حسين قهار / سازمان ليگ اين روزها زير شديدترين فشارها از طرف باشگاه‌ها قرار دارد. آنها به تعهدات سال قبل هنوز به‌صورت كامل عمل نكرده‌اند و حتي امسال نيز با مشكلاتي بسياري دست‌وپنجه نرم مي‌كنند. مهدي تاج و محمدرضا ساكت حق دارند كه نگران باشند. طبق قرارداد هنوز تكليف تبليغات دور زمين مشخص نشده و از طرفي، ديگر حق‌پخش فوتبال هم وجود ندارد. با محمدرضا ساكت، مشاورعالي سازمان ليگ كه در حقيقت بخش اعظمي از اتاق فكر مديريت مهدي تاج است درباره اين مسائل به گفت‌وگو پرداختيم .
آقاي ساكت! ابهامات درباره قرارداد حق‌پخش تلويزيوني فوتبال به اوج خود رسيده است. فشار اقتصادي زيادي به باشگاه‌ه‌ها وارد شده و سازمان ليگ هنوز نتوانسته است حق و حقوق آنها را از سازمان صدا و سيما دريافت كند.
بنده الان در جريان آخرين روند مذاكرات قرار ندارم، اما نكته حايز اهميت اينجاست كه مهم‌ترين بخش درآمدزايي ليگ و فوتبال هر كشور و حقوق اوليه باشگاه‌ها كه اقتصاد فوتبال را هم بالنده مي‌كند، مربوط به قرارداد حق‌پخش و رايت تلويزيوني است. در همه جاي دنيا اين قرارداد 60 درصد درآمدهاي فوتبالي را شامل مي‌شود. در ايران براي قرارداد حق‌پخش سالانه مبلغي از سوي صدا و سيما پرداخت مي‌شد. امسال اما با وجود فراز و نشيب‌ها، با پادرمياني‌اي كه صورت گرفت، قرار بر اين شد كه صدا و سيما همان عدد 22 ميليارد را براي پرداخت به فوتبال فقط براي امسال عملياتي كند. قراردادي در اين زمينه توسط معاون مالي، اداري وزارت ورزش و جوانان با صدا و سيما امضا شد و قرار است در اسفند ماهي كه در آن قرار داريم اين مبلغ به حساب سازمان ليگ واريز شود.
اما تاكنون اين اتفاق رخ نداده است.
هنوز نه. به همين دليل در جلسه فردا (امروز) هيات‌رييسه حتما به اين موضوع پرداخته خواهد شد.
علي كفاشيان اعلام كرد كه احتمال دارد دوباره دستور جلوگيري از ورود دوربين‌ها به ورزشگاه‌ها را صادر كند.
با توجه به توافقات صورت گرفته بين وزارت ورزش و صدا و سيما ما اميدوار هستيم كه اين مبلغ هر چه زودتر به فوتبال پرداخت شود تا بخشي از مشكلات اقتصادي باشگاه‌ها از محل اين درآمد حل و فصل شود. بدون ترديد اخذ اين مبلغ از صدا و سيما در برهه كنوني براي فوتبال راهگشا خواهد بود. ما اميد داريم كه در روزهاي باقي مانده تا پايان اسفند ماه رسانه ملي به تعهدات خود در مقابل فوتبال رسيدگي كند.
شنيده‌ها حكايت از اين مساله دارد كه مخالفت‌هايي از سوي مسوولان با عقد قرارداد حق‌پخش تلويزيوني فوتبال ايران به وجود آمده است. گويا قرارداد منعقد شده صدا و سيما با وزارت ورزش هم ديگر عنوان حق‌پخش تلويزيوني فوتبال ندارد و قرار است حق‌پخش تلويزيوني ورزش ايران به وزارت ورزش پرداخت شود، اتفاقي كه بدون ترديد وقتي اعلام رسمي شود، حرف و حديث‌هاي زيادي به دنبال خواهد داشت.
ما اطلاعي از اين قضايا نداريم. ما پيگير حقوق فوتبال هستيم و از وصول حق ساير رشته‌ها توسط وزارت ورزش و جوانان هم استقبال مي‌كنيم. قطعا هر رشته‌اي حقوق خاص خود را مي‌تواند طلب كند و در همه جاي دنيا حق‌پخش براي رشته‌ها قوانين و شرايط خاص خود را دارد. اما الان داريم درباره مبلغ پخش تلويزيوني فوتبال حرف مي‌زنيم كه حق واقعي باشگاه‌هاست كه بايد پرداخت شود.
