بحران، دولت اشرفغني را به پايان نزديك ميكند
غرب در باتلاق افغانستان
گروه جهان| دولت اشرفغني در افغانستان با حمايت دولتهاي غربي روي كار آمد و استوار ماند. اين واقعيت باعث شده تا غربيها شريك بحرانهاي سياسي اخير افغانستان باشند. بحرانهايي كه به تضعيف دولت غني ميانجامند.
افغانستان درگير يك بحران عميق سياسي است. بحراني كه هرچند ريشه در گذشته پرتنش اين كشور دارد، اما رفتار سياسي اشرفغني، رييسجمهور افغانستان آن را تشديد كرده است. غني اكنون دو سال است كه از برگزاري انتخابات پارلمان امتناع كرده و همين مساله موجب افزايش مخالفتها عليه او شده است. تعداد مخالفان اشرفغني روز به روز در حال افزايش است و در ميان اين مخالفان حاميان پيشين رييسجمهور فعلي افغانستان نيز ديده ميشوند.
به گزارش «اعتماد» به نقل از واشنگتن پست، در حالي كه در طول سال گذشته دولت ائتلافي افغانستان با تشديد انتقادها مواجه بوده است، مقامات غربي بارها براي تشويق صبر به مساله ورود كردهاند. ديپلماتهاي امريكايي و اروپايي بارها به مناطق حفاظت شده كابل سفر كرده و از نخبگان سياسي خواستهاند دست غني را براي ادامه اصلاحات باز بگذارند. در عوض وعده داده شده كه غني بالاخره انتخابات پارلماني اين كشور را برگزار كند. پيش از آنكه نوبت به انتخابات رياستجمهوري اين كشور برسد.
اما زمان در حال سپري شدن است و فعاليتي براي به ثمر رسيدن انتخابات پارلماني ديده نميشود. درحالي كه وعده داده شده اين انتخابات جولاي آينده برگزار شود، اما بسياري در تحقق اين وعده شك وارد ميكنند. همين مساله باعث شده كه منتقدان غني در آستانه از دست دادن صبر خود باشند. رجوع به تظاهرات عمومي، طرح تهديدها و ضربالاجلها و پيوستن به جنبشهايي كه رفراندوم ملي عليه قدرت او را خواستارند، از جمله نشانههاي پايان يافتن صبر مخالفين است.
رييسجمهوري افغانستان در پاسخ به اين اتفاقات به راهكارهايي روي آورده كه بسياري نشانه بروز ترس در او قلمدادشان ميكنند. او ناگهان دستور داده تا تحقيقاتي براي بررسي و كشف نشانههاي فساد در مخالفان صورت پذيرد، كارمندان دولت را از شركت در تظاهرات منع كرده است و حتي مانع از پرواز يكي از فرمانداران پرنفوذ مناطق شمالي افغانستان شده تا از پيوستن او به يك جلسه مخالفان جلوگيري كند.
محمد عمر دودزاي، وزير كشور پيشين كه اكنون يكي از مخالفان است، اعتقاد دارد كمكاري دولت در برگزاري انتخابات نشانه يك مشكل عميق است؛ اين مشكل كه حمايت سياسي از دولت غني كاهش يافته است. او ميگويد: « هنگامي كه غني كار خود را به عنوان رييسجمهور آغاز كرد، پشتوانه سياسي او متشكل از 54 گروه مختلف بود كه در نشستهايي هفتگي حمايت خود را از او اعلام ميكردند. من شك دارم كه اكنون اين 54 گروه همچنان در زمره حاميان غني باشند. » به گفته دودزاي دولت پشتوانه و اعتبار سياسي خود را از دست داده است، و اين اتفاق خوبي نيست. چراكه افغانستان بر اجماع سياسي استوار است.
اكنون مخالفان اشرفغني كه گروههاي مختلفي متشكل از فرماندهان پيشين نظامي، اعضاي سابق دولت و نمايندگان پارلمان هستند بر مديريت غلط سياسي غني و ناتواني او از برگزاري انتخابات اتفاقنظر دارند. اما راهكار همه اين مخالفان براي مقابله با رييسجمهور يكسان نيست.
در حالي كه بسياري از مخالفان خواهان آن هستند كه در سطح اپوزيسيون صبر پيشه و هر اقدام سياسي تا برگزاري انتخابات به تعويق بيفتد، حامد كرزاي، رييسجمهور پيشين افغانستان خواهان برگزاري لوييجرگه براي تعيين سرنوشت غني شده است. لوييجرگه شورايي سنتي در افغانستان است كه با حضور ريشسفيدان قبايل تشكيل شده و در موارد خاص تصميمگيري در مورد مسائل حكومتي را بر عهده ميگيرد. در هفتههاي اخير ناتواني دولت در مديريت فضاي سياسي باعث شده بسياري از مخالفاني كه پيشتر بر لزوم پيشهكردن صبر تاكيد داشتند، به فكر حمايت از ايده حامد كرزاي بيفتند.
در مقابل، حاميان دولت مخالفان را به سنگاندازي در مسير اداره كشور متهم ميكنند. نادر نادري، يكي از مشاوران ارشد اشرفغني در اين باره ميگويد: «رييسجمهور ميداند كه برگزاري انتخابات بيش از حد عقب افتاده است. هنگامي كه او تلاش ميكند از قدرتهاي اجرايياش در رفع مشكلات پيش روي انتخابات استفاده كند، متهم ميشود كه بيش از حد به فرآيند برگزاري انتخابات نزديك شده و قصد دخالت در آن را دارد. هنگامي كه در نتيجه اين اتهامات، عقب ميكشد و اجازه ميدهد كارها بر طبق منوال پيش بروند، متهم ميشود كه اراده سياسي لازم براي برگزاري انتخابات را ندارد.»
حاميان معتقدند كه غني به برگزاري انتخابات متعهد است، اما قرباني اختلافات سياسي ميان جريانهاي مختلف شده است. آنها ميگويند قدرت دولت در اثر دخالت پارلمان در اختيارات قانوني و انتخاب كابينه بهشدت تضعيف شده است.
در اين ميان اوضاع براي امريكاييها چندان مطلوب نيست؛ بسياري از متحدين آنها در افغانستان كه همراهيشان براي ادامه حضور نظامي در اين كشور ضروري است، در زمره مخالفان دولتي درآمدهاند كه امريكا از آن پشتيباني ميكند.
بحران در افغانستان رو به تشديد است و مشخص نيست اوضاع به كدام سو پيش ميرود. اما در هر صورت شرايط به نفع بازيگران غربي نيست. دولتي كه با حمايت آنها سركار آمده و استوار مانده است، توسط متحدانشان در حال تضعيف است.