ونزوئلا سومين انتخابات خود را
در 140روز اخير برگزار كرد
رجوع به آراي عمومي
براي‌عبور از بحران
گروه جهان| مردم ونزوئلا روز شنبه براي سومين بار در 140 روز اخير پاي صندوق‌هاي راي رفتند تا شهرداران شهر‌ها و مناطق را در اين كشور امريكاي لاتين انتخاب كنند. در اين انتخابات، حزب حاكم سوسياليست اين كشور به رهبري نيكلاس مادورو توانست 300 كرسي از 339 كرسي را از آن خود كند. پيش از اين مردم ونزوئلا در دو انتخابات تاسيس مجلس موسسان و انتخاب فرمانداران شركت كرده بودند و نتيجه آن دو رويداد نيز مانند انتخابات اخير، پيروزي حزب حاكم بود.
رييس‌جمهور ونزوئلا برگزاري اين انتخابات‌ها را راهكاري دموكراتيك براي بازگرداندن ثبات به كشور خوانده و مشاركت سياسي را در كنار گفت‌وگو، دو راهكار غلبه بر بحران‌هاي سياسي و اقتصادي حال حاضر اين كشور دانسته است. به گزارش تله‌سور، نيكلاس مادورو در آخرين اظهارنظر خود بعد از انتخابات اخير شهرداران گفت: «من بسيار خوشحالم كه در 140 روز اخير براي سومين بار در مركز راي‌گيري حاضر شده‌ام... ما توانستيم با انتخابات مجلس موسسان در تاريخ 30 جولاي صلح را به عرصه‌هاي سياسي و اجتماعي كشور بازگردانيم.»
رجوع به آراي مردمي راهكاري است كه حاكميت ونزوئلا براي بازگرداندن ثبات به كشور برگزيده است. بحران سياسي و اقتصادي حال حاضر ونزوئلا كه كمي پيش از مرگ هوگو چاوز آغاز شده بود، با درگذشت وي شدت يافت و گريبان جايگزين او، يعني نيكلاس مادورو را گرفت. اصلاحات اقتصادي و اجتماعي زمان چاوز، هرچند موجب رضايت طبقات ضعيف ونزوئلا شده بود، اما به گسترش نارضايتي در طبقه متوسط اين كشور منجر شد. همين مساله علتي بود كه باعث شود مخالفان چاوز مشروعيت او را زير سوال ببرند. چاوز براي گذر از اين بحران، آخرين انتخابات رياست‌جمهوري حيات خويش را در حضور ناظران بين‌المللي برگزار كرد و نتيجه آن شد كه اپوزيسيون ناچارا پيروزي مجدد او در انتخابات را پذيرفت. اما با مرگ چاوز، ورق برگشت و مخالفان معاون او را به تقلب در انتخاباتي زودهنگام كه تنها چند ماه بعد از پيروزي چاوز برگزار شده بود، متهم كردند. نتيجه اين اتهام گسترده شدن بحران اقتصادي در ونزوئلا بود. تظاهرات مخالفان كه چند سالي طول كشيد و اعتصابات سراسري كه در اين دوران شكل گرفت، در كنار تحريم‌هاي ايالات متحده امريكا و كاهش قيمت جهاني نفت، اين اقتصاد وابسته به نفت را فلج كرد و به تورم افسارگسيخته و كمبود كالاهاي اساسي منجر شد.
مردم‌سالاري در سرزمين ديكتاتورها؟
هرچند انتخابات يكي از راهكارهاي رجوع به مردم‌سالاري به شمار مي‌رود، اما كيفيت انتخابات نيز حايز اهميت است. امريكاي لاتين به سرزمين ديكتاتورها شهره است و مثال‌هاي فراواني از دستكاري‌هاي انتخاباتي در اين قاره وجود دارند. به عنوان مثال انتخابات شهرداران در ونزوئلا تقريبا همزمان با انتخابات رياست‌جمهوري در هندوراس برگزار شد. در حالي كه نتايج انتخابات ونزوئلا يك روز بعد از برگزاري اعلام شد اما نتيجه قطعي انتخابات هندوراس كه از شفافيت چنداني نيز برخوردار نبود، بعد از گذشت دو هفته همچنان اعلام نشده و آنچه اعلام شده نيز موجب بروز تنش‌هاي شديد سياسي و تظاهرات‌هاي گسترده مردمي شده است. به گزارش راشاتودي، با وجود آنكه نتايج اوليه حاكي از پيروزي سالوادور نصرالله، نامزد چپگرا و مخالف دولت در انتخابات بود، اما بعد از آن دولت خوان هرناندز اعلام كرد كه پيشتازي نصرالله ناشي از يك اشتباه كامپيوتري در سيستم راي‌گيري بوده و به همين علت هرناندز را كه 9 سال پيش با يك كودتا حكومت را در دست گرفته بود، پيشتاز انتخابات معرفي كرد. اين اتفاق موجب شده كه از دو هفته پيش تاكنون اين كشور شاهد ناآرامي‌هاي سياسي و اجتماعي باشد، بطوري‌كه اكنون در تگوسيكاپا، پايتخت اين كشور حكومت نظامي برقرار است.
البته مخالفان حكومت ونزوئلا نيز حكومت را به دخالت در انتخابات متهم مي‌كنند. به عنوان نمونه بنينجو آلارسون، محقق دانشگاه كاتوليك آندرس بلو در مقاله‌اي كه در نشريه سان‌فرانسيسكو كرانيكل منتشر شده، ادعا مي‌كند پيروزي‌هاي پي‌درپي انتخاباتي مادورو به اين خاطر است كه دولت او نوعي كوپن براي دسترسي به كالاهاي اساسي توزيع كرده و شرط استفاده از آن را وفاداري به حكومت قرارداده است. بنابراين اين پيروزي‌ها نشانه مقبوليت مردمي نيست.
از سوي ديگر برخي احزاب مخالف نيز انتخابات اخير در ونزوئلا را تحريم كرده‌اند. به گزارش بي‌بي‌سي، مخالفان، مادورو را به پيش‌گرفتن راه ديكتاتوري متهم مي‌كنند و از اين انتخابات به عنوان راهكاري براي افزايش قدرت مادورو نام مي‌برند. احزاب مخالف به همين دليل از حضور در سه انتخابات اخير امتناع كرده‌اند. اين مساله باعث شده مشاركت در انتخابات كاهش پيدا كند، بطوري كه در انتخابات مجلس موسسان، 8 ميليون ونزوئلايي از حدود 16 ميليون نفر جمعيت داراي حق راي در انتخابات شركت كردند. اما به هر حال اين تعداد براي برگزاري انتخابات كافي بوده است. مخالفان، انتخابات شهرداران را نيز تحريم كردند. مادورو در واكنش به اين اقدام گفت: «آن‌ها كه اين انتخابات را تحريم كرده‌اند، حق شركت در انتخابات رياست‌جمهوري سال آينده را ندارند.» هرچند مشخص نيست كه آيا اين اظهارات جنبه اجرايي دارد يا نه، اما مخالفان، همين اظهارات را نيز به عنوان نشانه‌هاي ظهور ديكتاتوري در ونزوئلا مي‌خوانند.
ونزوئلا، غرق در بحران‌هاي سياسي و اقتصادي به برگزاري انتخابات‌هاي گسترده و بعضا زودهنگام روي آورده است. با وجود آنكه اما و اگر‌ها درباره اين انتخابات فراوانند، اما در هر صورت مي‌توان نتيجه انتخابات را برآيند نظر بخش بزرگي از جمعيت ونزوئلا قلمداد كرد و به آينده اين كشور اميدوار بود.