه آيا كره جنوبي هزينههاي دفاعي خود به امريكا را پرداخت ميكند، اين درحالي است كه كره جنوبي حدود5/2 درصد از اقتصاد خود را به اين امر اختصاص داده است. با اين وجود رييسجمهور جديد كره جنوبي به دنبال آن است كه كنترل عملياتي، هنگام جنگ را در اختيار بگيرد و به دنبال انتقال آن از سوي ايالات متحده است اما تاكنون چنين موضوعي رخ نداده است و آنها نميتوانند عملا مديريتي روي نيروهاي امريكايي هنگام نبرد داشته باشند.
همچنين اگرچه روساي جمهور ايالات متحده و كره جنوبي غالبا به منطقه مرزي غير نظامي ميان كره جنوبي و شمالي ميروند و در آنجا قدم ميزنند، اما دونالد ترامپ به اين منطقه نخواهد رفت. هرچند پيشتر اعلام شده كه اين اتفاق رخ خواهد داد اما در نهايت اعلام شد به دليل برنامههاي فشرده رييسجمهور و محدوديتهاي زماني بازديد از منطقه مرزي صورت نخواهد گرفت.
جدلهاي اقتصادي در چين
دونالد ترامپ پس از كره جنوبي به پكن سفر خواهد كرد و با شي جين پينگ ديدار ميكند كه به تازگي در كنگره حزب كمونيست براي پنج سال ديگر به عنوان رييسجمهور اين كشور انتخاب شد و سياستهاي جديدي را در خصوص آينده اين كشور اعلام كرد.
به نظر ميرسد ترامپ بار ديگر قصد دارد تا با استفاده از اهرم اقتصادي چين را مجبور كند تا فشارها به كره شمالي را افزايش دهد. با اين حال برخي نزديكان به كاخ سفيد معتقدند كه دولت امريكا از اقداماتي كه چين تاكنون انجام داده راضي است. در اين چارچوب ميتوان به توقف خريد كالاهاي كره شمالي اشاره كرد كه براي امريكا خوشحالكننده است. همچنين در ماه سپتامبربانك مركزي چين دستور داد تا تمامي موسسات مالي در سراسر كشور تمامي فعاليتهاي تجاري با كره شمالي را متوقف كنند. مك مستر پيش از اين سفر به خبرنگاران گفته بود كه چين قطعا كارهاي زيادي انجام داده است اما واضح است كه اين كافي نيست. نه تنها امريكا بلكه هر كس ديگري ميخواهد كه چين اين كارها را انجام دهد. چين بايد خواستههاي همه را در راستاي خلع سلاح شبه جزيره به رسميت بشناسد.
ترامپ همچنين ميخواهد به چين در راستاي يك تجارت متعادلتر فشار وارد كند. او در طول مبارزات انتخاباتي در مورد كسري تجاري ايالات متحده با چين كه در طول سال گذشته 300ميليارد دلار بود، شكايت كرد. دولت مدعي است كه چين ناعادلانه به ايالات متحده واردات انجام ميدهد و قصد دارد تا آن را محدود كند. در ماه اكتبر وزارت بازرگاني امريكا دستور تعرفههاي ضد دامپينگ براي واردات آلومينيوم از چين را صادر كرد. با اين وجود هرچند ترامپ بهشدت در مورد چين موضع داشت اما تاكنون نتوانسته اقدام جديدي در اين خصوص انجام دهد. ترامپ پيشنهاد كرده است كه اگر شي در كره شمالي همكاري كند، به سمت تجارت بيشتر با چين نيز قدم برخواهد داشت.
در جمع رهبران 21 كشور در ويتنام
پس از پكن، ترامپ به دانانگ ويتنام خواهد رفت تا در نشست همكاريهاي اقتصادي آسيا و اقيانوسيه APEC با شركت رهبران 21كشور جهان حضور يابد. نشستي كه اكثر سران آن از كشورهاي حاشيه اقيانوس آرام به حساب ميآيند. او همچنين در حاشيه اين نشست با مديران شركتهاي بزرگ نيز حضور خواهد يافت و انتظار ميرود ترامپ در مورد نقش مهم آسيا در اقتصاد ايالات متحده سخنراني و بر تعهد خود در راستاي تجارت آزاد با منطقه «هند-آرام» تاكيد كند.