اما انگار ديگر هيچ‌وقت قرارداد حق‌پخش تلويزيوني مجزا براي فوتبال منعقد نخواهد شد.
كنفدراسيون فوتبال آسيا الزامات و قوانين محكمي درباره حق‌پخش تلويزيوني دارد. ميزان درآمد اقتصادي باشگاه‌ها از حق‌پخش تلويزيوني حتما بايد شفافيت و مبلغ مورد توجه و قانع‌كننده خاص خود را داشته باشد و همه ساله به كنفدراسيون اين درآمدها اعلام شود. شما شك نكنيد كه اگر حق‌پخش تلويزيوني فوتبال وجود نداشته باشد، براي فوتبال اتفاقات بدي رخ خواهد داد كه كمترين آن كاهش سهميه در ليگ قهرمانان آسيا و جلوگيري از فعاليت بين‌المللي باشگاه‌ها خواهد بود. اينكه ديگر قرارداد حق‌پخش فوتبال منعقد نشود را من تاكنون نشنيده‌ام و بعيد هم مي‌دانم چنين اتفاقي رخ بدهد، چرا كه مغاير با قوانين بين‌المللي فوتبال در جهان است.
اكثريت باشگاه‌ها امروز به عدم پرداخت مطالبات خود توسط سازمان ليگ معترض هستند.
با توجه به اهميت موضوع اقتصاد باشگاه‌ها، سازمان ليگ اين مقوله را مورد توجه خود دارد. سازمان ليگ در سال گذشته برنامه‌هاي مختلفي را براي ساماندهي اقتصادي باشگاه‌ها در دستور كار قرار داد و آن را اجرا كرد. مديريت هزينه و بسترسازي اقتصاد حرفه‌اي در باشگاه‌ها كاري بود كه به خوبي انجام شد، ما همچنين موضوع مطالبات معوقه تبليغات محيطي فوتبال از پيمانكار قبلي را به نتيجه رسانده‌ايم و به زودي اين مبلغ به سازمان ليگ پرداخت خواهد شد كه مي‌تواند كمك خوبي به باشگاه‌ها از محل وصول اين طلب باشد. همان‌طور كه مستحضر هستيد در زمستان سال 93 ما قرارداد حق‌پخش تلويزيوني را 160 ميليارد تومان اعلام كرديم اما اتفاقات و فراز و نشيب‌ها باعث شد اين مبلغ به فوتبال پرداخت نشود و هنوز توافق جامعي بر سر مبلغ واقعي قرارداد انجام نشده است. البته مذاكراتي انجام شده تا پول حق‌پخش فوتبال در بودجه دولت در سال آينده لحاظ شود تا صدا و سيما بتواند اين پول را بدون هيچ مشكلي به فوتبال پرداخت كند.
قرارداد تبليغات محيطي فوتبال با كانون ايران نوين ايرانيان هم گويا با مشكلاتي روبه‌رو شده است.
ما قرارداد تبليغات محيطي فوتبال را با برگزاري يك مزايده سالم و قوي و شفاف و البته حضور دستگاه‌هاي نظارتي، به كانون ايران نوين ايرانيان واگذار كرديم. اين مزايده كاملا شفاف و سالم برگزار شد و رقم قرارداد نيز افزايش چشمگيري داشت. تاكنون هم اين شركت چيزي بالغ بر 5/18 ميليارد تومان پرداختي به سازمان ليگ فوتبال ايران داشته كه واقعا رقمي قابل توجه است.
قبول داريد كه شركت مذكور از پرداختي‌هاي خود نسبت به سازمان ليگ عقب است؟
بله اين مساله را قبول دارم. اما نكته اساسي اينجا است كه اتفاقاتي كه عرض كردم رخ داد و بايد رسيدگي شود. ضمن اينكه شرايط اقتصادي كشور هم در اين تاخير به وجود آمده نقش تعيين‌كننده‌اي داشته است. شما اين را هم توجه داشته باشيد كه تمام درآمد باشگاه‌ها در قرارداد حق‌پخش و تبليغات محيطي خلاصه نمي‌شود. آنها مي‌توانند از اسپانسر البسه و بليت‌فروشي و مسائل اينچنيني هم درآمدهاي قابل توجهي داشته باشند. منتها در قرارداد‌‌هاي اينچنيني، معمولا در سال اول تا همه‌چيز روي قاعده و اصول خودش قرار بگيرد حواشي و مشكلات و تاخير‌هايي صورت مي‌گيرد. اما با همكاري دو طرفه و تعامل بدون ترديد مشكلات برطرف مي‌شود.
