مسكو ادعاهاي لندن در مورد استفاده از سلاح شيميايي را تحت سوال قرار داد
بازي بريتانيايي با آتش روسي
شهاب شهسواري
از لندن اصرار و از مسكو انكار؛ اين خلاصه جلسه پنجشنبه شب شوراي امنيت سازمان ملل متحد در مورد اتهام استفاده روسيه از عامل شيميايي در حادثه سوءقصد به جان يك جاسوس دوجانبه روس در سالزبوري بريتانيا بود. از يك ماه و سه روز پيش كه پيكر نيمهجان سرگئي اسكريپال، جاسوس دوجانبه روستبار همراه با دخترش روي يك نيمكت در مركز خريدي در سالزبوري بريتانيا پيدا شد، لندن دولت روسيه را متهم به اقدام به ترور با استفاده از سلاحهاي شيميايي جنگي در خاك كشورش كرده است. پنجشنبه دومين بار بود كه به درخواست بريتانيا جلسه شوراي امنيت سازمان ملل متحد براي بررسي اين اتهام تشكيل ميشد. در اين جلسه واسيلي نبنزيا، نماينده دايم روسيه در سازمان ملل متحد ضمن رد اتهامهاي بريتانيا، غرب را به ايجاد يك كارزار برنامهريزي شده بر عليه روسيه متهم كرد. طي هفتههاي گذشته، بريتانيا، ايالات متحده و ناتو با همراهي ديگر متحدانشان نزديك به 150 ديپلمات روس را از خاك خود اخراج كردهاند و مسكو نيز به صورت تدريجي در حال اقدام متقابل عليه كشورهايي است كه ديپلماتهاي اين كشور را اخراج ميكنند. به گزارش آسوشيتدپرس، كارن پيرس، نماينده دايم بريتانيا در سازمان ملل متحد كه در اين جلسه بر عليه روسيه سخن ميگفت، تاكيد كرد: «در شرايطي كه نماينده روسيه ادعا ميكند 24 تئوري مختلف در مورد عامل اين حمله وجود دارد، لندن فقط يك نظريه را قبول دارد و آن اينكه به احتمال بسيار زياد اين اقدام توسط دولت روسيه انجام شده است. » در برابر نماينده روسيه به تندي از بريتانيا خواست كه از «اقدامات تحريكآميز» دست بردارد، چرا كه اينكار «بازي با آتشي است كه باعث پشيماني خواهد شد.» نماينده روسيه ادعا كرد كه كشورش قرباني «يك كارزار برنامهريزي شده شتابزده، كثيف و با سوءسنيت براي بدنامسازي روسيه توسط لندن و متحدانش» شده است. در طول يك ماه گذشته ميزان رويارويي ميان متحدان غربي بريتانيا با روسيه به بالاترين سطح از زمان پايان جنگ سرد تاكنون رسيده است. نماينده روسيه در جلسه شوراي امنيت تاكيد كرد: «احتمال بسيار زيادي وجود دارد كه نهادهاي امنيتي ديگر كشورها، عامل انجام عمليات سوءقصد باشند. » نبنزيا گفت: «همه شواهد نشان ميدهد كه ما شاهد يك كارزار برنامهريزي شده دقيق و هماهنگ هستيم كه هدف آن بياعتبارسازي يا حتي مشروعيتزدايي از روسيه است.» نبنزيا از نهادهاي اطلاعاتي خارجي كه مسكو ادعا ميكند ممكن است در اين عمليات دست داشتهباشند، نام نبرد، اما تاكيد كرد كه به تصور مسكو هدف اين نهادها اين است كه با «اتهامزني به مسكو در استفاده از يك سلاح دهشتناك و غيرانساني، زرادخانه سلاحهاي اينچنيني خود را پنهان كنند.» نماينده روسيه تاكيد كرد: «ما به همكاران بريتانياييمان هشدار دادهايم كه در حال بازي با آتش هستند و از كرده خود پشيمان خواهند شد.» نماينده بريتانيا در مقابل تاكيد كرد كه روسيه از تئوريها در مورد عامل حمله با خبر است و ميداند كه يكي از اين تئوريها احتمال استفاده تروريستها از گاز شيميايي و ديگري تلاش بريتانيا براي پنهان كردن مشكلاتش در رويارويي با مساله خروج از اتحاديه اروپاست.
