به بهانه سالمرگ عباس يمينيشريف
بچگي را به خوبي ميشناخت
مصطفي رحماندوست
از قرنها پيش در تاريخ ادبيات ايران شاعراني بودند كه به قصد مخاطب قرار دادن كودكان شعر ميگفتند اما در تاريخ معاصر ما، ميتوان تنها به اسم چندين نفر اشاره كرد كه به طور جدي شعر كودك را دنبال كردهاند؛ مهمترين آن اسمها، نام درخشان «عباس يمينيشريف» است. ايشان زماني شعر كودك را شروع كردند كه پيشينه زيادي درباره شعر كودك وجود نداشت كه بخواهند از آن تعريف يا حتي تكميلش كنند. بنابراين بسياري از كارهايي كه عباس يمينيشريف در آن دوران انجام ميداد، حكم آزمون و خطا را داشت و بههرحال آزمون و خطا هم همانطور كه از اسمش پيداست، هم موفقيت دارد و هم خطا. در اين ميان عدهاي هستند كه فقط به خطاها چشم ميدوزند و ميگويند شعرهاي يمينيشريف خيالانگيز نيست و مشكل وزني دارد اما واقعيت اين است كه هر فرد ديگري هم كه در آن دوران كار ميكرد و بنيادي را به وجود ميآورد كه هيچ نقشه و سابقهاي نداشت، خواه ناخواه درگير اين اتفاقات و قضاوتها ميشد. اگر ادبيات و شعر كودكان ما اين روزها سر و ساماني دارد و ميتوان در مورد چند و چون آن بحثهايي به راه انداخت و نقدهايي كرد، بدون ترديد مديون قدم بزرگي است كه سالها پيش عباس يمينيشريف آن را برداشته و به امروز رسيده است. ايشان به عنوان يكي از كساني كه نخستين كلنگ اين بنا را زده، هميشه قابل احترام است. اگر امروز شعرهايي از ايشان مانند «ما گلهاي خندانيم» همچنان زمزمه ميشود و از ياد نرفته، نشان از اين دارد كه با وجود اينكه عباس يمينيشريف آزمون و خطا كرده و راهي را رفته كه ديگران قبلا نرفته بودند، اما ذوق لازم براي كار را داشته و بچهها و به خصوص بچگي را به خوبي ميشناخته است. واقعيت اين است كه بچهها در زمانهاي مختلف از نظر فرهنگي تغيير ميكنند اما بچگي و كودكي عوض نميشود و شعرهايي از عباس يمينيشريف كه هنوز بر سر زبانهاست، دقيقا همان شعرهايي است كه كودكي در آنها موج ميزند. ميان شعرهاي مختلف ايشان كه بسيار زمزمه ميشود، يكي ديگر از آنها «من يار مهربانم» است كه آنقدر همهجا و مخصوصا در دنياي آشفته اينترنت به نام من ثبت و دست به دست شده كه همه گمان ميكنند اين شعر مال من است. هرچند اين اشتباه به نفع من و زيبايي شعر ايشان به اسم من هم تمام شده و من هم به اين واسطه مديون ايشان هستم، اما حالا كه فرصتي فراهم شده بهتر است بگويم كه اين شعر از يادگارهاي عباس يمينيشريف است.