سازمان ليگ تضامين لازم را از كانون ايران نوين دريافت كرده است؟ شنيده مي‌شود كه چك ضمانتي دريافت نشده است.
قطعا بخش مالي سازمان ليگ امور مربوط به قرارداد را انجام داده و ضمانت معتبر هم اخذ شده است. اطلاعات دقيق پيرامون اين مساله را بايد از بخش مالي سازمان بخواهيد تا به شما گزارش شفاف بدهند. من باز هم عرض مي‌كنم كه به دليل توقف‌هاي ليگ برتر و عدم پخش چند هفته از ليگ و جام حذفي مشكلاتي به وجود آمده است كه به زودي حل مي‌شود.
شما اعلام كرديد كه 5/18 ميليارد براي تبليغات محيطي دريافتي داشته‌ايد. پس چرا اكثر باشگاه‌هاي ليگ برتري به عدم دريافت مطالبات خود معترض هستند؟ واقعا پول باشگاه‌ها پرداخت شده است؟
نحوه مراودات مالي باشگاه‌ها و سازمان ليگ سيستم پيچيده اما شفافي دارد. به طور مثال باشگاه‌هايي بودند كه اعلام طلب از سازمان ليگ كردند، اما با بررسي‌هاي انجام شده مشخص شد كه آنها بدهكار هم هستند. شما شك نداشته باشيد كه بر اساس فرمول‌بندي‌هاي انجام شده و به صورت كاملا قانوني قسمت اداري مالي ليگ، پرداختي‌هاي لازم را به باشگاه‌ها نسبت به دريافتي‌هايي كه داشته‌ايم انجام داده است.
در قرارداد تبليغات محيطي به صورت شفاف قيد شده كه 10 درصد درآمد متعلق به باشگاه‌هاي ليگ دسته اول است. اما تاكنون يك ريال هم به باشگاه‌هاي ليگ يكي پرداختي نداشته‌ايد.
قبول دارم. شك نكنيد هيات رييسه سازمان ليگ بررسي‌هاي لازم را در اين زمينه خواهد داشت و حقوق باشگاه‌هاي ليگ دسته اول هم پرداخت خواهد شد.
مي‌توانيد نظرتان را درباره واگذاري پرسپولس و استقلال هم براي ما بگوييد؟
من از مدت‌ها پيش نظر خاص خود را براي اين دو تيم داشتم. هنوز هم معتقدم كه واگذاري به اين روش اصلا دردي را دوا نمي‌كند. نگاه من اين است كه واگذاري در چند مرحله بايد صورت بگيرد. با توجه به شرايط اقتصادي فعلي كشور واگذاري باشگاه‌ها به بخش خصوصي كه موفقيت را تضمين نمي‌كند. بايد بسترسازي لازم براي اين مساله انجام شود. به طور مثال اول بايد سرخابي‌ها از بدنه وزارت ورزش و جوانان جدا شوند و در اختيار شركت‌هاي نيمه دولتي چون، خودرو، مخابرات، مس، پتروشيمي يا فولاد و. . قرار بگيرند. به اين ترتيب باشگاه‌ها در يك بازه زماني داراي ثبات و تشكيلات اقتصادي، اجرايي، اداري و ساختار مشخص خواهند شد. سپس مي‌توان با يك برنامه‌ريزي اصولي روند واگذاري اين دو باشگاه را انجام داد؛ كاري كه ما در سال 79 براي باشگاه سپاهان انجام داديم و اين باشگاه را به يك قطب قدرتمند تاثيرگذار در فوتبال ايران تبديل كرديم. من فكر مي‌كنم مدل باشگاه سپاهان بايد براي پرسپوليس و استقلال هم اجرا شود. چون امتحان خود را پس داده و مي‌تواند موفقيت را تضمين كند.