اين نوع سخنان پس زمينهاي از صحبتهاي باراك اوباما، رييسجمهور پيشين امريكا را دارد كه همواره روي تقويت روابط با آسيا از لحاظ نظامي و اقتصادي تاكيد ميكرد. هرچند دونالد ترامپ را در نخستين اقدام خود به عنوان رييسجمهور از پيمان تجارت آسيا-پسفيك خارج كند. اما حضور ترامپ در اجلاس APEC فرصتي براي او خواهد بود تا بتواند ديدگاه جايگزين خود براي اين معاهده را ارايه دهد.
همچنين طبق سنت اين اجلاس رهبران حاضر در عكس دستهجمعي اجلاس رهبران بطور معمول بايد لباسهاي بومي كشور ميزبان را به تن كنند و ويتنام قصد دارد به اين سنت بپيوندد، گرچه معلوم نيست كه آيا ترامپ واقعا اين كار را انجام دهد يا خير. ترامپ همچنين براي ديدار با رهبران ويتنام به هانوي سفر خواهد كرد. او 11 نوامبر در پايتخت ويتنام خواهد بود.
ديدار با رييسجمهور جنجالي در فيليپين
ترامپ در اجلاس سران كشورهاي آسياي جنوب شرقي در مانيل شركت خواهد كرد و با رييسجمهور دوترته نيز ملاقات ميكند. رهبر فيليپين اكنون تحت تحقيقات بينالمللي در خصوص سركوب قاچاقچيان مواد مخدر است كه منتقدان او معتقدند كه تاكنون هزاران نفر در اين زمينه كشته شدند. سال گذشته اوباما يك ديدار برنامهريزي شده با دوترته را لغو كرد چرا كه رهبر فيليپين در خصوص فشار بيشتر در خصوص حقوق بشر هشدار داد و اوباما را پسر فاحشه ناميد.
هرچند ترامپ سفرهاي بسيار مهم و حساسي را پيش رو خواهد داشت، اما آخرين رييسجمهوري كه تا اين حد سفر فشرده داشت رييسجمهور سابق جورج بوش پدر بود كه در سال 1992 هنگام ديدار با نخست وزير ژاپن و بر سر ميز شام با وي از حال رفت و به بيمارستان منتقل شد. اكنون نيز اين نگراني براي دونالد ترامپ با توجه به حجم سفرهاي متعدد برايش وجود دارد كه به سلامت او آسيب وارد كند. يكي از مقامات ارشد دولتي به شبكه خبري NPR امريكا گفت كه رييسجمهور بايد دوباره كار كند ما نميتوانيم اورا براي هميشه از واشنگتن دور كنيم.
احتمال تجديد ديدار پوتين و ترامپ
گفته ميشود ولاديمير پوتين، رييسجمهوري روسيه نيز در اجلاس APEC شركت خواهد كرد. با اين وجود كاخ سفيد هيچ حرفي در خصوص اينكه ترامپ و پوتين با يكديگر در حاشيه اين نشست ديدار ميكنند سخني تاكنون به ميان نياورده است. اما در حال حاضر اين احتمال وجود دارد كه ولاديمير پوتين و دونالد ترامپ هفته آينده در ويتنام با يكديگر ديدار كنند. اين صحبت در حالي از سوي سخنگوي كرملين مطرح شد كه امريكا در نقطه اوج تحقيقات در خصوص دخالت روسيه در انتخابات سراسري امريكا قرار دارد. ديميتري پسكوف، سخنگوي كرملين روز گذشته عنوان كرد كه هنوز هيچ قرار ملاقاتي ميان دو رييسجمهور تنظيم نشده است و در حال بررسي جزييات و هماهنگيهاي آن با يكديگر هستيم. اگر اين اتفاق رخ دهد اين دومين جلسه دو رهبر در طول يك سال گذشته است. وي افزود: برخي مسائل مهم بينالمللي موجب شده است تا برقراري هرگونه تماس بين روساي جمهور روسيه و ايالات متحده را سخت كند.