بهبود حال دختر اسكريپال
صبح پنجشنبه، يوليا اسكريپال، دختر جاسوس روستبار كه در سوءقصد دچار مسموميت شدهبود با انتشار بيانيهاي كه در اختيار پليس بريتانيا قرار گرفته است، اعلام كرد كه وضعيت جسمي او به سرعت در حال بهبود است. او همچنين در اين بيانيه از افرادي كه پس از سوءقصد به او و پدرش كمك كردهاند، قدرداني كرده است. او در عين حال از همه خواسته كه در دوران نقاهت به حريم خصوصي او و خانوادهاش احترام بگذارند. بيمارستاني كه سرگئي و يوليا اسكريپال در آن بستري هستند با انتشار بيانيهاي تاييد كرده كه وضعيت جسمي يوليا در حال بهبود است، اما وضعيت پدر 66 سالهاش همچنان در شرايط بحراني قرار دارد. اما روز پنجشنبه اظهارات ديگري از سوي دختر اسكريپال منتشر شد كه منبع آن نه پليس بريتانيا، بلكه تلويزيون دولتي روسيه بود. تلويزيون دولتي روسيه با پخش يك فايل صوتي از تماس تلفني يوليا اسكريپال با عموزادهاش، ويكتوريا در روسيه ادعا كرد كه وضعيت جسمي سرگئي اسكريپال در شرايط بهبودي قرار دارد و وضعيت او غيرقابل درمان نيست. به گزارش سيانان روز جمعه بيمارستان انگليسي بهبود وضعيت جسمي سرگي اسكريپال راتاييد كرد. ويكتوريا اسكريپال، برادرزاده جاسوس روستبار، صحت اين فايل صوتي را در گفتوگو با شبكه خبري بيبيسي بريتانيا تاييد كرده است و گفته است كه مطمئن است كه فردي كه با او تماس گرفته، يوليا بود.
روسيه: هيچگاه نوويچوك نداشتيم
در شرايطي كه دولت بريتانيا اعلام ميكند در عمليات سوءقصد به جان سرگي اسكريپال از عامل شيميايي جنگي نوويچوك كه يك سلاح شيميايي دوران شوروي است استفاده شده، روسيه بهشدت اين ادعا را رد ميكند. واسيلي نبنزيا، نماينده دايم روسيه در سازمان ملل متحد سوالات متعددي از دولت بريتانيا در مورد ادعايش مطرح كرد. نبنزيا پرسيد چرا پليس بريتانيايي كه با اين عامل شيميايي برخورد داشته به سرعت تحت تاثير آن قرار گرفته، اما دستكم چهار ساعت بعد سرگي اسكريپال علايم قرار گرفتن در معرض عامل شيميايي را نشان داده است؟ او همچنين پرسيد كه بريتانياييها چه پادزهرهايي براي مقابله با آثار مسموميت شيميايي با گاز نوويچوك به اسكريپال دادهاند؟ او در طول چهارساعت بدون گوشي تلفن همراه كجا بوده؟ و چه بلايي بر سر دو گربه و خوكچه هندي كه در خانه اسكريپال نگهداري ميشدند آمده است؟ ساعاتي بعد پليس بريتانيا اعلام كرد كه دو خوكچه هندي و يك گربه در خانه اسكريپال مردهاند و يكي از گربههاي اين خانواده در حالت وحشتزده توسط پليس پيدا شده است، بلافاصله ماريا زاخارووا، سخنگوي وزارت خارجه روسيه با انتشار بيانيهاي در فيسبوك اين سوال را مطرح كرد كه «چرا تاكنون در گزارشهاي بريتانيا اشارهاي به وجود اين حيوانات خانگي نشدهبود؟ و چرا اين سه حيوان خانگي به عنوان يك مدرك مهم در تحقيقات مورد استفاده قرار نگرفتهاند؟» روسيه ادعا ميكند كه اين كشور هيچگاه عامل اعصاب نوويچوك را توليد نكرده است و تمام زرادخانه شيميايي خود را تحت نظارت سازمان منع سلاحهاي شيميايي از بين برده است.
واسيلي نبنزيا، نماينده روسيه در سازمان ملل متحد در عين حال تاكيد كرد: «دولت بريتانيا به هيچوجه حاضر به همكاري با ما نيست و ادعا ميكند كه اين دولت به عنوان قرباني نميتواند با جاني همكاري كند. از نظر ما اين اقدام در خاك بريتانيا انجام شده، احتمالا يك عمليات تروريستي است و قربانيان شهروندان ما هستند.» او گفت كه به دليل تابعيت روسي سرگي و يوليا اسكريپال، مسكو بايد به آنها دسترسي داشتهباشد، اما كارن پيرس، نماينده بريتانيا تاكيد كرد كه تصميم براي تماس با دولت روسيه براي خدمات كنسولي بر عهده شخص يوليا اسكريپال، دختر جاسوس روستبار گذاشتهشده است.